Özel bir beslenme danışmanlığı merkezine başvuran çölyak hastalığına sahip kadınlara uygulanan glutensiz diyetin gastrointestinal semptomlar ve yaşam kalitesi üzerine etkisi
The effect of a gluten-free diet on gastrointestinal symptoms and quality of life in women with celiac disease who apply to a specialized nutrition counseling center
- Tez No: 896999
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜLKÜ DEMİRCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Çölyak hastalığı, gluten içeren gıdaların tüketimi sonucunda ince bağırsakta hasar oluşmasına neden olan otoimmün bir hastalıktır. Bu hastalık her yaş grubunda görülmekle birlikte, özellikle kadınlar arasında daha yaygındır. Kadınlarda çölyak hastalığının daha yaygın olmasının nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, hormonal faktörler ve bağışıklık sistemi farklılıklarının rol oynayabileceği düşünülmektedir. Çölyak hastalığının tedavisinde en etkili yöntem, gluten içermeyen bir diyet uygulamaktır. Bu diyet, glutenin tüketilmesini tamamen engelleyerek hastalığın semptomlarını kontrol altına almayı ve ince bağırsaktaki hasarın iyileşmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Bu araştırmanın amacı, çölyak hastalığına sahip olan kadınların glutensiz diyet tedavisi sonrasında yaşadıkları gastrointestinal semptomların ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesidir. Araştırma kapsamında kadın katılımcılar seçilmiş ve elde edilen verilere göre ortalama yaş grubunun 56 olduğu gözlemlenmiştir. Bu katılımcıların sosyodemografik özellikleri, glutensiz diyet uygulama süreçleri ve bu süreçte karşılaştıkları zorluklar detaylı bir şekilde değerlendirilmiştir. Katılımcıların büyük çoğunluğunun lise mezunu ve ev hanımı olduğu gözlemlenmiştir. Bu durum, çölyak hastalarının sosyoekonomik ve eğitim durumu ile örtüşmektedir. Düşük eğitim seviyesine sahip bireylerin çölyak hastalığı konusunda bilinçlenme ve doğru bilgiye ulaşma olasılıkları daha düşük olabilir. Bu da tanı konulma sürecini ve hastalığın yönetimini zorlaştırabilir. Aynı zamanda düşük sosyoekonomik düzey, glutensiz ürünlerin maliyetini karşılamada zorluk yaşanmasına neden olabilir. Araştırmanın bulguları, glutensiz diyetin çölyak hastalarının genel sağlık durumunu ve yaşam kalitesini önemli ölçüde iyileştirdiğini göstermektedir. Glutensiz diyet uygulayan katılımcılar, gastrointestinal semptomlarında belirgin bir azalma ve genel sağlık durumlarında iyileşme bildirmişlerdir. Gastrointestinal semptomların azalması, hastaların günlük yaşam aktivitelerini daha rahat gerçekleştirmelerini ve genel iyilik hallerinin artmasını sağlamıştır. Bunun yanı sıra, duygusal ve psikolojik sağlıklarının da olumlu yönde etkilendiği gözlemlenmiştir. Katılımcılar glutensiz diyete uyum sağladıktan sonra depresyon ve anksiyete seviyelerinin azaldığı gözlemlenmiştir ve bu durumdan yola çıkarak daha iyi bir ruh haline sahip olduklarını belirtmişlerdir. Ancak, glutensiz ürünlerin yüksek maliyeti ve bulunabilirlik sorunları, bu diyete uyum sağlamada önemli engeller olarak ortaya çıkmıştır. Glutensiz ürünlerin maliyeti, çölyak hastalarının bu ürünlere erişimini zorlaştıran en büyük engellerden biridir. Katılımcılar, glutensiz ürünlerin yüksek maliyeti nedeniyle ekonomik zorluklar yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Ayrıca, glutensiz ürünlerin marketlerde ve restoranlarda bulunabilirliğinin sınırlı olması, hastaların diyetlerini sürdürebilmelerini zorlaştıran bir diğer önemli faktördür. Özellikle düşük sosyoekonomik düzeye sahip bireylerin, bu engelleri aşmada daha fazla zorluk yaşadığı tespit edilmiştir. Bu çalışmanın önemi, artan çölyak hastalığı prevalansının önemli olduğunu ve glutensiz beslenme tedavisinin kişinin yaşam kalitesini, yaşadığı gastrointestinal semptomları ve duygusal durumunu iyileştirmede kritik bir rol oynadığını vurgulamaktadır. Çalışmanın bulguları, çölyak hastalarının karşılaştıkları zorlukları ve ihtiyaçlarını daha iyi anlamamıza yardımcı olmakta ve bu bireylerin yaşam kalitelerini artırmak için alınması gereken önlemleri ortaya koymaktadır. Glutensiz diyetin etkileri, sosyal destek ihtiyacı ve ekonomik zorluklar gibi çeşitli faktörler ışığında değerlendirilmiş ve bu bağlamda çözüm önerileri geliştirilmiştir. Sonuç olarak bu çalışma, çölyak hastalığına sahip kadınların glutensiz diyet uygulamalarının yaşam kaliteleri üzerindeki olumlu etkilerini ortaya koymakta ve bu bireylerin karşılaştıkları zorlukları ve ihtiyaçlarını ele alarak, daha etkili ve sürdürülebilir çözümler geliştirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Glutensiz diyetin etkinliğini artırmak ve çölyak hastalarının yaşam kalitelerini yükseltmek amacıyla ekonomik destek, glutensiz ürünlerin erişilebilirliği, sağlık eğitimi ve psikososyal destek gibi alanlarda çeşitli öneriler sunulmuştur. Bu öneriler, çölyak hastalarının yaşam kalitesini artırmaya yönelik önemli adımlar olup, sağlık profesyonelleri ve toplumun diğer kesimleri tarafından dikkate alınmalıdır.