Sosyal adalet liderliğinin öğretmenlerin vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi: Akademik iyimserliğin aracılık rolü
The effect of social justice leadership on teachers' citizenship behavior: The mediating role of academic optimism
- Tez No: 807967
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MAHMUT POLATCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyal adalet liderliği, Öğretmen akademik iyimserliği, Örgütsel vatandaşlık davranışı, Okul müdürü, Öğretmen, Social justice leadership, Teacher academic optimism, Organizational citizenship behavior, School principal, Teacher
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu araştırmanın amacı okul müdürlerinin sosyal adalet liderliği davranışlarının öğretmenlerin vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisini incelemektir. Bununla birlikte çalışmada sosyal adalet liderliği ve öğretmenlerin vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkide akademik iyimserliğin aracılık etkisi incelenmiştir. Araştırma, kesitsel tarama deseninde tasarlanmıştır. Ayrıca öğretmen algılarına göre okul müdürlerinin sosyal adalet liderliği uygulamaları, öğretmen akademik iyimserliği ve öğretmen örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki çok düzeyli yapısal eşitlik modeli (YEM) ile incelenmektedir. Çalışma evreninin zaman ve maliyet bakımından sınırlılıkları nedeniyle basit tesadüfi örnekleme yöntemi seçilmiş, araştırma örneklemi 64 okulda görev yapan 764 öğretmenden oluşmuştur. Verilerin analizinde SPSS 25 ve Mplus 8.80 paket programları kullanılarak betimleyici istatistikler, doğrulayıcı faktör analizi, Beyesian tahmin yaklaşımına dayalı YEM yol analizi yapılmıştır. Sonuç olarak öğretmenlerin, okul müdürlerinin sosyal adalet liderliğine yönelik görüşleri doğrultusunda yüksek algı düzeyine sahip oldukları belirlenmiştir. Araştırmanın diğer değişkenlerinden biri olan öğretmen akademik iyimserliğine yönelik öğretmenlerin yüksek algı düzeyine sahip oldukları saptanmıştır. Aynı şekilde örgütsel vatandaşlık davranışına yönelik öğretmenlerin, algı boyutu yüksek düzeydedir. Sosyal adalet liderliği ve öğretmen bireysel akademik iyimserliği arasında pozitif yönlü yüksek düzeyde bir ilişki olduğu görülmüştür. Araştırmada öğretmen vatandaşlık davranışları ile öğretmen akademik iyimserliği arasında pozitif yönlü orta düzeyde ilişki saptanmıştır. Son olarak müdürlerin sosyal adalet liderliği uygulamaları, öğretmen akademik iyimserliği aracılığı ile öğretmenlerin vatandaşlık davranışını pozitif yönde kısmi olarak yordamaktadır. Bu durum da okuldaki sosyal adalet liderliği uygulamalarının öğretmen akademik iyimserliğini geliştirebileceği ve bunun da öğretmenlerin vatandaşlık davranışını artıracağı anlamına gelmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the effect of principals' social justice leadership behavior on teachers' citizenship behavior. In addition, the mediating effect of academic optimism on the relationship between social justice leadership and teachers' citizenship behavior was examined. This study used a cross-sectional survey design. Additionally, the relationship between principals' social justice leadership practices, teachers' academic optimism, and teachers' organizational citizenship behavior according to teachers' perceptions was examined using a multilevel structural equation model (SEM). Owing to the limitations of the study population in terms of time and cost, a simple random sampling method was selected, and the research sample consisted of 764 teachers working in 64 schools. Descriptive statistics, confirmatory factor analysis, and SEM path analysis based on the Bayesian estimation approach were performed using SPSS 25 and Mplus 8.80 package programs. The results showed that teachers had a high level of perception, in line with their views on the social justice leadership of school principals. It was determined that teachers had a high level of perception towards teacher academic optimism, which is one of the other variables of the study. Likewise, teachers' perceptions towards organisational citizenship behaviour are high. There was a highly positive relationship between social justice leadership and the individual academic optimism of teachers. In this study, a moderate positive relationship was found between teacher citizenship behaviors and teacher academic optimism. Finally, principals' social justice leadership practices partially positively predicted teachers' citizenship behaviors through teachers' academic optimism. This means that social justice leadership practices in schools can improve teachers' academic optimism, which, in turn, can increase teachers' citizenship behaviors.
Benzer Tezler
- Okul liderliğinin öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ve örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkisi: Bir meta-analiz çalışması
The effect of school leadership on teachers' perceptions of organizational justice and organizational citizenship behavior: A meta-analysis study
ÖZGE GÜCÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSiirt ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZIM ÇOĞALTAY
- Sosyal adalet liderliği ile yöneticiye bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki
The relationship between social justice leadership, loyalty to principal and organizational citizenship behaviors
BAYRAM BOZKURT
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET SİNCAR
- Okul yöneticilerinin sosyal adalet liderliğinin öğretmenlerin eksiklik düşüncesindeki rolü
The role of school principals' social justice leadership in teachers' deficit thinking
ABİDE OCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL ÇİMEN
- Sosyal adalet liderliği ve etik iklim arasındaki ilişkiye yönelik öğretmen görüşleri
Teachers' opinions on the relationship between social justice leadership and organizational ethical climate
AYNUR ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT ÖZDEMİR
- Lise öğretmenlerinin okul yöneticilerinin sosyal adalet liderliği davranışlarına dair algıları ile örgütsel mutluluk düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationsip between high school teachers' perceptions on school administrators' social justice leadership behaviors and organizational happiness levels
NERİMAN YASEMİN ÖZDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN SERİN