Yangın risk haritalarının coğrafi bilgi sistemleri tabanlı çok kriterli karar verme teknikleri ile hazırlanması
Preparing fire risk map using gis-based multi criteria decision making techniques
- Tez No: 810572
- Danışmanlar: PROF. DR. FATİH SİVRİKAYA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Bu çalışma Hatay Orman Bölge Müdürlüğü'nde (OBM) gerçekleştirilmiştir. Coğrafi Bilgi Sistemleri tabanlı Çok Kriterli Karar Verme tekniklerine göre çalışma alanının yangın risk haritasının oluşturulması amaçlanmıştır. 2012-2021 yılları arasında meydana gelen yangınlara ilişkin bilgiler Orta Çözünürlüklü Görüntüleme Spektroradyometresi'nden (Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer, MODIS) elde edilmiştir. Yangın risk haritası oluşturmak için 4 ana parametre (meşcere, topoğrafya, çevre ve iklim) ve 16 alt parametre (ağaç türü, gelişim çağı, kapalılık, eğim, bakı, yükselti, topoğrafik ıslaklık indeksi, yerleşim yerine uzaklık, tarım alanına uzaklık, yola uzaklık, nehre uzaklık, nüfus yoğunluğu, sıcaklık, yağış, rüzgar hızı ve solar radyasyon) kullanılmıştır. Yangın risk haritaları Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP), Frekans Oranı Yöntemi (FRM) ve İstatistiksel İndeks'e (SI) göre düzenlenmiştir. Meydana gelen yangınların yaklaşık %61'inin kızılçam meşcereleri ve makilik alanlarda meydana geldiği tespit edilmiştir. Geliştirilen yangın risk modellerinin doğruluğu Göreceli Çalışma Karakteristiği (ROC) analizi ile test edilmiş ve AHP ve FRM modelleri için Eğrinin Altındaki Alan (AUC) değerleri sırasıyla 0,821 ve 0,844 olarak bulunmuştur. Modeller arasında ise FRM'nin AHP'ye göre daha başarılı olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre her iki modele göre yangın risk haritalarının güvenilir sonuçlar ürettiği ortaya konulmuştur. Bu çalışma ile CBS tabanlı çok kriterli karar verme tekniklerinin yangın risk haritalarının hazırlanmasında etkili bir araç olarak kullanılabileceği ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
This study was carried out in the Hatay Regional Directorate of Forestry. It is aimed to prepare the fire risk map of the study area according to the Multi Criteria Decision Making techniques based on Geographic Information Systems. Fires data that occurred between 2012 and 2021 was obtained from the Moderate Resolution Imaging Spectroradiometer (MODIS). To create a fire risk map, four main parameters (stand structure, topography, environment, and climate) and 16 sub-parameters (tree species, developing stage, crown closure, slope, aspect, elevation, topographic wetness index, distance to settlement, distance to agricultural area, distance to road, distance to river, population density, temperature, precipitation, wind speed, and solar radiation) were used. Fire risk maps were prepared according to the Analytical Hierarchy Process (AHP), Frequency Ratio Method (FRM), and Statistical Index (SI). It has been determined that approximately 61% of the fires occurred in Calabrian pine stands and maquis areas. The accuracy of the developed fire risk models was tested by Receiver Operating Characteristic (ROC) analysis, and the Area Under The Curve (AUC) values for the AHP and FRM models were found to be 0,821 and 0,844, respectively. Among the models, it was determined that FRM was more successful than AHP. According to these results, it was revealed that the fire risk maps produced reliable results according to both models. With this study, it has been demonstrated that GIS-based multi-criteria decision making techniques can be used as an effective tool in the preparation of fire risk maps.
Benzer Tezler
- Orman yangını risk analizi ve ekoturizm rota planlamasında CBS tabanlı yöntemler: Sistematik literatür değerlendirmesi
GIS-based methods in forest fire risk analysis and ecotourism route planning: A systematic literature review
ÖMER GÜLENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Turizmİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiEkoturizm Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NASIR NARLIOĞLU
- CBS tabanlı çok kriterli karar analizi yöntemi kullanılarak heyelan duyarlılık haritasının üretilmesi: Trabzon ili örneği
GIS based landslide susceptibility mapping using multi criteria decision analysis method: the case of Trabzon province
EMREHAN KUTLUĞ ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Jeodezi ve FotogrametriGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüJeodezi ve Fotogrametri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAŞKIN KAVZOĞLU
- Flood risk analysis with geospatial artifical intelligence techniques
Coğrafi bilgi sistemleri ve yapay zeka ile sel taşkın riski analizi
MİRAÇ TAHA DERMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHAMMED OĞUZHAN METE
- CBS yöntemi ile mersin ili merkez ilçelerinin doğal afet envanterinin çıkarılması ve analizi
Release and analysis of natural disaster inventory of Mersin province central districts using gis method
DİLEK BOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Jeoloji MühendisliğiMersin ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYATİ KOÇ
- Balıkesir ovası arazilerinin güncel arazi kullanım durumu ve sürdürülebilir yönetimi
Present land use situation and sustainable management of balikesir plain lands
ERHAN DOĞRAMA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERTUĞRUL AKSOY