XIX. Yüzyıl Osmanlı iktisadi düşüncesinde dönüşüm: Bir Tanzimat projesi olarak Çukurova
The transformation of the 19th Century Ottoman economic thought: Çukurova as a Tanzimat project
- Tez No: 806938
- Danışmanlar: PROF. DR. FATİH YEŞİL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 524
Özet
Osmanlı İmparatorluğu'nun varlığını sona erdiren Birinci Dünya Savaşı arifesinde İmparatorluğun tarımsal üretiminin en önemli bölgelerinden birisi konumunda bulunan Çukurova bölgesi, yalnızca yarım yüzyıl önce bataklıklarla kaplı, göçebelerin hakimiyetinde bulunan ve tarımsal üretimin oldukça kısıtlı bir alanda neredeyse geçimlik bir seviyede yapıldığı bir bölge konumundaydı. Yarım yüzyılda kaydedilen bu gelişme kuşkusuz Tanzimat döneminin en önemli başarılarından bir tanesidir. Bu başarıda dünya ekonomisinin, yani Amerikan İç Savaşı'yla birlikte ortaya çıkan pamuk kıtlığı ve artan pamuk talebinin payı olmakla birlikte, en önemli rollerden birisini Çukurova'yı tarımsal üretime açacak ve ovada kolonizasyonu başlatacak Tanzimat bürokrasisi üstlenmiştir. Tanzimat bürokrasisini bölgeyi yeniden tanzime iten iktisadi zihniyet ise Tanzimat dönemi iktisadi zihniyetinden ayrı düşünülemez. Bir başka deyişle Çukurova'nın göçebe unsurlardan tasfiyesi ve bölgenin ticari tarıma açılması Tanzimat dönemi iktisadi zihniyetinin bir ürünü ve en önemli iktisadi projelerinden bir tanesidir. Bu nedenle 1865 yılında Fırka-ı Islahiye'nin göçebelere karşı gerçekleştirmiş olduğu harekât“Tanzimat'ın Çukurova Projesi”olarak adlandırılabilir. Ancak harekâta 1865 yılında başlanmış olmakla birlikte, bölgeye yönelik ilgi Tanzimat'ın ilk yıllarıyla birlikte gelişmeye başlamıştır. Babıali'yi, bu projeyi önce kurgulayıp ardından da gerçekleştirmeye iten motivasyon, iktisadi zihniyetin yanı sıra, Tanzimat sonrası merkezi idareye hâkim olan devlet ve medeniyet zihniyetinin de bir ürünüdür. Dolayısıyla iktisadi, idari ve medeniyet zihniyetlerinin geldiği noktanın göçebeler açısından da sonuçları olacaktır.
Özet (Çeviri)
On the eve of the First World War, which ended the existence of the Ottoman Empire, the Çukurova region, which was one of the most important regions of the Empire's agricultural production, was, only half a century ago, covered with swamps, dominated by nomads and agricultural production was in a very limited area almost at subsistence level. This progress made in half a century is undoubtedly one of the most important achievements of the Tanzimat period. Although the world economy, namely the cotton shortage and the increasing demand for cotton that emerged with the American Civil War, played a role in this success, one of the most important roles was played by the Tanzimat bureaucracy that would open Çukurova to agricultural production and initiate the colonization of the plain. The economic mentality that pushed the Tanzimat bureaucracy to rearrange the region cannot be separated from the economic rationale of the Tanzimat period. In other words, the elimination of Çukurova from nomadic elements and the opening of the region to commercial agriculture is a product of the economic thought of the Tanzimat period and one of the most important economic projects. For this reason, the operation carried out by the Fırka-ı Islahiye against the nomads in 1865 can be called the“Çukurova Project of Tanzimat”. However, although the operation started in 1865, interest in the region began to develop in the early years of the Tanzimat. The motivation that led to the Babıali's envisage and then realization was a product of the state and civilization rationale that dominated the central administration after the Tanzimat period, as well as the economic thought. Therefore, the point which economic, administrative and civilizational mentalities have reached will also have consequences for nomads.
Benzer Tezler
- Karlofça'dan Nizam-ı Cedid'e XVIII. yüzyıl Osmanlı iktisat düşüncesi
From the treaty of Karlowitz to the Nizam-ı Cedid the 18th century Ottoman economic thought
MERT CAN ERDOĞAN
- XIX. yüzyılda Şam'da tasavvuf
Sufism in Damascus in the 19th century
İYAT ERBAKAN
Doktora
Türkçe
2023
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEYSEL AKKAYA
- Makedonya, Tarihçe-i Devr-i İnkılab'a (1908) göre Balkan Milliyetçiliği ve Osmanlı siyasi hayatı
Macedonia; Balkan nationalism and Ottoman political life according to historiography-I Devr-i Inkalib (1908)
MEDİA ŞERMET
- Dersaadet Ticaret Odası Gazetesi'ne göre Yunanistan'ın İktisadi ve Ticari Hayatı (1885-1900)
Economic and Commercial Life of Greece According to 'Dersaadet Ticaret Odası Gazetesi' (1885-1900)
NİLAY SARIMEHMETOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TarihAkdeniz ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİMET AYŞE AKSOY
- XIX. yüzyılda Filistin (idari ve sosyo-ekonomik vaziyet)
Palestine in the 19th century (Administrative and socioeconomic situation)
IŞIL IŞIK BOSTANCI