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to evaluate the gastrointestinal symptoms and quality of life of women with celiac disease following a gluten-free diet. Celiac disease is an autoimmune disorder that causes damage to the small intestine upon the consumption of gluten-containing foods. This disease can occur in all age groups but is more prevalent among women. Although the exact reasons for the higher prevalence of celiac disease in women are not fully understood, hormonal factors and differences in the immune system are believed to play a role. The most effective treatment for celiac disease is the implementation of a gluten-free diet. This diet aims to completely eliminate the consumption of gluten, thereby controlling the symptoms of the disease and facilitating the healing of intestinal damage. In this study, women aged 56 and over were selected as participants, and their sociodemographic characteristics, experiences with adhering to a gluten-free diet, and the challenges they faced were thoroughly evaluated. It was observed that the majority of the participants were high school graduates and worked as housewives. This aligns with the socioeconomic and educational profiles of individuals with celiac disease. Individuals with lower educational levels may have less awareness and access to accurate information about celiac disease, which can complicate the diagnosis and management of the disease. Additionally, lower socioeconomic status can lead to difficulties in affording gluten-free products. The findings of the study indicate that a gluten-free diet significantly improves the general health status and quality of life of individuals with celiac disease. Participants adhering to a gluten-free diet reported a noticeable reduction in gastrointestinal symptoms and an improvement in their overall health status. The reduction in gastrointestinal symptoms allows patients to perform daily activities more comfortably and enhances their overall well-being. Furthermore, it was observed that their emotional and psychological health also improved positively. Participants reported decreased levels of depression and anxiety and a generally better mood after adhering to the gluten-free diet. However, the high cost and limited availability of gluten-free products emerged as significant barriers to adhering to this diet. The cost of gluten-free products is one of the biggest obstacles to accessing these items for individuals with celiac disease. Participants expressed that they experienced economic difficulties due to the high cost of gluten-free products. Additionally, the limited availability of gluten-free products in markets and restaurants poses another significant challenge for maintaining the diet. It was found that individuals with lower socioeconomic status faced greater difficulties in overcoming these barriers. The importance of this study lies in highlighting the increasing prevalence of celiac disease and the critical role of gluten-free dietary treatment in improving the quality of life, gastrointestinal symptoms, and emotional well-being of individuals. The findings of the study help us better understand the challenges and needs of individuals with celiac disease and provide insights into the necessary measures to enhance their quality of life. The effects of the gluten-free diet, the need for social support, and economic difficulties were evaluated, and solution recommendations were developed in this context. In conclusion, this study demonstrates the positive impacts of gluten-free diet adherence on the quality of life of women with celiac disease and emphasizes the need for more effective and sustainable solutions by addressing the challenges and needs of these individuals. Various recommendations were made to enhance the effectiveness of the gluten-free diet and improve the quality of life of individuals with celiac disease, including economic support, the availability of gluten-free products, health education, and psychosocial support. These recommendations represent important steps toward improving the quality of life for individuals with celiac disease and should be considered by healthcare professionals, policymakers, and other stakeholders.
Benzer Tezler
- Özel bir danışmanlık merkezine başvuran yetişkin bireylerin COVID-19 sürecinde besin takviyelerini kullanım durumlarının ve yeterli beslenme düzeylerinin belirlenmesi
Determining the usage of nutritional supplements and sufficient nutritional levels of adult individuals applying to a private counseling center in the COVID-19 process
ÖZÜM YURTSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU ATEŞ ÖZCAN
- Yetişkin kadın bireylerde aralıklı açlık diyetinin beslenme ve antropometrik duruma etkisi
The effect of intermittent fasting diet on nutrition and anthropometric status in adult woman individuals
HANDE OTAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Bilgi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDE SEVEN AVUK
- Yetişkin bireylerde diyetin inflamatuvar indeksinin hedonik açlık, diyet kalitesi ve yaşam kalitesi ile ilişkisi
The relationships of dietary inflammatory index with hedonic hunger, diet quality and life quality in adult individuals
NAZMİYE CERAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU ATEŞ ÖZCAN
- Özel bir sağlıklı beslenme ve diyet danışmanlığı'na başvuran danışanların fonksiyonel besinlere yönelik farkındalığı, bilgi düzeyleri ve tüketim sıklıklarının araştırılması
The study of functional food awareness, knowledge levels and consumption frequencies of advisees who consult a private healthy nutrition and dietary counselling
ŞEBNEM KANDIRALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN TAYFUR
- Düzenli beslenme danışmanlığı alan bireylerin yeme davranışlarının ve farkındalıklarının değerlendirilmesi
Evaluation of eating behaviors and mindful eating of individuals taking regular nutritional counseling
DİLARA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Aydın ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. GÜLAY BAYSAL