الأصل الحسي للكلمة وقيمته في التفسير اللغوي (أعضاء الإنسان أنموذجاً)
Lüğavi tefsirde kelimenin duygusallık kökeni ve değeri-insan organları örnekleği- / The sensory origin of the word and its value in the linguistic interpretation: Human organs as a model
- Tez No: 807378
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAIBA FARHAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Arapça, Duygusal köken, İnsan organları, Lügavî tefsir, Kur'ân kelimeleri, Arabic Language. Sensory Origin. Human Organs. Linguistic Interpretation. Quranic Word
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
Bu çalışmanın dayandığı ana fikir, kelimenin duygusal kökenini bularak; duygusal kökenin sınırlarını tespit etmektir. Sonra bu duygusal kökten türetilip farklı manalarda kullanılan kelimelerin izini sürmektir. Lügavi tefsir alanında kelimenin farklı manalara delalet eden göstergelerine ulaşmak da çalışmanın dayandığı ana fikirlerdendir. Kelimelerin duygusal yönünü tespit etme, modern dönemde başlayan geniş bir alan olup, henüz emekleme aşamasındadır. Kelimenin asıl kökeni bulma ve bunun açıklayıcı, belâğî ve estetik değerini tespit için belirli bir yöntem ve lügavî bir ölçü henüz tespit edilmemiştir. Araştırmanın amaçlarına ulaşmak için Kur'ân kelimelerinin tümevarım yöntemiyle bir araya getirilmesi, hissî kökenlerin araştırılmasında örnekler seçilmesi ve tefsir ve lügat kitaplarının kullanılmasında tanımlayıcı analitik yöntem kullanılmıştır. Sonrasında hissi köken ve ondan türetilen kelimelerin arasındaki ilişki tahlil edilirken de aynı yöntem tercih edilmiştir. Araştırmada ulaşılan neticelerden önemlileri şunlardır: Kelimenin kökeni çoğunlukla somut bir yapı, görülen bir suret, mücessem bir görüntüdür. Bu duyusal köken -mecazi bir ifadeyle– kelime türetilmeden önce tüm özelliklerini koruyan hammadde gibidir. Bu türetmenin çeşitleri vardır. Kelimenin kökeninden en yakın manayı alarak kelime türetmeye iştikâkı sağîr denir. Bu çalışmada ele alınan türetme ilkesi, kökenin bizzat tabiatını araştırmadır. Burada kastedilen kelimenin olgunlaşıp büyümeden önceki çocukluğu gibi olan duyusal kökenidir. Sahabe ve Kur'an'ın indirildiği insanlar, Kur'an kelimelerinin duyusal kökenini iyi algılamaları sayesinde Cenâb-ı Hakk'ın kelâmını anladılar. Bu durum Kur'ân'da kullanılan akıl, hasâsa, tazarru' ve istehveze ve diğer kelimelerinin manalarının tespitinde açık bir şekilde görülmüştür. Bu da sahâbîlerin kalplerini muradı ilahiyi anlama hususunda geliştirmiştir. Sözlük ve tefsirlerin ana kitaplarına dönüldüğünde, kelimenin duyusal kökeninden türetilen anlamların, duyusal imgeden ayrılmadığı görülmüştür. Burada kelimenin duygusal imgesi ile mana arasında kapsamlı bir bağ vardır. Çalışma, her insan organının şekli ve konumundan kaynaklanan duyusal bir yönünün olduğunu, bu organın asıldan türetilen fiillerin kökenini oluşturduğunu göstermiştir. Üstelik türetilen bu fiillerin tamamı, duygusal yönden farklı değildir. Kelimelerin duyusal kökenlerini bilmek, türetilen manaların tasavvurunu güzelleştirmeye yardımcı olur. Dilin anlaşılmasını, öğrenilmesini kolaylaştırır. Sonuç olarak bütün bunlar, tahrif ve tağyir olmaksızın en güzel bir şekilde Kur'ân ve Kur'ân'a bağlı mirası doğru bir şekilde anlamaya katkı sağlayacağı için ümmetin kalkınmasına destek olacaktır.
Özet (Çeviri)
The central idea on which this study is based is "tracing the sensory origin of the word, then identifying its sensory features, then tracing the various meanings that derive from this origin, and striving to reach the precise semantics of the words, to employ that in the field of linguistic interpretation, The importance of this type of studies comes from the fact that they are modern studies concerned with the sensory origin of the word, its field is wide and has not been completed yet, and it has not been presented as an independent approach, and a special linguistic system by which the first origin of the word is known, and the explanatory, rhetorical, and aesthetic value of that. In order to achieve the objectives of the study, the analytical descriptive approach was followed, when extrapolating the Qur'anic words, and selecting models from them to search for their sensory origins, referring to the books of dictionaries and interpretations, and then analyzing the relationship between the sensory origin and the meanings derived from it. The results of the study: The origin of the word is mostly a tangible form, or a visual image, and an embodied scene, so this sensory origin - in a metaphorical expression - is the raw material that preserves all the characteristics of the word before it is derived from it, and that the derivation has types, the closest of which is the small derivation; Because it generates a branch of an origin, and the principle of derivation that this study deals with is the nature of the origin itself, what is meant is the sensory origin of the word, which is like the childhood of the word before it matures and grows up. The Companions and the family to whom the Qur'an was revealed understood the speech of God Almighty through their good perception of the sensory origin of the Qur'anic word, and this was shown by studying models such as the word: عقل, خصاصة, تضرع, استحواذ...etc., and this is what made their hearts aware of what God wanted. Returning to the mother books of dictionaries and interpretations, it is noted that the meanings derived from the sensory origin of the word do not separate from its sensory image, so there is a comprehensive meaning linking between the meaning and the sensory image of the word. The study showed that every member of the human body has sensory advantages stemming from its shape and position, and this member formed the root of many verbs derived from it, all of which are inseparable from its sensory advantages, and that understanding the sensory origins of words helps in the good perception of meanings, and improves understanding and acquisition of language, and this All of it pours into the nation's renaissance project, to understand its book and heritage in the best way without distortion or change.
Benzer Tezler
- تخريب الآثار التأريخية والبيئية في شمال العراق بين سنة1921-1991
1921- 1991 yıllarında Kuzey Irakın doğal çevre ve tarihî eserlerinin tahribi
AHMED MOHAMMED MAWLOOD SYAN
Yüksek Lisans
Arapça
2017
Kamu YönetimiYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAHMİ TEKİN
- ( النشاط التجارى في ليبيا منذ القرن الرابع حتى مطلع القرن التاسع الهجرى ( 10 ـــ 15م
Libya'da ticari faaliyetler (10-15. yüzyıllar arası) - Commercial activities in Libya (Betweeen 10-15th centuries)
MOUSTAFA FARAJ H. ABOHLALA
- Root causes of western Anti-Islamic antagonism: Judaism, christianity and the secular
Başlık çevirisi yok
ÖMER KEMAL ŞAHİN
