Duygudurum, duygusal değerlik ve cinsiyetin bellek yanılması üzerindeki etkisi
The effects of mood, emotional valence and gender on false memory
- Tez No: 807477
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HANDAN CAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Deneysel Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Mevcut çalışmanın temel amacı; duygudurum, duygusal değerlik ve cinsiyetin bellek yanılması üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu çalışma ön çalışma ve deney aşamaları olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır. Ön çalışma aşamasına 20 kadın ve 20 erkek, deney aşamasına ise 72 kadın ve 68 erkek olmak üzere toplamda 180 lisans öğrencisi katılmıştır. Ön çalışma aşamasında, duygudurum düzeyi (pozitif, negatif ve nötr) açısından farklılaşan; ancak uyarılma (sakinlik ve heyecan) düzeyi açısından değişmeyen duygudurum değişimleme materyali geliştirilmiştir. Duygudurum değişimlemesi yapılarak duygusal değerliğe sahip Deese-Roediger-McDermott (DRM) listeleri üzerinden duygudurum, duygusal değerlik ve cinsiyetin bellek yanılması üzerindeki etkileri incelenmiştir. Eski-yeni/hatırlıyorum-biliyorum görevi kullanılarak elde edilen veriler karma ANOVA analizi ile incelenmiştir. Bulgular gözden geçirildiğinde, duygusal değerliğin temel etkisinin çalışılmış ilişkili kelimeleri doğru tanıma, çalışılmamış kritik çeldiricileri ve çalışılmamış ilişkisiz kelimeleri yanlış tanıma üzerinde istatistiksel olarak anlamlı olduğu; ancak duygudurum ve cinsiyet temel etkilerinin istatistiksel olarak anlamlı olmadığı saptanmıştır. Duygusal değerliğe ilişkin ortaya çıkan farkın kaynağını belirlemek için yapılan post-hoc karşılaştırmalar, pozitif çalışılmış ilişkili kelimelerin nötr çalışılmış ilişkili kelimelere kıyasla daha yüksek oranda doğru tanındığını; negatif ve pozitif çalışılmamış kritik çeldiricilerin nötr çalışılmamış kritik çeldiricilere kıyasla daha fazla yanlış tanındığını; pozitif ve nötr çalışılmamış ilişkisiz kelimelerin ise negatif çalışılmamış ilişkisiz kelimelere kıyasla daha fazla yanlış tanındığını göstermiştir. Sonuç olarak mevcut çalışmada, pozitif ve negatif değerliğin bellek yanılmasının ortaya çıkmasında etkili olduğu; duygudurum ve cinsiyetin ise bu sürece etkisinin olmadığı saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
The main aim of the present study is to examine the effects of mood, emotional valence, and gender on false memory. The study consists of two phases: pre-study and experiment. A total of 180 undergraduate students participated, including 20 women and 20 men who participated in the pre-study phase and 72 women and 68 men who participated in the experimental phase. In the pre-study phase, mood manipulation materials, which differ in terms of mood level (positive, negative, and neutral) but do not differ in terms of arousal (calm and excitement) level, have been developed. In the experimental phase, the effects of mood, emotional valence, and gender have been examined on false memory through mood manipulation and Deese-Roediger-McDermott (DRM) lists with emotional valence. The data obtained by using the old-new/remember-know task have been analyzed through mixed ANOVA analyses. When the findings are reviwed, they have shown that the main effect of emotional valence is statistically significant on true recognition of studied related words and false recognition of unstudied critical lures and unstudied unrelated words, whereas the main effects of mood and gender are not statistically significant. Post-hoc comparisons to determine the source of the difference in emotional valence have shown that positive studied related words are recognized correctly at a higher rate compared to neutral studied related words, negative and positive unstudied critical lures are recognized falsely at a higher rate compared to neutral unstudied critical lures, and positive and neutral unstudied unrelated words are recognized falsely at a higher rate compared to negative unstudied unrelated words. Consequently, in the present study, positive and negative valence have been demonstrated to be influential in the emergence of false memory, whereas mood and gender had no effect on this process.
Benzer Tezler
- Social behavior learning for an assistive companion robot
Yardımcı robotlar için sosyal davranış öğrenimi
PINAR ULUER
Doktora
İngilizce
2023
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiMekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE KÖSE
- Duygudurumun trafikte çevresel ve merkezi kaza/tehlike algısına etkisi
The effect of mood on peripheral and central hazard perception in driving
SEMA ÇOKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiEge ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KOYUNCU
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLİN KAÇA
- The effects of emotional valence and emotional arousal on event-based prospective memory in young adults
Genç yetişkinlerde duygusal değerlik ve duygusal uyarılmışlık boyutlarının olay temelli ileriye yönelik bellek performansı üzerindeki etkisi
ÖYKÜ AYDIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
PsikolojiÇankaya ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDE KAYNAK ÇELİK
- Hüzünlü müziğin duygusal etkileri ve hüzünlü müzikten hoşlanma: Duygusal deneyimin farklı yöntemlerle ele alınması
Emotional effects and liking of sad music: Examining emotional experience with different methods
AYŞE ARMAN KALKANDELER
- Çalışma belleği ve negatif değerlikli duyguların EEG tabanlı kestirim sistemi
EEG based working memory and negative emotional valence estimation system
BORA CEBECİ
Doktora
Türkçe
2021
Biyomühendislikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaBiyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN AKAN