Jacques Monod'un biyoloji felsefesi üzerine bir inceleme
A study on jacques Monod's philosophy of biology
- Tez No: 807067
- Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ İSKENDER ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Bu çalışmanın amacı Jacques Monod'nun doğanın nesnel olduğu postülası zemininde ortaya koymuş olduğu biyoloji felsefesini ve vitalizm ve animizm gibi geleneksel canlılık görüşlerine yönelik eleştirilerini ortaya koymaktır. Monod animizm ve vitalizm düşüncelerinin diğer doğa bilimleri ve felsefelerinde olduğu gibi biyoloji ve biyoloji felsefesi inşa etme konusunda da yetersiz kaldığını düşünmektedir. Monod bu düşünceye dayanarak animizm ve vitalizm eleştirisi yapmış ve doğanın nesnel olduğu postülası üzerinden bir biyoloji felsefesi inşa etmiştir. Ayrıca Monod bu postülayla hem etik temelli bir epistemoloji kurmuş hem de etiğin epistemolojik temellendirmesini de yapmıştır. Böylelikle Monod inşa ettiği bu sistemle diğer alanlardaki mevcut sorunları çözmeyi ya da mevcut sorunların sorun bile olmadığını iddia ederek bilimin söylediği ile bilimin söylediğinden anlaşılan arasındaki sınırı çizmiştir. Bu amaçla çalışmanın birinci bölümünde Monod öncesi biyoloji tarihi incelemesi yapılarak Monod'nun ortaya koyduğu düşüncenin arka planı incelenmiştir. 20. yüzyıla kadar olan biyoloji tarihinde çeşitli canlılık teorileri ele alınmıştır. İkinci bölümde Monod'nun eserinde ortaya koyduğu eleştirileri ve buna bağlı olarak ortaya koyduğu düşünce sistemi işlenmiştir. Ayrıca, Monod'nun makro ve mikro sistemler açısından rastlantı ve zorunluluk arasında kurduğu ilişki ele alınmıştır. Üçüncü bölümdeyse Monod'nun düşünce sistemi modern biyolojideki ve çağdaş biyoloji felsefesindeki bazı teorilerle karşılaştırılmıştır. Ardından biyoloji felsefesinde sıklıkla karşılaşılan düalist açıklamalarda Monod'nun kendisinin bu düalizmi aşıp aşamadığı tartışılmıştır. Bu bağlamda Addy Pros'un fiziko-kimyasal temelli biyoloji yaklaşımı, Ernst Mayr'ın organik bütüncü yaklaşımı ve Susan Blackmore'un memetik kuramı ele alınmıştır. Tartışma ve sonuç bölümündeyse Monod'nun kurmuş olduğu etik temelli epistemoloji ve etiğin epistemolojik temeli hakkındaki düşünceleri, ayrıca çağdaş biyoloji felsefesine katkıları eleştirel olarak tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The goal of this study is to examine Jacques Monod's philosophy of biology, which is based on the postulate that nature is objective and on his criticism of the traditional views of vitalism and animism. As is also the case in other natural sciences and philosophies, Monod argues that animalistic and vitalistic approaches are insufficient to construct a biology or a philosophy of biology. In light of this, Monod criticizes animism and vitalism and, rather, develops a philosophy of biology on the postulate that nature is objective. Furthermore, armed with this postulate Monod not only establishes an ethics-based epistemology but also provides an epistemological justification of ethics. This framework enables Monod to argue that existing problems in other fields cannot be addressed or, alternatively, that existing problems are in fact not problems at all—in which context he also draws a distinction between what science says and what is understood from what science says. In accordance with this goal, the first part of the study analyzes the history of biology before Monod and examines the general background of the idea advanced by him. Various theories of life have been proposed in the history of biology before the 20th century. The second part of the study analyzes the criticisms advanced by Monod as well as the conceptual framework he develops in light of this critique. This part of the study moreover examines the relation that prevails between coincidence and necessity in terms of the macro and micro systems distinguished by Monod. The third part compares Monod's conceptual framework with several theories in modern biology as well as the contemporary philosophy of biology. Next, it provides a discussion of whether Monod himself overcame the dualism often encountered in the philosophy of biology—especially in the context of Addy Pros' physicochemical-based biology, Ernst Mayr's organic holism, and Susan Blackmore's memetic theory. The final part of the study examines Monod's ethics-based epistemology, his thoughts on the epistemological foundation of ethics, and his contributions to the contemporary philosophy of biology.
Benzer Tezler
- Jacques Derrida'da felsefe-edebiyat ilişkisi
Philosophy-literature relation in Jacques Derrida
PEYAMİ SAFA GÜLAY
- Jacques Lecoq'un bufon tiyatrosu üzerine bir uygulama
A practical study on Jacques Lecoq bouffon theatre
FATİH PAZVANTOĞLU
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2025
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnadolu ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. ÜMİT AYDOĞDU
- Adalet sisteminde çocuk hakları: Ruanda ve Türkiye
Child rights under justice system: Rwanda and Turkey
JACQUES KABANO
- Jacques Derrida'nın eğitim görüşleri üzerine eleştirel bir bakış
A critical perspective on Jacques Derrida's views on education
CENK AKBIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
FelsefeAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURTEN GÖKALP
- Her şeyin ve hiçbir şeyin kıyısında: Halit Ziya Uşaklıgil'in romanlarında kapılar, pencereler ve can sıkıntısı
On the edge of everything and nothing: Doors, windows and boredom in Halit Ziya Uşaklıgil's novels
ABDULLAH EZİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVAL ŞAHİN GÜMÜŞ