İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi NEKTY03552 numaralı şiir mecmuası (44a-88a): İnceleme-metin MESTAP'a göre tasnif
Istanbul University Rare Books Library poetry collection numbered NEKTY03552 (44a-88a): Analysis-text-classification according to MESTAP
- Tez No: 804682
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET FATİH KÖKSAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Klasik Türk Edebiyatı, Şiir Mecmuaları, MESTAP, Sulhî Çelebi, Classical Turkish Literature, Poetry Collections, MESTAP, Sulhi Celebi
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 340
Özet
Mecmualar, bugünkü bilgilerimize göre Türk edebiyatında XV. yüzyıldan itibaren şiir meraklılarınca derlenegelen yazma eserlerdir. Muhtevasında edebiyat tarihine yeni yollar tayin edecek bilgileri barındıran şiir mecmuaları, sanatsal yönü dışında; adı unutulan şairleri ve şiirlerini gün yüzüne çıkaran, tanınan şairlerin kenarda köşede kalan manzum eserlerini belgeleyen, bilim dünyasının farklı kollarına hizmet eden fevaid bilgilerine ulaşmamızı sağlayan tarihî birer belge niteliği de taşırlar. Binaenaleyh mürettiplerin şahsî zevk ve birikimleri sonucunda oluşan bu eserler, yazıldığı dönemin edebî zevkini ve sosyal yapısını tetkikte, araştırmacıların vazgeçilmez başvuru kaynakları içerisinde yer alırlar. Nitekim üzerinde çalıştığımız şiir mecmuası vesilesiyle gün yüzüne çıkan Sulhî Çelebi ve onun divançe oluşturacak kadar şiirinin Latin harflerine aktarılması, Klasik Türk Edebiyatı sahası için kayda değer bir tespit kabul edilebilir. Yine Balıkesirli Râsih'e nispet edilen meşhur“üstine”redifli gazelin, aslında ona ait olmadığı bu mecmuadaki kayıtlarla ortaya konulmuştur. Tezimizin konusunu oluşturan şiir mecmuası esasen, biri Sulhî olmakla üzere iki ayrı mürettibin kaleminden çıkmadır. Ekserisi, XVII. yüzyılda yaşamış bir şair olan Sulhî Çelebi'nin şiirlerinden ve şair dışındaki XIV-XVII. yüzyıllar arasından seçilen çeşitli şairlerin şiir seçkisinden meydana gelen bölüm haricinde, bir de XVIII. yüzyılda yazıldığı muhtemel ve mürettibi belirsiz olan bir bölüm vardır. Bu bölümde, XIVXVIII. yüzyıllar arasında yaşamış muhtelif şairlerin şiirlerinin yanı sıra mecmuanın sonunda, XVIII. yüzyılda yaşamış bazı devlet ricalinin, azil ve tayinlerinden bahseden mektuplar yer almaktadır. Bu bakımdan, mecmua sayesinde ulaşılan yeni bilgiler, edebî çeşitlilik ve zenginlik, tarihi malumatlar gibi farklı ve bizce önemli yönleri bulunan bu mecmuanın tez olarak hazırlanmasıyla, MESTAP Projesi kapsamında bilim dünyasına katkı sunması amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Poetry Mecmuas (poetry collections), according to our current knowledge, in Turkish literature XV. These are manuscripts that have been compiled by poetry enthusiasts since the 19th century. Poetry magazines, which contain information that will determine new ways to the history of literature, apart from their artistic aspect; They also have the characteristics of historical documents that bring to light the forgotten poets and their poems, document the verse works of well-known poets that are on the sidelines, and enable us to reach“fawaid”(useful factsheets) information that serves different branches of the scientific world. Consequently, these works, which are created as a result of the personal taste and knowledge of the crew, are among the indispensable reference sources of researchers in examining the literary taste and social structure of the period in which they were written. As a matter of fact, the transfer of Sulhî Çelebi and his poems, which came to light on the occasion of the poetry magazine we are working on, to today's Turkish, can be accepted as a remarkable finding for the field of Classical Turkish Literature. Again, it has been revealed by the records in this magazine that the famous ghazel with“üstüne”redif, which is attributed to Râsih from Balıkesir, does not actually belong to his. The poetry collections, which constitutes the subject of our thesis, is essentially the work of two separate writers, one of which is Sulhi. Mostly, XVII. XIV-XVII. apart from the section consisting of a selection of poems by various poets selected from among the centuries, there is also the XVIII. There is a chapter that was probably written in the XVIIth century and whose author is uncertain. In this section, XIV-XVIII. in addition to the poems of various poets who lived between the centuries, at the end of the magazine, XVIII. There are letters about the dismissal and appointment of some state dignitaries who lived in the XVIIIth century. In this respect, it is aimed to contribute to the scientific world within the scope of the MESTAP Project by preparing this journal, which has different and important aspects such as new information, literary diversity and richness, historical information obtained through the journal, as a thesis.
Benzer Tezler
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi nekty01532 numarada kayıtlı Mecmua-i Eş'ar isimli şiir mecmuası (1b-80b) çeviriyazılı, tenkitli metin ve MESTAP'a göre tasnifi
Classification of poem mecmua 'Mecmua-i Eş'ar' (1b-80b) registered under the number nekty01532 in Istanbul University Rare Books Library based on translated, criticized text and MESTAP
HAFİZE EBRU AYDURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıGümüşhane ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSA TILFARLIOĞLU
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY03759 numarada kayıtlı Mecmû'a-i Nezâ'ir (İnceleme-mestap'a göre tasnif-metin) sayfa:1-55
Istanbul University Rare Works Library Mecmû'a-i Nezâ'ir that is registered to TY03759 (Examination-classification according to mestap-text) page:1-55
HAVANA KAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıGümüşhane ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SELMAN YİĞİT
- Mecmû'a-i Eş'âr-ı Kudemâ, İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, Numara: NEKTY03560 (198-257) (İnceleme-MESTAP tablosu-karşılaştırmalı metin)
Mecmûʻa-i Eşʻâr-ı Kudemâ, Istanbul University Rare Books Library, Number: NEKTY03560 (198-257) (Examination-comparative text-MESTAP table)
ALEYNA BUDAK EKİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ORHAN KAPLAN
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY 5481 numaralı şiir mecmuası: İnceleme metin MESTAP'a göre tasnifi
Istanbul University rare works library poetry magazine no. TY 5481: Classification of the review text according to MESTAP
FATMA NUR YAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAĞIZ YALÇINKAYA
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi NEKTY 3771 numarada kayıtlı şiir mecmuası (18a-47b): İnceleme-metin-MESTAP'a göre tasnif
Istanbul University Rare Books Library Poetry Collection Registered at number NEKTY 3771 (18a-47b): Analysis-text-classificcation to MESTAP
ELİF AYŞE KESKİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıSinop ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN KUFACI