Tıkınırcasına yeme ve otlanma tarzı yemenin nesne ilişkileri ile duygusal şemalar çerçevesinde incelenmesi
Examining of binge eating and grazing from object relations with emotional schemas perspective
- Tez No: 808842
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TUĞBA YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İZMİR BAKIRÇAY ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Nesne ilişkileri kuramı, erken dönem nesne ilişkilerinin bireyin yaşamı üzerinde hem birey içi hem de kişilerarası süreçlerde etkiye sahip olduğunu öne sürmektedir. Leahy'nin duygusal şema modeline göre, temel bakımverenin çocuğun duygularına yönelik yaklaşımı bireyin yetişkinlik döneminde de duyguları hakkındaki inançlarını şekillendirebilmektedir. Bu model duygulara yönelik olumsuz nitelikteki inançların, tıkınırcasına yeme gibi işlevsel olmayan baş etme stratejileriyle sonuçlanabildiğini varsaymaktadır. Bu çalışmada, tıkınırcasına yeme ve otlanma tarzı yemenin nesne ilişkileri kuramı çerçevesinde Leahy'nin duygusal şema modeli bakış açısıyla incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nesne ilişkileri ve duygusal şemaların tıkınırcasına yeme ve otlanma tarzı yeme belirtilerini yordama düzeyi belirlenmiş ve nesne ilişkileri ile tıkınırcasına yeme ve otlanma tarzı yeme belirtileri arasındaki ilişkide duygusal şemaların aracı rolü incelenmiştir. İlk olarak otlanma tarzı yemeyi değerlendirebilmek amacıyla, Otlanma Tarzı Yeme Ölçeği'nin Türk kültürüne uyarlama çalışması gerçekleştirilmiş olup ölçeğin psikometrik özellikleri belirlenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında nesne ilişkileri, tıkınırcasına yeme ve otlanma tarzı yeme belirtileri ve duygusal şemalar analize dahil edilmiştir. Toplum temelli yürütülen çalışmanın örneklemi 18-30 yaş aralığında 361 katılımcıdan oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak Demografik Bilgi Formu, Tıkınırcasına Yeme Ölçeği, Otlanma Tarzı Yeme Ölçeği, Leahy Duygusal Şema Ölçeği ve Bell Nesne İlişkileri Testi kullanılmıştır. Sonuçlara göre, 2 faktör ve 8 maddeden oluşan Otlanma Tarzı Yeme Ölçeği'nin Türkçe formu geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracıdır. Ayrıca beden kitle indeksinin etkisi kontrol edildikten sonra gerçekleştirilen hiyerarşik regresyon analizine göre, tıkınırcasına yeme belirtilerini nesne ilişkilerinin alt boyutlarından güvensiz bağlanmanın ve benmerkezciliğin, duygusal şema alt boyutlarından ise duygulara karşı zayıflığın yordadığı belirlenmiştir. Otlanma tarzı yeme belirtileri bakımından güvensiz bağlanmanın, duygulara karşı zayıflığın, akılcılık isteğinin ve duyguları zararlı olarak görmenin yordayıcı etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Gerçekleştirilen paralel çoklu aracılık analizi sonuçlarına göre, nesne ilişkilerinin tıkınırcasına yeme ve otlanma tarzı yeme belirtileriyle olan ilişkisine duygusal şemalar aracılık etmektedir. Son olarak elde edilen bulgular alanyazın ışığında ele alınmış olup çalışmanın sınırlılıkları, klinik doğurguları ve gelecek çalışmalar için öneriler aktarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Object relations theory suggests that early object relations have an impact on an individual's life, both in intrapersonal and interpersonal processes. According to the Leah's Emotional Schema Model, the primary approach of caregiver to the child's emotions can impact on the individual's beliefs about emotions in adulthood. This model assumes that negative beliefs about emotions can result in dysfunctional coping strategies such as binge eating. In this study, it is aimed to examine binge eating and grazing from the perspective of the Leahy's emotional schema model within the framework of object relations theory. For this purpose, the predictive level of object relations and emotional schemas for binge eating and grazing was determined. Also, the mediating role of emotional schemas in the relationship between object relations with binge eating and grazing was investigated. First of all, in order to evaluate the grazing, the adaptation study of the Grazing Questionnaire to Turkish culture was carried out, and the psychometric properties of the scale were determined. In the second phase of the study, object relations, binge eating and grazing symptoms and emotional schemas were included in the analysis. The sample of the community-based study consists of 361 individuals aged between 18-30 years. Demographic Information Form, Binge Eating Scale, The Grazing Questionnaire, Leahy Emotional Schema Scale and The Bell Object Relations Inventory were used as data collection. According to results, Turkish form of The Grazing Questionnaire, which consist of 2 factors and 8 items, is a valid and reliable measurement tool. In addition, according to the hierarchical regression analysis performed after controlling for the effect of body mass index, it was determined that insecure attachment and egocentrism from the sub-dimensions of object relations and weakness against emotions from the emotional schema sub-dimensions predicted binge eating symptoms. In terms of grazing, it was concluded that insecure attachment, weakness against emotions, rational, and seeing emotions as dangerous are predictive of grazing. According to the results of the parallel multiple mediation analysis, emotional schemas mediate the relationship between object relations and binge eating and grazing symptoms. The findings of the study were discussed in the light of the current literature in addition to the limitations of the study, clinical implications and suggestions for future research.
Benzer Tezler
- Genç yetişkin bireylerde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) semptomlarının yeme davranışları, yeme farkındalığı, yeme üzerindeki kontrol davranışları, diyet öz yeterliliği ve Akdeniz diyetine bağlılık ile ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) symptoms and eating behaviors, eating awareness, eating control behaviors, diet self-efficacy and adherence to a Mediterranean diet in young adults
FEYZA NUR BAŞARIR SİVRİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve Diyetetikİzmir Demokrasi ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA BATU
- Obezite için tıbbi yardım arayan hastalarda yeme davranışlarının araştırılması
Investigation of eating behaviors in patients seeking medical treatment for obesity
ORÇUN ORTAKÖYLÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİBEL ÖRSEL
UZMAN AYŞE GÖKÇEN GÜNDOĞMUŞ
- Tıkınırcasına yeme bozukluğu olan obezite tanılı bireylerde adiponektin rs266729 gen polimorfizminin çocukluk çağı travmaları ve duygu düzenleme güçlüğü ile olan ilişkisinin incelenmesi
The relationship between adiponectin rs266729 gene polymorphism, childhood trauma, and emotion regulation difficulties in obesity with binge eating disorder
SANİYE ÖZGE ARMUTCU KURUŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN MERVAN AYTAÇ
- Obez kadınlarda tıkınırcasına yeme bozukluğunun psikobiyolojik modele göre incelenmesi
A psychobiological investigation of binge eating disorder with obese women
GÖKBEN DOĞAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILMAZ ÖZAKPINAR
- Binge eating behavior: An exploratory study
Tıkınırcasına yeme davranışı: Keşfedici bir çalışma
ÖZGE BEYAZIT
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. MİA MEDİNA