Düşük kütleli X – ışın çiftlerinin tayf analizleri ilesınıflandırılması
Classification of low mass X – ray binaries with spectral analysis
- Tez No: 808925
- Danışmanlar: PROF. DR. EDA SONBAŞ DHUGA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Adıyaman Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
X – ışın çiftleri üzerine yapılan birçok çalışma termal ve termal olmayan yayınım bileşenlerinin varlığına işaret etmektedir. Yığılma diskinin iç kısımları ile ilişkili olduğu düşünülen termal birleşen genellikle tek veya çok-renkli kara cisim modeli ile temsil edilebilirken termal olmayan bileşen tayfın sert veya yumuşak olup olmadığı konusunda bilgi edinilmesini mümkün kılan güç yasası (powerlaw; PL) ile ifade edilmektedir. Düşük kütleli X – ışın çiftlerinin (Low Mass X-Ray Binaries; LMXBs) bir alt grubu için ışıma gücü değeri ~1034 – 1037 erg/s aralığında nötron yıldızı (NY) çiftleri için sistem durgun haldeki ışıma gücü seviyesine (~1034 erg/s) azalırken tayflarında bir yumuşama, buna karşın kara delik (KD) sistemlerinin tayflarında ise aynı ışıma gücü seviyelerinde bir sertleşme olduğunu öngörülmektedir. Bu yumuşama, 0,5–10 keV aralığında tayfsal indis (Γ) ve gözlenen X – ışın ışıma gücü (Lx) arasında olan zıt bağımlılık (anticorrelation) temel alınarak açıklanmıştır. Bu tez çalışmasında Γ ve Lx arasında görülen ilişki iki KD ve iki NY LMXB sistemi için NICER, SWIFT, ve XMM-Newton uydu verileri kullanılarak Lx ~1034 – 1037 erg/s aralığında incelenmiştir. NY ve KD sistemleri için genel olarak gözlenen ilişkinin kaynak özelliklerini uzun dönemli gözlemler için temsil ettiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Studies of X-ray binaries indicate the presence of thermal and non-thermal emission components in their spectra. The thermal component, thought to be associated with the inner parts of the accretion disk, is typically modeled by a single- or multi-color blackbody model. The non-thermal component on the other hand is usually represented as a power-law (PL) to characterize whether the spectrum is soft or hard. Recent studies of a small subset of lowmass X-ray binaries (LMXBs) in the luminosity range of ~1034 – 1037 erg/s showed that the spectra of neutron-star X-ray binaries (NSXBs) soften with decreasing luminosity while the black-hole X-ray binaries (BHXBs) in the same low-luminosity range have significantly harder spectra. This softening is characterized in terms of an anti-correlation between the spectral index (Γ) and the observed X-ray luminosity (Lx) in the 0.5 – 10 keV energy range. In this thesis, we study the behavior of four such systems in the low-luminosity region (~ 1030 – 1037 erg/s). In particular, we investigate the relationship between the spectral index and the X-ray luminosity of the following sources: 2 BHXBs (2S 0921-63, 4U 1957+11), and 2 NSXBs (4U 1608-52, MAXI J1807+132). We deploy data from the NICER, SWIFT, and XMM − Newton archives. Our analysis suggests that the generic correlation survives for these individual sources in their long-term behavior.
Benzer Tezler
- An observational study of accreting millisecond x-ray pulsars: From accretion to the rotation powered stages
Milisaniye X-ışını pulsarlarının gözlemsel incelenmesi: Kütle aktarım evresinden radyo pulsarı evresine
CAN GÜNGÖR
Doktora
İngilizce
2016
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAZIM YAVUZ EKŞİ
PROF. DR. ERSİN GÖĞÜŞ
- Bazı düşük kütleli x-ışın çiftlerinin uydu verilerinin analizi
Satellite data analysis of some low mass x-ray binaries
TOLGA GÜVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. TÜRKER ÖZKAN
- Düşük kütleli X-ışın çiftlerinin zaman analizi ile tayfsal evrelerinin incelenmesi
Probing spectral states of low mass X- ray binaries through timing analysis
ASLI TUNCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA GÜVER
PROF. DR. EDA SONBAŞ DHUGA
- Geçici kütle aktarımı yapan nötron yıldızlarının soğuması
Cooling of transiently accreting neutron stars
ECE GÜLFEM STÜCKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA GÜVER
- X-ışın gözlemleri kullanılarak nötron yıldızlarında r-mod osilasyonlarının genlikleri üzerine limitler
Limits on the amplitude of r-mode oscillations of neutron stars through X-ray observations
TUĞBA BOZTEPE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA GÜVER
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAI OLIVER SCHWENZER