Geri Dön

Okul etkililiğinin pygmalion etkisi bağlamında değerlendirilmesi: Pozitif psikolojik sermayenin aracılık rolü

The evaluation of school effectiveness in the context of pygmalion effect: The mediation role of positive psychological capital

  1. Tez No: 806863
  2. Yazar: KENAN ÇİFTÇİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MURAT ÖZDEMİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Okul etkililiği, pygmalion etkisi, pozitif psikolojik sermaye, Rosenthal etkisi, pozitif örgütsel davranış, school effectiveness, positive psychological capital, pygmalion effect, Rosenthal effect, positive organizational behavior
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 244

Özet

Bu araştırmanın amacı, Iğdır ili merkez ilçesindeki ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan öğretmenlerin okul etkililiği, pozitif psikolojik sermaye ve pygmalion etkisine yönelik görüşleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma, nicel araştırma yaklaşımlarından ilişkisel tarama modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemi, Iğdır ilindeki okullarda çalışmakta olan 432 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler, Hoy tarafından geliştirilen ve Şenel (2015) tarafından Türkçeye uyarlanan“Okul Etkililiği Ölçeği”, Luthans ve ark. (2007a) tarafından geliştirilen ve Çetin ve Basım (2012) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan“Psikolojik Sermaye Ölçeği”ve Çiftçi ve Özdemir (2023) tarafından geliştirilen“Pygmalion Ölçeği”kullanılarak toplanmıştır. Veri analizinde frekans, aritmetik ortalama, standart sapma, t testi, ANOVA, LSD testi, Pearson Korelasyon, Yapısal Eşitlik Modeli ve Yol Analizi kullanılmıştır. Sonuçlara göre öğretmenlerin okul etkililiği, pozitif psikolojik sermaye ve pygmalion etkisine yönelik görüşlerinin yüksek düzeyde olduğu ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin okul etkililiği görüşlerinde, okul türü değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılaşma olduğu gözlenmiştir. Öğretmenlerin, pozitif psikolojik sermaye görüşlerinde de okul türü değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunmuştur. Öğretmenlerin iyimserlik alt boyutuna ilişkin görüşlerinin ise medeni durum değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark oluşturduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, pygmalion etkisine yönelik görüşlerde okuldaki öğretmen sayısı değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Öğretmenlerin pygmalion ölçeğinin geneline ve inanç alt boyutuna yönelik görüşlerinde, okul türü değişkeni açısından da istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu ortaya çıkmıştır. Okul etkililiği, pozitif psikolojik sermaye, pygmalion etkisi ve alt boyutları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Araştırma sonucuna göre, okul etkililiği ile pygmalion etkisi arasındaki ilişkide, pozitif psikolojik sermayenin kısmi aracılık etkisinin olduğu keşfedilmiştir.

Özet (Çeviri)

The aim of this research is to examine the relationship between the opinions of teachers working in primary, secondary and high schools in the central district of Iğdır province on school effectiveness, positive psychological capital and pygmalion effect. The research was designed in correlational survey model, one of the quantitative research approaches. The sample of the research consists of 432 teachers. The data were collected from the“SE-Index”developed by Hoy and adapted by Şenel (2015),“PCQ”developed by Luthans and adapted by Çetin and Basım (2012) and the“Pygmalion Scale”developed by Çiftçi and Özdemir (2023). Frequency, arithmetic mean, standard deviation, t test, ANOVA, LSD test, Pearson Correlation, Structural Equation Model and Path Analysis were used in data analysis. It was determined that the opinions of the teachers on the optimism sub-dimension of positive psychological capital made a statistically significant difference according to the marital status variable. It was observed that there was a statistically significant difference in the views of teachers on the pygmalion effect, according to the variable of the number of teachers in the school. It was found that there was a statistically significant difference on the pygmalion scale and the belief sub-dimension in terms of the school type variable. Statistically significant relationships were found between school effectiveness, positive psychological capital, pygmalion effect and its sub-dimensions. According to the results of the research, it has been revealed that positive psychological capital has a partial mediating effect in the relationship between school effectiveness and the pygmalion effect.

Benzer Tezler

  1. Okul etkililiğinin farklı modellere göre belirlenen akademik gelişimle ilişkisi

    Relationship between school effectiveness and academic growth determined through various models

    HAYRİ EREN SUNA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Ölçme ve Değerlendirme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAHİME NÜKHET DEMİRTAŞLI

  2. Okul etkililiğinin öğretmenlerin iş doyumuna etkisi

    The effect of school efficiency upon the jop satisfaction of teachers

    CENGİZ TURAÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERCAN YILMAZ

  3. Okul etkililiğinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisinde paylaşılan liderliğin aracılık rolü

    The effect of school effectiveness on the intention to leave a job in secondary schools: The role of shared leadership

    SALİH BİLDİRİCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimGaziantep Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖKÇE ÖZDEMİR

  4. Okul etkililiğinde karizmatik liderlik ve kolektif öğretmen yeterliğinin rolü

    The role of charismatic leadership and collective teacher qualification in school effectiveness

    MEHMET ÇEVRİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimUşak Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEVAL KOÇAK

  5. İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin okul etkililiğine ilişkin görüşleri: Adıyaman ili örneği

    Primary school teachers' views on school effectiveness: Case of Adıyaman province

    MUSTAFA TOPRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimFırat Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Bölümü

    PROF. DR. VEHBİ ÇELİK