Geri Dön

Kitab-i Hıtâynâme: Dil incelemesi- metin-sözlük-dizin-tıbkıbasım

The Book Of Hitayname: Introduction-linguistic analysis-text-grammatical i̇ndex- facsimile

  1. Tez No: 810745
  2. Yazar: RUQIYE AMINI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. UĞUR GÜRSU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Hıtâynâme, Hıtay, Çin, Çin ü Mâçin, Hâkân-i Çin, Eski Anadolu Türkçesi, Hıtâynâme, Hıtay, Çin, Çin ü Mâçin, Hâkân-i Çin, Old Anatolian Turkish
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 941

Özet

Tezin konusu XVI. yüzyıl başlarında Çin'e sayahat etmiş olan Ali Ekber Hıtâyî'nin Farsça kaleme aldığı“Hıtâynâme”adlı eserinin Türkçe tercümesinin üzerine yapılmış bir dil incelemesidir. Eser Süleymaniye kütüphanesinde Ayasofiya bölümü 3188 numarada“Hatayname”adı ile kayıtlıdır. Amacımız eserin dil özelliklerini dönemin rayiç Türkçesi dilbilimi ışığında incelemektir. Türk dili araştırma yöntemleri esas alınarak dört bölüm halinde hazırlanan tezimizin 16. yüzyıl Osmanlı Türkçesi ile ilgili genel bilgilerin yer aldığı giriş bölümünde Hıtâynâme'nin Farsça aslının nüshaları ve eserin Türkçe tercümeleri hakkında bilgi verilmiştir. Dil incelemesi bölümünde eserin imlâsı, yazım özellikleri, ses bilgisi ve biçim bilgisi özellikleri metinden örnekler verilerek incelenmiştir. Ardından yaygın ve genel transkripsiyon işaretleri kullanılarak transkribe edilmiş metin ortaya koyulmuştur. Dizin bölümünde metinde geçen kelimeler gramatikal özellikleri de göz önünde bulundurularak sıralandıktan sonra kelimelerin metinde kullanılan anlamları verilmiş ve son olarak eserin söz varlığı incelenerek eserle ilgili değerlendirme ve çıkarımlar yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

The subject of the thesis is the scientific publication of the Turkish translation of“Hıtâynâme”written in Persian by Ali Ekber Hıtâyî, who traveled to China at the beginning of the 16th century.“The manuscript is registered under the name ”Hatayname" in the Ayasofya section of the Süleymaniye library, number 3188. By preparing this thesis we intend to examine the linguistic features of the manuscript considering the Turkish grammar of the manuscript time. Based on Turkish language research methods the thesis is prepared in four parts. The introduction presents general information about Ottoman Turkish, copies of the Persian original of Hıtâynâme, and the Turkish translations of the manuscript. In the language analysis section, the spelling, spelling features, phonetics, and morphology were examined denoting examples from the manuscript. Then, the text is transcribed utilizing common transcription methods. In the next part, in the index section, the lexicon of the manuscript is prepared, considering the words' grammatical features. In the lexicon the meanings of the words provided considering the meaning of the words in the manuscript. Finally, the vocabulary is examined and, evaluations and inferences about the manuscript are provided.

Benzer Tezler

  1. Ming Hanedanı döneminde Osmanlı-Çin ilişkileri ve iklim değişiklikleri

    The relations between the Ottoman Empire and China with climate changes in the Ming Period

    VI AN LU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    TarihSakarya Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ARİF BİLGİN

  2. Kitab-ı Mukaddes ve Kur'an-ı Kerim'e göre Hz. Yusuf

    Başlık çevirisi yok

    MUSLU BALDAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    DinUludağ Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. SÜLEYMAN SAYAR

  3. Kitab-ı Mukaddes ve Kur'an-ı Kerim'de kıssa kavramı

    Kıssa idea in the gospel and the Koran

    HASAN YARAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    DinSüleyman Demirel Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN CİLACI

  4. Kitab-ı Mukaddes'te engelliler

    Disabled people in the bible

    YASİN GÜLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAT DURAK

  5. Kitab-ı Mukaddes'te Peygamber görümleri

    Visions of the Prophet in the Bible

    OĞUZHAN KARAHANLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinGaziantep Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDİMUHAMET MAMYTOV