Zur Frequenz und Distribution einiger Tierbezeichnungen in den Deutschen Englischen, Fransösischen und Türkischen Sprichwörtern, Redewendungen, Redensarten und Ausdrücken
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 4635
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN YILDIZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1988
- Dil: Almanca
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 226
Özet
202 TÜRKÇE ÖZET Beş kıta ve sayısız adalarda yerleşip oturan insan¬ lar, yüzyılımızda, 3000 dolayında farklı dil aracılığıy¬ la düşünce,dilek,istek,niyet ve tasarılarını ortaya koy¬ maktadır lar. Bir insan ancak kendi anadiliyle düşündüğü, daha doğrusu gerçek anlamda düşünme anadiliyle olduğu için,bu kadar farklı dili konuşanların,duygularını bir¬ birlerinden çok farklı biçimde dile getirecekleri do¬ ğaldır.Bu sosyal yöne bir de a.yrı din,coğrafya alanı, tarihsel gelişme ve bütünüyle kültür etkileri de ekle¬ necek olursa,iki ayrı dili konuşan ve ayrı etkiler al¬ tında yaşamını sürdüren insanın,eğer ikisinin de iyi bildiği üçüncü bir dil yoksa,tam anlamıyla.anlaşmaları çok kez olanaksızair.Hele konumuz olan ve kapsadıkları kelimelerin gerçek anlamları dışında,mecazi anlamları da içeren atasözleri»deyimler ve terimler söz konusu olun¬ ca,durum daha da zorlaşır. Farklı külturlenmeler sonucu»daha net biçimde şu ör¬ nekle de açıklanabilir: fizik Müminin de kabul ettiği gibi,bileşik bir ışık demeti yedi ayrı renkten oluşmak¬ tadır; kırılma- olayı sırasında Ira durum apaçık görülür. Buna karşın bir Japon,tayf içindeki kırmızı,turuncu,sa¬ rı,yeşil,mavi, lacivert ve mor renklerin sayısını altı olarak algılar;çünkü bu basit renklerden ikisi,bir Japon i cin,birbirinin açık ve koyusuâtır.Bir Rus ise,bu ayni renklerin sayısını sekiz olarak kabul eder;onun gözü, kültürlenmesi gereği,bu renklerin yanısıra sekizinciyi de algılamak özeiliğindedir.Bir Japon ve bir Eus fizik bilgini bile,bu sayıyı bilim gereği yedi olarak dile ge¬ tirdikleri ha1de,etkilendikleri ayrı kültürler bakımın¬ dan bunu gerçek bulmayacaklardır, ı/“Dil Antropolojisi dersi notlar ıralan, Hacettepe Onisr«rsi- tesi,1982-1983 öğretim Yılı203 Değer yargılarının farklılığı kültürlenme gereği çok ”belirgin olsa da,aynı yerküreyi paylaşan kişiler olarak, dil yönünden yine de“birleştiğimiz noktalar vardır.Bu ça¬ lışmanın amacı da,bu birleşme noktalarını üzerlerinde dur¬ duğum dört dilin örnekleri ışığında ortaya koymaktır.Yüz¬ yıllardan beri yazı dilinden de yararlanan,dilbilgisi ve dilbilim yönünden doyurucu çalışmalar yapmış milletlerin dilleri,karşılaştırmalar sonucunda,anlatim bakımından bir¬ takım ortak yönler içermektedir.Ancak henüz yazı dilleri.olmayan,kelime dağarcıkları fakir toplumların dilleriyle gelişmiş dillerin karşılaştırılması,doğal olarak,istenen sonucu vermeyecektir.Sadece 11 sese sahip (a,b,e,g,i,k, o,p,r,t,u) ve yakın zamanlara kadar kirmızı,kahverengi, yeşil,mavi renkler dışında renk kavramları bulunmayan R o t o k a s adlı dille,gelişmiş bir dil bu bakımdan ki- yaelanamaz. ı/ Türkçe adıyla içlerinde Birtakım Hayvan Adları Geçen Almanca,lngilizce,Fransızca ve Türkçe