Geri Dön

Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerinin örgütsel vatandaşlık davranışına etkisi

The effect of organizational identification levels of teachers working in secondary educational institutions on organizational citizenship behavior

PDF İndir

  1. Tez No: 804683
  2. Yazar: ALEV EKER OKALANER
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDEM ÖZDOĞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Ortaöğretim Kurumları, Örgütsel Özdeşleşme, Örgütsel Vatandaşlık, Secondary Educational Institutions, Organizational Identification, Organizational Citizenship
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Planlaması Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 145

Özet

Bu araştırmada ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerinin örgütsel vatandaşlık üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışmada ayrıca öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkiler incelenmiş ve öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık düzeylerinin cinsiyet, mesleki kıdem, branş, eğitim durumu ve okul türü değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı da araştırılmıştır. Bu araştırma nicel bir araştırma olup tarama modellerinden ilişkisel tarama modelinde yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini 2021-2022 yılında İstanbul ili Zeytinburnu ilçesinde bulunan ortaöğretim kurumlarında görev yapan 987 lise öğretmeni, araştırmanın örneklemini ise kolayda örnekleme yöntemi ile seçilmiş 511 lise öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri ilgili özellikleri ölçen ölçekler kullanılarak ve bu ölçeklerin okullarda öğretmenlere yüz yüze uygulanarak toplanması sonucu elde edilmiştir. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları Kişisel Bilgi Formu, Örgütsel Özdeşleşme Ölçeği ve Örgütsel Vatandaşlık Ölçeği olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Bu araştırmada verilerin analizi SPSS 25 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Verilerin analizine geçmeden sayıltılar kontrol edilmiş ve verilerin normal dağılım gösterdiği tespit edilmiştir. Demografik değişkenlerde farklılaşma olup olmadığını araştırmak için cinsiyet ve eğitim durumu değişenleri için Bağımsız gruplar t-testi; mesleki kıdem, branş ve okul türü değişkenleri için Tek yönlü ANOVA kullanılmıştır. Örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon katsayısı tekniği kullanılmıştır. Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme algılarının örgütsel vatandaşlık davranışını yordayıp yordamadığını incelenmesinde ise Doğrusal Regresyon analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeylerinin; cinsiyet, eğitim durumu, okul türü ve branş değişkenlerine göre anlamlı düzeyde farklılaşmadığı ancak mesleki kıdem değişkeninde 6-10 yıl arası kıdeme sahip öğretmenlerin 21 yıl ve üzeri kıdeme sahip öğretmenlere göre örgütleriyle daha az özdeşleştiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ve ölçeğin alt boyutları olan yardımlaşma, centilmenlik, sivil erdem ve vicdanlılık davranışlarında ise cinsiyet, eğitim durumu, okul türü ve branş değişkenlerine göre anlamlı düzeyde bir farklılaşma olmadığı ancak mesleki kıdem değişkeninde yardımlaşma boyutunda 1-5 yıl arası kıdeme sahip öğretmenlerin 11-15 yıl kıdeme sahip öğretmenlerden daha fazla örgütsel vatandaşlık davranışını sergilediği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında pozitif yönlü, orta düzeyde ve anlamlı, örgütsel özdeşleşme ile örgütsel vatandaşlık davranışı alt boyutları olan yardımlaşma, centilmenlik ve vicdanlılık davranışları arasında pozitif yönde, düşük düzeyde ve anlamlı, örgütsel özdeşleşme ile sivil erdem davranışı arasında ise pozitif yönlü, çok düşük ve anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşmelerinin örgütsel vatandaşlık davranışının ve örgütsel vatandaşlık davranışı alt boyutlarının (yardımlaşma, centilmenlik, vicdanlılık, sivil erdem) anlamlı bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this research, the effect of organizational identification levels of teachers working in secondary education institutions on organizational citizenship was studied. In the study, the relationship between teachers' organizational identification levels and organizational citizenship behavior was also examined, and it was also investigated whether teachers' organizational identification and organizational citizenship levels differed in terms of gender, professional seniority, branch, educational background and school type. This quantitative research employed a relational screening model, one of the screening models. The population of the research consists of 987 high school teachers working in secondary education institutions in the district of Zeytinburnu in Istanbul province of Turkey in 2021-2022, and the sample of the research consists of 511 high school teachers selected through convenience sampling method. The research data was collected by using scales that measure the relevant characteristics and applying them face-to-face to teachers in schools. The data collection tools used in the research consist of a Personal Information Form, Organizational Identification Scale, and Organizational Citizenship Scale. The data analysis in this study was conducted using the SPSS 25 software package. Prior to data analysis, assumptions were checked, and it was determined that the data exhibited a normal distribution. Independent groups t-test was used to examine whether there were differences in demographic variables for gender and educational background; one-way ANOVA was used for the variables of professional seniority, branch and school type. Pearson Product Moment Correlation coefficient technique was used to examine the relationship between organizational identification and organizational citizenship behavior. Linear Regression analysis were used to examine whether teachers' perceptions of organizational identification predict organizational citizenship behavior. The research findings indicate that teachers' levels of organizational identification do not significantly differ according to gender, educational background, school type and branch. However, it was found that teachers with 6-10 years of professional seniority identify less with their organizations compared to teachers with 21 years and above. As for teachers' organizational citizenship behaviors and its sub-dimensions, namely altruism, courtesy, civic virtue, and conscientiousness, no significant differences were found in terms of gender, educational background, school type and branch. However, it was found that teachers with 1-5 years of professional seniority exhibit more organizational citizenship behavior in the altruism dimension compared to teachers with 11-15 years of seniority. Positive, moderate level and significant relationships between the organizational identification levels of teachers and organizational citizenship behavior; positive, low level and significant relationships between organizational identification and organizational citizenship behavior's dimensions, namely altruism, courtesy and conscientiousness; and positive, low level and significant relationships between organizational identification and civic virtue were found. The research concludes that teachers' levels of organizational identification are a significant predictor of organizational citizenship behavior and its sub-dimensions (altruism, courtesy, conscientiousness and civic virtue).

Benzer Tezler

  1. Tez No

    439922

    Ortaöğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sağlık ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bismil İlçesi örneği)

    At secondary schools teachers' organizational health in and organizational commitment investigation of the relationship between perceptions (Bismil District sample)

    METİN ÇELEBİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimZirve Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CEMAL AKÜZÜM

  2. Tez No

    62672

    Eğitim işgörenlerinin örgütsel tutumları (Samsun ili merkez öğretim okulları örneği)

    Organizational behaviours of the teachers

    VURAL HOŞGÖRÜR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Planlaması Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM ETHEM BAŞARAN

  3. Tez No

    719405

    Örgütsel saygınlık ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişkide sosyal rol kimliğinin ve örgütsel tinselliğin aracı rolü

    The mediating role of social role identity and organizational spirituality in the relationship between organizational prestige and organizational identification

    GİZEM HATİPOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimPamukkale Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FUNDA NAYİR

  4. Tez No

    159966

    Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel adanmışlık düzeyleri (Elazığ ili örneği)

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET KARAKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. BATTAL ARSLAN

  5. Tez No

    829723

    Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin örgütsel sinizm ve iş doyumu düzeylerinin incelenmesi

    Examination of teachers' organizational cynicism and job satisfaction levels in secondary education institutions

    MUSTAFA CANER KAMA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASİYE ŞENGÜL AVŞAR

Geri Dön