Geri Dön

İÖ 1. binyılda Anadolu'da anikonik tapınım

Aniconic worship in Anatolia in the 1st millennium BC

  1. Tez No: 807034
  2. Yazar: NİHAN AYDOĞMUŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ASLI SARAÇOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Arkeoloji, Archeology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 620

Özet

Anikonizm, insanların tanrı ya da tanrıçaları tasavvur ve tasvir etme biçimlerinden biri için kullanılan bir terimdir. Anikonik tapınımda tanrının, insan ya da hayvan gibi figürlerle gösterilmesine ihtiyaç yoktur. Bunların yerine dağ, taş, ağaç, su, ateş gibi doğa unsurları ya da kutsal boşluk birer tanrı olarak tapınım görür. Bugüne kadar özellikle Yakındoğu ve Ege kültürleri hakkında yapılan çalışmalar sayesinde bilgi sahibi olduğumuz bu konu, maddesel anikonizm, boşluk anikonizmi ve element anikonizmi şeklinde sınıflandırılmıştır. Bu çalışma yüksek dağ silsileleri, yoğun ve çeşitli bitki örtüsü, zengin yer altı ve yer üstü su kaynaklarıyla anikonizme son derece uygun olduğu anlaşılan Anadolu'da, konu hakkında kapsamlı ve bütünsel herhangi bir çalışmanın bulunmaması nedeniyle gerekli görülmüştür. Çalışmamızda Anadolu'da İÖ 1. binyıla tarihlenen dağ, mağara, orman/ağaç gibi tapınım alanları, su ve ateş gibi tapınım elementleri, stel, baitylos, omphalos, ahşap direk/xoanon, basamaklı anıt, niş gibi tapınım nesneleri anikonizm kapsamında irdelenmiştir. Konuya dahil edilen tüm bu unsurlar, Anadolu'da Prehistorik Dönemlerden itibaren varlık süren kültürler ve bu kültürler arasındaki etkileşim de dikkate alınarak kronolojik olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca bugüne kadar çeşitli araştırmacılar tarafından Anadolu'da gerçekleştirilen bilimsel arkeolojik çalışmalarla tanıtılan veriler arasında anikonik olarak tanımlayabileceğimiz örnekler, Anadolu'daki kültür bölgelerine göre irdelenmiştir.

Özet (Çeviri)

Aniconism is a term used for one of the ways people envision and portray gods or goddesses. In aniconic worship, there is no need for the deity to be represented by figures such as human or animal. Instead of these, elements of nature such as mountain, stone, tree, water, fire or sacred space are worshiped as gods. Aniconism, which we have knowledge of especially through Near East and Aegean cultures, has been classified as material aniconism, empty space aniconism and elemantal aniconism. This study was deemed necessary due to the absence of any comprehensive and holistic study on the subject in Anatolia, which is understood to be very suitable for aniconism with its high mountain ranges, dense and diverse vegetation, rich underdround and surface water resources. In our study, worship areas such as mountains, caves, forests/trees, worship elements such as water and fire, and objects of worship such as stele, baitylos, ompahlos, wooden pillar/xoanon, stepped monument, and niche, which are dated to 1 st millennium BC in Anatolia, were examined within the scope of aniconism. All these elements included in the subject are evaluated chronologically, taking into account the cultures that have existed in Anatolia since the Prehistoric Periods and the interaction between these cultures. In addition, examples that we can define as aniconic among the data introduced to the scientific archaeological studies carried out in Anatolia by various researches to date have been examined according to the cultural regions in Anatolia.

Benzer Tezler

  1. İÖ 1.binyılda Anadolu'nun boya bezemeli tümülüs geleneği

    Anatolia's painted decorated tumulus tradition at 1 st millenium B.C.

    BÜŞRA ÖZLEM YAĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    ArkeolojiAdnan Menderes Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERAP YAYLALI

  2. Antik kaynaklar ışığında Roma Cumhuriyeti'nin yıkılış süreci

    The collapse period of the Roman Republic according to the Ancient sources

    ENGİN KARAKUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KURT

  3. Ayranın konjuge linoleik asit miktarına laktik destek kültür kullanımının etkisi

    Effect of lactic adjunct cultures on conjugated linoleic acid content of ayran, a yoghurt drink

    HİLAL ÇOLAKOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Gıda MühendisliğiPamukkale Üniversitesi

    Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OĞUZ GÜRSOY

  4. Bedensel ve ruhsal bozukluklarıyla sıra dışı bir imparator: Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus (Claudius)

    An unusual emperor with physical and mental disorders: Tiberius Claudius Caesar Augustus Germanicus (Claudius)

    EBRU DURMAZ AKYÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    BiyografiAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN ÜRETEN

  5. Anazarbos antik kenti

    The Ancient city of Anazarbos

    AYÇA ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    ArkeolojiAnkara Üniversitesi

    Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEVDET BAYBURTLUOĞLU