Kadın sinemasında trajik deneyim olgusu: 2000 sonrası Türk filmleri üzerine bir inceleme
The phenomenon of tragic experience in women's cinema: A study on Turkish films after 2000
- Tez No: 807466
- Danışmanlar: PROF. DR. KAMİLE OYA PAKER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Sahne ve Görüntü Sanatları, Sanat Tarihi, Philosophy, Performing and Visual Arts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Radyo-Televizyon ve Sinema Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 216
Özet
Bu çalışma“trajik deneyimin”2000 sonrası Türk sinemasında nasıl eylemler sonucunda yaşandığını ve aynı zamanda, bu deneyimin kendisinin ne tür eylemlere yol açtığını“kadın sineması”bağlamında kadın karakterler üzerinden ele almaktadır. Trajedinin Antik Çağdan itibaren evrildiği biçimler, trajedinin modern dönemde mümkünlüğü ya da geçerliliğini sosyo-kültürel ve psiko-sosyal paradigmadan analiz etmek çalışmanın öncül hedeflerinden biridir. Trajedi olgusunun ne olduğu ve ne olmadığı tartışmalarını orijin olarak ele alan düşüncelerle birlikte, özellikle trajedilerdeki kadın eksikliğinden ve yetersizliğinden kaynaklanan tarihsel dönemlere dair araştırmalar“kadın sineması”olarak tanımladığımız bir sinema janrı içinde ele alınmıştır. Trajedi olgusunu bir sanat, düşünce, gerçeklik ve ardından“trajik bir deneyim”olarak evrensel ve sanatsal biçiminden bağımsız bir kavram olarak ortaya koymak, özellikle“kadın özne”bağlamında bu deneyimin tarihsel-düşünsel yolculuğuna da ışık tutmaktadır. Tezin birinci bölümü trajedinin dört farklı yorumuna (sanatsal, düşünsel, gerçeklik ve deneyim olarak) odaklanır. İkinci bölüm trajedinin kadınla olan ilişkisini çeşitli dönemler üzerinden ortaya koyar. Üçüncü bölüm kadın sinemasının ne olduğu ve bu sinemanın kadın özne için ne tür inşa süreçlerinden geçtiğini ele alır. Dördüncü bölüm melodram-trajedi ilişkisine, Türk sinemasında kadın karakterlerin dönüşümü ve Türk sinemasında trajik kadın karakterlere odaklanır. Ana akım dışından seçtiğimiz ve ana karakteri kadın olan 34 film içinden Bechdel Testi kullanılarak testi geçemeyen bazı filmler elenmiş ve geriye kalan 20 film çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Bu filmler Goffman'ın Çerçeveleme Analizi yönteminin de yardımıyla analiz edilmiş ve kadın karakterlerin yaşadığı trajik deneyimlerin sunulduğu ana çerçeveler ve kilitler belirlenmiştir. Ayrıca eleştirel bir perspektiften, analiz edilen filmlerin kadın özneyi ve trajik eylemi hangi açıdan nasıl yansıttığı ve kadın karakterlerin dahil edildiği sosyal sınıfların trajik deneyim bağlamındaki etkinliği tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study deals with how the concept of“tragic experience”emerged as a result of certain actions and also, how the“tragic experience”itself caused specific types of actions in Turkish cinema after 2000 by focusing on female characters in the context of“women's cinema”. One of the primary objectives of the study is to analyze formal evolution of tragedy since Antiquity, and question the possibility or validity of tragedy in our day from the standpoint of socio-cultural and psycho-social paradigms. Along with the discussions on the meaning and origins of tragedy as a concept, the research on the lack of female representations throughout the history of tragedies have been taken into consideration while defining“women's cinema”as a genre. Revealing the phenomenon of tragedy as an art, thought, reality, and then the“tragic experience”as a universal concept independent of its artistic form, also sheds light on the historical-intellectual journey of this experience, especially in the context of“female subject”. The first part of the thesis focuses on four different interpretations of tragedy (as artistic, intellectual, reality, experience). The second part reveals the relationship of tragedy with women throughout various periods. The third chapter deals with what women's cinema is and what kind of construction processes this cinema goes through for the female subject. The fourth chapter focuses on the relationship between melodrama and tragedy, the transformation of female characters in Turkish cinema and tragic female characters in Turkish cinema. Out of the 34 films starring female characters that were selected from outside the mainstream and screened by using the Bechdel Test, only 20 met the criteria to become the samples of this study. These films were analyzed according to Goffman's Framing Analysis method; their frames and keys were specified and presented according to the tragic experiences of the female characters. In addition, from a critical perspective, the study offers a discussion on how the selected films represented the female subjects and their tragic experiences in terms of the function of their social classes that generated these experiences.
Benzer Tezler
- Bahman Ghobadi Sinemasında kadın temsili
Female representation in Bahman Ghobadi Cinema
MÜCAHİT TARLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Radyo-TelevizyonVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AKIL FİKRET TOSUN
- 1980 sonrasında Türkiye'de yaşanan ideolojik ve kültürel dönüşümlerin Türk sinemasına yansımaları
The Reflections of ideological and cultural changing on Turkish cinema after 80's Turkey
HİLMİ MAKTAV
Doktora
Türkçe
1998
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUTLU PARKAN
- Yeşilçam sinemasında kadın temsilleri: Türkan Şoray filmleri örneği
Başlık çevirisi yok
SEVİL ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sahne ve Görüntü SanatlarıManisa Celal Bayar ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DUYGU ALPTEKİN
- Women through women: representation of, and identification as, woman in the cinema of women directors
Kadın yönetmenler sinemasında kadının temsili ve kadın seyircinin özdeşleşmesi
GÖKÇE İNCİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Bilgi ÜniversitesiÖĞR. GÖR. BÜLENT SOMAY
- Zeki Demirkubuz sinemasında kadın temsilleri
The women representations at the movies of Zeki Demirkubuz
NURSEL GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
PsikolojiAnkara ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RUKEN ÖZTÜRK