Atasözleri»Deyim- ler ve Terimlerin Frekans ve Dağılımları olarak sunduğum bu çalışmada»belirtilen dilleri karşılaştırdım.Bu amaçla Almancadan gelişigüzel seçtiğim 50 hayvan adını diğer üç dilde de içlerinde bulunduran örnekleri,Bibliographie bölümünde gösterilen eserlerden yararlanarak değerlendir¬ dim. Gelişigüzel hayvan adları seçmemiş nedeni,sonuca da¬ ha sağlıklı ve yansız varabilmem i cinai.Böylece Türkçede ”ringabalığı“,”timsah“,”kerakurbağa* ve“eşekarısı”gibi hayvan adlarıyla hiç atasözü,terim ve deyim bulunmadığı¬ nı da saptamış oldum. Gerçi Bil Kuruma Yayınlar ı'ndan Türkçe Sözlük*te (S.224)“Dilini eşekarısı soksun!”deyi¬ mi varsa da,bu deyimle asıl ne amaçlandığı aynan doğrulan¬ madığı için kuşkuya düştüm;çüakü adı geçen Türkçe Sözlük1- te bu bu deyim“Yersiz konuşan kimselere şaka için söyle- ' -f H o t o k a s,Büyük Okyanus'ta Yesi Sine yakınların¬ daki Bougainville Adası yerlilerimin dilil 204- nen kaba bir SÖE'' diye açıklanmıştır.Aynı deyim Meydan Larousse - Büyük Lügat ve Ansiklopedi'de (Cilt 3,8.619) ”'konuşmasın1 anlamında beddua olarak kullanılan söz“ olarak tanımlanmaktadır.Kari Steuerwald'in Türkisch- Deutsches Wörterbuch adlı sözlüğünde bu deyimin Türkçe anlamı karşılığı ”Hole der Teufel diese LSsterzungeî“ (=Bu kötü sözler söyleyen dili şeytan götursunI) biçi¬ minde ifaae edilmektedir.istanbul ağzında ise bu deyim, bir kelime -ister yabancı dilde,ister Türkçede- yanlış telaffuz edilince söylenir.Üzerinde tam bir anlaşmaya varılamayan bu deyimi bu nedenle çalışmama almadım. Türkçe deyimlerde adları geçmeyen hayvan isimlerinin yanlarında bulunan (-) işareti bu hususu göstermektedir. Karşılaştırma sırasında frekans ve dağılımın yüzdeler halinde ortaya koyulabilmesi için dört dildeki atasözle¬ ri,deyim ve terimleri 13 grupta topladım: ı T Hem kelime ve hem içerik olarak,buraaa amaçlanan dört dile de çevrilebilen atasözleri»deyimler ve terimler (uyum sayısı:26(104 hayvan adı),uyum yüzdesi: % 5,95) ı II Almanca,ingilizce ve Frensızcadaki anlam uyumları (uyum sayısı: 16(4-8 hayvan adı),uyum yüzdesi: % 2,74) ı ÎTİ A imanca»ingilizce ve Türkçedeki anlam uyumları (uyum sayısı:21(63 hayvan adı),uyum yüzdesi: % 3,60) ı TV Almanca,Fransızca ve Türkçedeki anlam uyumları (uyura sayısı:19(57 hayvan adı),uyum yüzdesi: % 5,26) ı V ingilizce,Fransızca ve Türkçedeki anlam uyumları (uyum sayısı:7(21 hayvan adı),uyum yüzdesi: % 1,20)205 VI Almanca ve Türkçedeki anlam uyumları (uyum sayısı :49(98 hayvan adı), uyum yüzdesi: % 5,60) VII İngilizce ve Türkçedeki anlam uyumları (uyum sayısı :31(62 hayvan adı), uyum yüzdesi % 5,54) I VIII Fransızca ve Türkçedeki anlam uyumları (uyum sayısı :29(58 hayvan adı), uyum yüzdesi: % 3,31) IX Almanca ve îngilizcedeki anlam uyumları (uyum sayısı :25(50 hayvan adı), uyum yüzdesi: % 2,86) I X Almanca ve Fransızcadeki anlam uyumları (uyum sayısı :20(40 hayvan adı), uyum yüzdesi: % 2,28) XI İngilizce ve Fransızcadaki anlam uyumları (uyum sayısı: 12(24 hayvan adı), uyum yüzdesi: % 1,37) XII Kelime kelime eşdeğerleri yoksa da, ”burada amaç lanan dört dilde yine de“benzer çevrileri içe ren atasözleri »deyimler ve terimler (”benzer karşılıklar sayısı: 302,uyum yüzdesi: % 17,26) I XIII Amaçlanan her dört dilde de hiçbir uyum göster meyen atasözleri »deyimler ve terimler (uyumsuzluk sayısı: 822 »uyumsuzluk yüzdesi: % 46,99) Bu sonuca ulaşabilmek için Almanca örnek ola rak kullanılan atasözü, deyim ve terim sayısı: 4 8 8 Uyum gösteren örnek sayısı: 163 (% 33,41) Benzedik içeren“ n : 114 (% 23,36) Hiç uyum göstermeyen sayı : 211 {% 43,23) Toplam.... 