Dijital okuryazarlık ve sosyal medya bağımlılık düzeylerinin mesleki bilgi edinimine etkisi
The effect of digital literacy and social media addiction levels on professional knowledge access
- Tez No: 804502
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET CABİR AKKOYUNLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Yönetim Bilişim Sistemleri, Management Information Systems
- Anahtar Kelimeler: Dijital Okuryazarlık (DOY), Sosyal Medya Bağımlılığı (SMB), Mesleki Bilgi Edinimi (MBE), Yapısal Eşitlik Modeli (YEM), Digital Literacy (DFL), Social Media Addiction (SMB), Professional Knowledge Acquisition (MBE), Structural Equation Model (SEM)
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yönetim Bilişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim Bilişim Sistemleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Dijital teknolojilerde yaşanan değişim süreçleri, toplumun her yaştan bireyine farklı uyum süreçlerini de beraberinde getirmektedir. Bilişim teknolojileri ve iletişim dünyasında yaşanan değişim ve gelişim sürecinin takibini yapabilmek dijital okuryazarlık becerisinin kullanımının ve sosyal medyanın önemini ortaya çıkarmaktadır. Sosyal medya; kullanıcıların paylaşımda bulundukları, fikirlerini tartışabildikleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde oldukları alandır. Günümüzde hemen her alanda faaliyet gösteren sosyal medya kullanımı, dijital teknolojilerde yaşanan değişim süreçlerinde bireylerin alacakları her karara etki edebilmektedir. Bu çalışma kapsamında, üniversiteye hazırlanan öğrencilerin dijital okuryazarlık ve sosyal medya bağımlılık düzeylerinin mesleki bilgi edinimine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, çeşitli değişkenler açısından üniversiteye hazırlanan öğrencilerin dijital okuryazarlık düzeylerini, sosyal medya bağımlılıklarını ve bunun mesleki bilgi edinimlerine olan etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmadan çıkacak olan sonuçlara göre; bazı önlemler alınabilir ve araştırmalar planlanabilir. Bu bağlamda öncelikle konu ile alakalı olan literatür taraması yapılarak kavramsal çerçeve meydana getirilmiştir. Çalışmanın evreni olarak Türkiye'nin batısında bulunan bir ilin ilçesinde yer alan farklı lise türlerinde eğitim gören ve mezun olan öğrencilerden seçilmiştir. Bu bağlamda dijital okuryazarlık düzeyleri, sosyal medya bağımlılığı ve mesleki bilgi edinimleri üzerinde öğrencilerinin sahip oldukları cinsiyet, yaş, öğrenim görülen lise türü, bilgisayara sahip olma durumu, sosyal ağa üye olma durumu ve internette harcanan günlük süre değişkenlerinin etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada ayrıca, öğrencilerin bilgi teknolojilerinin varlığı ve kullanımına yönelik algılarının sosyo-demografik özelliklerine göre farklılaşmanın olup olmadığı araştırılmıştır. Çalışma, 200 kadın katılımcı ve 88 erkek katılımcı olmak üzere toplam 288 kişi nicel araştırma yöntemleri kullanılmak suretiyle alan araştırması şeklinde yapılmıştır. Araştırma verilerinin toplanması için anket uygulaması yapılmıştır. Ulaşılan nicel veriler ise SmartPLS ile Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) ve parametrik istatistiksel yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma modeli kapsamında bulunan değişkenlerin daha kapsamlı aktarılması için SPSS 20.0 istatistiksel analiz programından faydalanılarak da frekans analizi, yüzde analizi, non-parametrik yöntemler kullanılarak fark testleri yapılmıştır. Çalışmanın sonunda; dijital okuryazarlık, sosyal medya bağımlılığı ve mesleki bilgi edinimi arasındaki istatistiki ilişkilerin belirlenmesi amacıyla kurulan kavramsal modelin geçerli ve güvenilir olduğu, modelin birleşme ve ayrışma geçerliliklerinin istenilen kriterleri karşıladığı belirlenmiştir. YEM'in faktör yükleri ve yol analizleri sonucunda; dijital okuryazarlık, bireyin mesleki bilgi edinimi üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak da anlamlı bir etki tespit edilmiştir. Dijital okuryazarlığın, sosyal medya bağımlılığı üzerinde pozitif ve istatistiksel olarak etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal medya bağımlılığının, bireyin mesleki bilgi edinimi üzerinde pozitif ve istatistiksel şekilde herhangi bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The processes of change in digital technologies bring different adaptation processes to individuals of all ages. Being able to follow the change and development process in the world of information technologies and communication reveals the importance of the use of digital literacy skills and social media. Social media; It is the area where users share, discuss their ideas and interact with each other. Today, the use of social media, which operates in almost every field, can affect every