Geri Dön

T.C. Merkez Bankası'nın döviz piyasasına müdahaleleri ne kadar etkin?

How effective is the Central Bank of Republic of Turkey's intervention in the exchange market?

  1. Tez No: 806128
  2. Yazar: NURETTİN CANİKLİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NAZIM EKREN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
  10. Enstitü: Finans Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Finans Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Finansal Ekonomi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 217

Özet

Ülkeler arasındaki sermaye hareketlerinin serbestleşmesine paralel olarak esnek kur sistemlerine geçişle birlikte döviz kurlarındaki oynaklıktaki artış ve döviz kurunun seviyesindeki değişiminin hız kazanması, gelişen piyasa ekonomilerinde, fiyat istikrarı başta olmak üzere makro ekonomik yapısalların dengelenme mekanizmalarını olumsuz yönde etkilemeye başlamıştır. Merkez bankaları, döviz kurundaki değişimden kaynaklanan fiyatlar genel seviyesindeki artışları engellemek veya yavaşlatmak için yoğun bir şekilde döviz piyasasına müdahalede bulunarak, döviz kurundaki oynaklığı azaltmaya ve döviz kurunun seviyesini değiştirmeye (against the wind) çalışmaktadırlar. Kronik dış açık problemi yaşayan gelişen piyasa ekonomilerinde döviz kuru müdahaleleri, ağırlıklı olarak ulusal para biriminin değer kaybetme trendini durdurmaya yönelik olarak yapılmakta olup, sterilize edilmeyen para politikası aracı gibi uygulanmaktadır. TC Merkez Bankası da rezerv biriktirmek için alım yönlü, döviz kuru oynaklığını ve döviz kurundaki artış trendini durdurmak için satım yönlü müdahaleler de bulunmaktadır. Merkez Bankası'nın döviz piyasasına müdahalelerinin etkinliği literatürde çokça tartışılmaktadır. Bu çalışmada, 29.03.2001-17.12.2021 döneminde Merkez Bankası tarafından döviz piyasasına yönelik olarak gerçekleştirilen müdahalelerin etkinliği, ARCH modelleri ve Olay Çalışması (event study) yöntemleriyle analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular en uygun modelin E-GARCH modeli olduğunu göstermiştir. Alım yönlü müdahalelerdeki sınırlı ve küçük oranlı başarı hariç, satım yönlü müdahalelerin döviz kurunun seviyesinin değiştirilmesinde etkin olmadığı ve döviz kuru müdahaleleri ile fiyatlar genel seviyesindeki artışın kontrol altına alınamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın literatüre hem kapsadığı dönem hem de etkinliğin ölçümüne bir yaklaşım sunması bakımından katkı sağlaması beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

The increase in volatility of exchange rates and rapid change in the level of exchange rate with the transition to flexible exchange rate systems in parallel with the liberalization of capital movements between countries make it difficult to achieve the goals of ensuring price stability in emerging markets. Central banks intensively intervene in the foreign exchange market to prevent or slow down increases in the general price levels resulting from the change in the exchange rate. In emerging market economies, experiencing chronic external deficit problems, exchange rate interventions are mainly carried out to stop the trend of depreciation of the national currency, used as unsterilized instrument of monetary policy. Turkish Central Bank is also involved in direct purchase interventions to accumulate reserves, to stop exchange rate volatility and the upward trend in exchange rate. The effectiveness of the Central Bank's intervention in the foreign Exchange market is widely discussed in the literature. In this paper, the effectiveness of interventions carried out by Turkish Central Bank for foreign exchange market between 29.03.2001-17.12.2021 is measured by ARCH (Autoregressive Conditional Variance of Variance) Models and Event Study. The findings showed that the most suitable model was the E-GARCH model. Excluding limited and small rate success in direct purchase interventions, direct sell interventions are not effective in changing the level of exchange rate. It was concluded that the increase in the overall level of prices could not be controlled by exchange rate interventions. It is expected that the study will contribute to the literature both in terms of the period it covers and in terms of providing an approach to the measurement of effectiveness.

Benzer Tezler

  1. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası para politikaları değişikliklerinin döviz kuru volatilitesine etkisi: ARCH yaklaşımı

    Shifts in monetary policies of TC Central Bank and exchange rate volatility: An ARCH model

    GÜLCAY TUNA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Ekonometriİstanbul Üniversitesi

    Ekonometri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ALTAN

  2. Merkez bankası politikalarının para piyasalarına etkisi

    Impact of central bank policy on money market

    IŞIL NEMUTLU ÇEKEMOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZAFER TUNCA

  3. Tarihi gelişimi içinde Türkiye'de izlenen kur politikası

    Başlık çevirisi yok

    EMİNE KILAVUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    EkonomiErciyes Üniversitesi
  4. Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri

    Başlık çevirisi yok

    İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Ekonomiİstanbul Üniversitesi

    DOÇ.DR. YUSUF TUNA