488206 İngilizce örnek olarak kullanılan atasözü, deyim ve terim sayısı: 4 O 1 Uyum gösteren örnek sayışır 138 (% 34,43) Benzerlik içeren ”“ : 101 (% 25,18) Hiç uyum göstermeyen sayı ; 162 ($ 40,39) Toplam.... 401 Fransızca örnek' olarak kullanılan atasözü, deyim ve terim sayısı.........: 315 Uyum gösteren örnek sayısı: 137 {% 43,4-9) Benzerlik içeren ».' : 78 {% 24,76) Hiç uyum göstermeyen sayı ; 100 (% 31*7*0 Toplam.... 315 Türkçe örnek olarak kullanılan atasözü, de yim ve terim sayısı..........: 5^5 Uyum gösteren örnek sayısı: 190 (% 34,86) Benzerlik içeren M ”: - Hiç uyum göstermeyen sayı : 355 {% 65*13) Toplam.545 Böylece dört ayrı dilde 174°/ örnek gösterilmiş ve sonu cu "belirleyen 183. sayfadaki çizelgede de açıklandığı gi bi, §25 uyT sayısıyla dört dilin karşılaştırılması % 35 »75 oranında benzerlik ortaya koymuştur. îçerik takımından ben zerlik yüzdesi olan % 17 »26 buna eklenince, aid iğim örnek lere göre, dört dili konuşan kişiler arasında % 52,99' luk bir duygu yakınlığı göz önündedir. x/ Bu çalışmanın 171 - I83. sayfalarında gösterilen çizel gelerdeki ayrıntılar, sayı ve yüzdeler biçiminde açıklan mış t ir. Doktora tezim konusunda genel Mr bilgi verebilmek amacıyla bu Türkçe özeti sunuyorum. Zeki Taşan 1/ Belirtilen yüzde oranı, adı geçen diller arasındaki ~ karşılaştırmaların genel toplam sayısıdır;bu dört di li de her iyi bilenin, aynı durumdaki kimselerle sağ layabileceği duygu yaklaşımını yansıtmaktadır. Di İler arasındaki ayrı ayrı karşılaştırmalardan doğan yakla şımlar, 183» sayfadaki çizelgenin sonunda yüzdeler ha linde gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Anadolu güzel sanatlar liselerinde bağlama eğitimi ve çok sesli yapılanma çalışmalarının bu sürece yansımaları
Bağlama-unterricht in den anadolu kunstgymnasien und einfluss der bemühungen um die mehrstimmigkeit für bağlama auf diesen unterrichtsprozess
İSMAİL SÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiMüzik Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SADIK YÖNDEM
- Sayısal stereo kotlayıcı
Başlık çevirisi yok
A.İKLİL KAYIHAN
Doktora
Türkçe
1984
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. DURAN LEBLEBİCİ
- Die möglichen auswirkungen des mobilen lernens auf den lernerfolg im rahmen der wortschatzentwicklung im daf-unterricht (Am beispiel der Anadolu Universität)
Yabancı dil olarak Almanca öğretiminde mobil öğrenmenin sözcük öğrenimi başarısına olası etkisi (Anadolu Üniversitesi örneği)
AHMET TANIR
Doktora
Almanca
2018
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BORA BAŞARAN
- Tekerlek asılış sistemlerinin taşıt titreşimlerine etkisi
Einfluss der radaufhaengungen auf die kraftfohrzeugschwingungen
İ.AHMET GÜNEY