decision that individuals make in the process of change in digital technologies. Within the scope of this study, it is aimed to examine the effects of digital literacy and social media addiction levels of students preparing for university on the acquisition of professional knowledge. The research aims to examine the digital literacy levels, social media addictions of students preparing for university in terms of various variables and its effect on professional knowledge acquisition. According to the results of the research; some precautions can be taken and researches can be planned. In this context, first of all, a literature review related to the subject was made and a conceptual framework was created. As the universe of the study, it was chosen from the students who were educated and graduated from different types of high schools located in the district of a province in the west of Turkey. In this context, the effects of gender, age, type of high school education, computer ownership, social network membership status and daily time spent on the internet variables on digital literacy levels, social media addiction and professional knowledge acquisition were tried to be determined. In the study, it was also investigated whether there was a differentiation according to the socio-demographic characteristics of the students' perceptions of the presence and use of information technologies. The study was conducted in the form of field research using quantitative research methods on a total of 288 people, including 200 female participants and 88 male participants. A questionnaire was applied to collect the research data. The quantitative data obtained were analyzed using SmartPLS, Structural Equation Model (SEM) and parametric statistical methods. In order to transfer the variables within the scope of the research model more comprehensively, difference tests were carried out using frequency analysis, percentage analysis and non-parametric methods by using the SPSS 20.0 statistical analysis program. At the end of the study; It has been determined that the conceptual model established to determine the statistical relationships between digital literacy, social media addiction and professional knowledge acquisition is valid and reliable, and the convergence and divergence validity of the model meets the desired criteria. As a result of SEM's factor loads and path analysis; A positive and statistically significant effect on digital literacy and professional knowledge acquisition of the individual was determined. It has been concluded that digital literacy has a positive and statistical effect on social media addiction. It has been determined that social media addiction does not have any positive and statistical effect on the individual's professional knowledge acquisition.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılığı ve ebeveyn arabuluculuğunun çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of internet addiction and parental mediation in secondary school students in terms of various variables
DUYGU GÜR
Doktora
Türkçe
2024
Bilim ve TeknolojiFırat ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALIN KILIÇ TÜREL
- Dijital medya okuryazarlığı bağlamında dijital oyunlar ve e-spor faaliyetleri: Üniversite gençleri örneği
Digital games and e-sports activities in the context of digital media literacy: A case study of university students
HAYRETTİN ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
GazetecilikMersin ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA ARSLAN
- Üniversite öğrencilerinin akademik erteleme davranışları üzerinde sosyal medya, dijital oyun ve televizyon bağımlılıklarının rollerinin incelenmesi
Investigation of the roles of social media, digital game and television addictions on the academic procrastination behavior of university students
RABİA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA PAMUK
- Sağlık iletişimi perspektifinden Türkiye'deki 65 yaş ve üstü bireyleri anlamak: Sağlık ve yaşlanmaya ilişkin algı, tutum ve davranışlar üzerine bir araştırma
Understanding people aged 65 and over in Türkiye from a health communication perspective: A Study on perceptions, attitudes, and behaviors regarding health and aging
YAŞAR ŞEKERCİ
Doktora
Türkçe
2024
Halk SağlığıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAYE ASLI SANCAR DEMREN
- Yeni medyada QR kod kullanımının satın alma davranışları üzerindeki etkisi: Türkiye, Çin ve Pakistan üzerinde karşılaştırmalı bir araştırma
New media and qr codes effects on buying behavior: Turkey, China and Pakistan a comparative study
MOAZZAM NASEER
Doktora
Türkçe
2019
İletişim Bilimleriİstanbul Ticaret ÜniversitesiMedya ve İletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELALETTİN AKTAŞ