Geri Dön

سور،ة المؤمنين من حاشية عرب زاده (ت: 685ه) على تفسير البيضاوي دراسةً وتحقيقًا

Mu'minûn Sûresi özelinde Arapzâde'nin Beydâvî tefsîri üzerine yazdığı Hâşiye'sinin tahkik ve analizi

  1. Tez No: 810208
  2. Yazar: IMAD RAHEEM LATEEF LATEEF
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULHEKİM AĞIRBAŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Arapça
  9. Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 142

Özet

Bu Tezde Arapzâde'nin (ö. 685/1286)“”Beydâvî Tefsiri üzerine yazdığı Hâşiye"'sinin tahkik ve analizi Mu'minûn Sûresi ile sınırlandırılarak yapılmıştır. Araştırmanın önemi, biyografi kitaplarında hakkında fazla bilgi bulunmayan Arapzâde'nin şahsiyetine ışık tutmasına yöneliktir. Ayrıca Beydâvî Tefsiri üzerine yazılmış olan bu kitabın henüz tahkikinin yapılmamış olmasıdır. Araştırmada değişik kütüphanelerde bulunan dört yazma nüsha esas alınmıştır. Çalışmamızda Beydâvî ve Arapzâde'nin ilmî ve şahsî hayatlarıyla ilgili bilgi verilirken betimleyici tarihsel metot kullanılmıştır. Nüshaların karşılaştırılması, doğru olan metnin seçilmesi, yapılan nakillerin aslî kaynaklardaki yerlerinin gösterilmesi, âyet, hadis ve rivayetlerin tahrîclerinin yapılması ve hâşiye sahibinin açıklamaları yorumlanırken tahkik ve talik metodu kullanılmıştır. Araştırmada ulaşılan sonuçların önemlileri şunlardır: Arapzade; fıkıh, tefsir, lügat, hadis, kıraat ve daha birçok ilimde temeyyüz etmiştir. O, müşkil ibareleri seçip açıklama hususunda diğer hâşiye sahipleriyle aynı metodu benimsemiştir. Hâşiye'de birçok kitaptan ilmî konuların nakli yapılmıştır. Müellif eserinde çoğu zaman Keşşâf yazarı Zemehşerî ve Meâlimü't-tefsîr yazarı Begavî'nin görüşlerine yer vermiştir. Ayrıca Zemahşerî ve Tîbî gibi diğer hâşiye yazarlarına zaman zaman itiraz ederek ilmi konuları ele almıştır. Eserde açıklamalar uzun uzadıya ele alınmamış, genelde kısa bilgiler verilmekle yetinilmiştir. Lügat ve hilâf ilmiyle ilgili hususlar geniş bir şekilde işlenmemiş, kıssa ve haberler çokça nakledilmemiştir. Şiirle de istişhad az yapılmıştır. Bütün bu yönleriyle eser, hâşiye müellifinin yaşadığı dönemin ilmî faaliyetini yansıtmakla birlikte yazarın ilmî kişiliğini, fikrî bağımsızlığını ve geniş bilgisini göstermesi bakımından da önem arz etmektedir.

Özet (Çeviri)

Th.e purpose of this thesis is to investigate and study the“ Hashiyah of the commentator Arabzadeh (d. 685 AH) on the interpretation of Al-Baydawi, its scope is determined by Surat Al-Mu'minun. The importance o.f the study comes from the fact that it sheds light on a personality immersed in the books of biographies, and that the manuscript is one of the footnotes to Al-Baydawi's interpretation, and four manuscript copies from various libraries were relied upon. The researcher followed the descriptive approach when extrapolating and presenting the biographical and scholarly biographies of two Imams: Al-Baydawi and Arab Zadeh, The methodology of investigation and commentary is to compare the copies and prove their authenticity, to refe.r the sayings to their sources, to extract the verses, hadiths and effects contained therein, and to comment on issues raised by the commentator with the aim of clarification. ”The most pr.ominent results of the study are the following“: Sheikh Arabzadeh used to follow the custom of commentators in selecting and clarifying phrases. He relied heavily on mentioning ”the opinion of the a،uth.or of the book" Al-Kashshaf (Al-Zamakhshari), and the owner of the book (Ma'alem Al-Tafsir) by Al-Baghawi. He also discussed scientific issues and proved his opinion on them, objecting to other commentators such as Al-Zamakhshari and Al-Tibi, and that his Hashiyah quoted many texts from important books, as Arabzadeh excelled in various arts such as Jurisprudence, Interpretation, Language, Rhetoric, Hadith, Readings, and others. His Hashiyah were brief, and he did not go into depth in mentioning linguistic or rhetorical differences, and He did not mention much stories and news, or cite poetry. This Hashiyah reflected the scientific activity of his time, and vilified his scientific personality, intellectual independence, and wide knowledge.

Benzer Tezler

  1. تفسير الحمامي (ت:1265 هـ) في دقائق السور الثلاث سورة الضحى دراسة وتحقيق / Tefsiru'ı- Hammami (ö. 1265 h.) fi dakaiki s-suveri's-selas Süretü'd-Duha dirase ve tahkik

    Üç surenin tutanaklarında Al-Hamami'nin yorumlanması Duha Suresi، merhumun incelenmesi ve araştırılması (1265 AH) / Explanation of Al-Hamami in the minutes of the three surahs Surat Al-Duha، study and investigation of the deceased (1265 AH)

    DHURGHAM MASHAAN HUSSEİN

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinYalova Üniversitesi

    Temel Bilimler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ALABALIK

  2. ظاهرةُ الاستغناء في سُورِ المُفصَّل

    Mufassal surelerde istiğna olgusu

    MUHSİN HUSSEİN SHEKHO

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2019

    DilbilimVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ŞİRİN ÇIKAR

  3. لدبلوماسية في السوَر المدنية: دراسة تحليلية معاصرة

    Medeni surelerde diplomasi: Çağdaş bir analitik çalışma

    HUSSEİN WAHEED CHYAD AL-NASERI

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO

  4. دراسة وتحقيق كتاب الاستغناء في علوم القرآن للأدفوي سور (الأنبياء، الحج، المؤمنون، النور)

    Üdfüvî'nin el-İstiğnâ fî Ulûmi'l-Kur'an adlı tefsirinden Enbiyâ, Hac, Mü'minûn, Nûr sûrelerinin tahkîkî ve tahlîli

    MUHAMMED AVNİOĞLU

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2024

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHAMMED COŞKUN

  5. Muhammed Medeni Efendi'nin 'Risâle fî Fedâili's-suver ve'l-âyât'adlı eserinin tahkik ve tahlili

    رسالة الشيخ محمد مدني أفندي في فضائل السور و الآيات دراسة و تحقيقا

    MUSTAFA MOHAMEDSAED ABDULJABAR ALRAWE

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2022

    DinBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MACİT DEMİRER