Geri Dön

Muhammed Abduh'un Sem'iyyat ile ilgili görüşlerinin Mâtürîdî kelâmı açısından değerlendirilmesi

Evaluation of Muhammed Abduh's views on Sem'iyyat in terms of Maturidi theology

  1. Tez No: 810405
  2. Yazar: HARUN GÜLTEKİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDULHAMİT SİNANOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 142

Özet

Mısırlı çağdaş İslam düşünürlerinin önde gelen isimlerinden biri olan Muhammed Abduh müslüman dünyanın batı karşısında bilim ve teknoloji krizi yaşadığını görmüş ve buna karşı din düşüncesinde ıslahat fikrine sahip çıkmıştır. Afganî ile birlikte çağdaş İslam düşüncesinin belkemiğini oluşturan ve akla yer veren bir dinî düşünceye sahip olan Abduh müslümanların sorunlarının çözümünün eğitim ve bilime yer verilmesinde saklı olduğunu ileri sürmektedir. Muhammed Abduh çok yönlü bir kişiliği haiz olması nedeniyle çağdaş İslam Düşüncesi ve bu düşüncede vuku bulan siyasî, dinî ve sosyal arayışların tam merkezinde yer alan bir zattır. Onun genelde tefsirci yönüne vurgu yapıldığı için bu konuyla ilgili çalışmaların daha fazla olması kadar doğal bir şey olamaz. Bununla birlikte onun kelâmcı yönü de tefsirci yönü kadar incelenmeyi hak etmektedir. Bu konuda yeterli sayıda çalışma yapıldığını söylemek mümkün değildir. Kelâm ekollerinden akla önem veren Mâtürîdî kelâm ekolü ile karşılaştırılması yeni fikrî açılımlara zemin hazırlayabilir diye ümit ediyoruz. Muhammed Abduh'un dinî düşüncesine bakıldığında kendisini sadece Kur'an ve sahih sünnet ile kayıtladığı için geleneksel İslam mirasını ve kültürünü yeri geldiğinde eleştiri yoluna gittiği göze çarpmaktadır. Onun dinî düşünce metodunda Kur'an ve sünnet merkezî bir konuma sahip olduğundan dolayı onun dışındaki her türlü bilgi kaynağı birincil öneme sahip değildir. Bundan dolayı bazıları onu ıslahatçı ve dinde yenilikçi bir lider olarak görürken bazıları da Ehl-i Sünnet'ten sapmış bir şahıs olarak görmektedir. Tezimizin birinci bölümünde Abduh'un hayatını, düşüncelerinin teşekkül sürecini de dikkate alarak vermeye çalıştık. Burada etkilendiği şahısları ve hayatına etki eden olayları, o dönemin problemleri bağlamında sunmaya gayret ettik. İkinci bölümde Mâtürîdî kelâmının ve Abduh'un fikirlerini gerekçeleriyle birlikte sunmaya çalıştık. Sonuç ve tartışma bölümünde ise Muhammed Abduh'un ve Mâtürîdî kelâmının sem'iyyat ile ilgili konularda usul ve yaklaşım açısından benzerliklerini ve farklılıklarını ortaya koyarak çalışmaya son verdik.

Özet (Çeviri)

Muhammad Abduh, one of the leading names of Egyptian contemporary Islamic thinkers, saw that the Islamic world was experiencing a science and technology crisis against the West and he embraced the idea of reform in religious thought.Abduh,who,together with Afgani, forms the backbone of contemporary Islamic thought and has a religious thought that includes reason, argues that the solution to the problems of Muslims is hidden education and science. Since his exegetical aspect is emphasized in general, it cannot be more natural than the fact that there are more studies on this subject. It is not possible to say that enough studies have been done on this subject. When we look at Abduh's religious thought, it draws the attention to the fact that he criticizes the traditional Islamic heritage and culture when necessary, since he only recorded himself with the Qur'an and authentic Sunnah. Since only the Qur'an and the Sunnah have a central role in his method of religious thought, any other source of information is open to criticism. For this reason, some see him as a reformer and an innovative leader in religion, while others see him as a person who has deviated from the Ahl as-Sunnah. In the first part of our thesis, we tried to present Abduh's life by taking into account the formation process of his thoughts. Here, we tried to present the people he was influenced by and the events that affected his life in the context of the problems of that period. In the second part, we tried to present the ideas of Maturidi theology and Abduh with their justifications. And finally, in the conclusion part, we ended our study by revealing the similarities and differences of Muhammad Abduh and Mâtürîdî kalam in terms of method and approach in matters related to sam'iyyat.

Benzer Tezler

  1. Muhammed Abduh'un dini ve siyasi görüşleri

    Religious and political siehts of Muhammed Abduh

    MEHMET ZEKİ İŞCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    DinAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMRULLAH YÜKSEL

  2. Al-Islah fi fikri Muhammed Abduh

    Muhammed Abduh'un Islah düşüncesi

    OTHMAN AHMED RASOOL RASOOL

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2018

    DinFırat Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM ÖZARSLAN

  3. Muhammed Abduh'un kelâm düşüncesinde aklın rolü

    The role of mind, according to the thinking of Muhammad Abduh's kelam

    HAMDİ SELMAN ÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ŞERAFETTİN GÖLCÜK

  4. Muhammed Abduh'un hadisçiliği

    Muhammad Abduh's hadisçiliği

    SÜMEYRA TUTCU TUZTAŞI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinCumhuriyet Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SAMİ ŞAHİN

  5. Muhammed Abduh'un tevhid, nübüvvet ve ef'al-i ibad meselelerine bakışı

    The View of Muhammad Abduh's on tavhid (oneness of god), nubuvvet (probhethood) and ef'ali ibad (deeds of human)

    HALİL TAŞPINAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    DinErciyes Üniversitesi

    PROF. DR. CİHAT TUNÇ