Okul müdürlerinin eleştirel liderlik stili ile öğretmenlerin örgütsel bağlılık ve örgütsel sinizm durumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between school principals' critical leadership style and teachers' organizational commitment and organizational cynicism
- Tez No: 811178
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDEM ÖZDOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Planlaması Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Bu çalışmada öğretmenlerin eleştirel liderlik stili algıları, örgütsel bağlılıkları ve örgütsel sinizm düzeyleri arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Araştırmada ayrıca, öğretmenlerin eleştirel liderlik stili, örgütsel bağlılık ve örgütsel sinizm düzeylerinin cinsiyete, kadro durumuna ve okul kademesine göre farklılaşıp farklılaşmadığı da araştırılmıştır. Bu araştırma ilişkisel tarama deseni ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri ilgili özellikleri ölçen ölçekler kullanılarak İstanbul ilinin Bağcılar ilçesinde farklı anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapan 376 öğretmenden toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak; kişisel bilgi formu, Okul İdarecilerinin Eleştirel Liderlik Ölçeği, Örgütsel Sinizm Ölçeği ve Örgütsel Bağlılık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları, öğretmenlerin eleştirel liderlik algısının onların örgütsel bağlılığını etkilediğini; eleştirel liderlik ölçeğin toplam puanı ve alt boyutlarından gelişime odaklanma ve karar verme alt boyutunun çıkarcı bağlılığın pozitif yönlü bir yordayıcısı olduğu, ölçeğin toplam puanı ve alt boyutlarından eleştirel karar alma ve eylemler alt boyutunun zoraki bağlılığın negatif yönlü bir yordayıcısı olduğu ve ölçeğin toplam puanı ve alt boyutlarından açık fikirlilik ve esneklik ve gelişime odaklanma ve karar verme alt boyutlarının ahlaki bağlılığın pozitif yönlü birer yordayıcıları olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, öğretmenlerin eleştirel liderlik algısının onların örgütsel sinizmini etkilediği; eleştirel liderlik ölçeğin toplam puanı ve alt boyutlarından açık fikirlilik ve esneklik alt boyutunun örgütsel sinizmin pozitif yönlü bir yordayıcısı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin eleştirel liderlik stilleri ölçeği toplam puanları ve dört alt boyutu puanlarının öğretmenlerin cinsiyetine ve kadro durumuna göre farklılaşmadığı, diğer taraftan ağırlıklı olarak anaokulu ve lise öğretmenleri lehine olmak üzere okul kademesine göre anlamlı biçimde farklılaştığı bulunmuştur. Öğretmenlerin çıkarcı bağlılık, ahlaki bağlılık ve zoraki bağlılık puanlarının ağırlıklı olarak anaokulu ve lise öğretmenleri lehine olmak üzere okul kademesine göre ve ağırlıklı olarak ücretli öğretmenler lehine olmak üzere kadro durumuna göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Kadın öğretmenlerin örgütlerine çıkarcı bağlılık düzeylerinin erkek öğretmenlerinkinden daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Örgütsel sinizmin öğretmenlerin cinsiyetine göre farklılaşmadığı, diğer taraftan ağırlıklı olarak anaokulu öğretmenleri lehine olmak üzere okul kademesine göre ve ağırlıklı olarak ücretli öğretmenler lehine olmak üzere kadro durumuna göre farklılaştığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationships among teachers' critical leadership style perceptions, organizational commitment and organizational cynicism levels were investigated. In the study, it was also investigated whether the critical leadership style, organizational commitment and organizational cynicism levels of teachers differ according to gender, staff status and school level. Relational screening model, one of the quantitative research methods, was used. The data were collected from 376 teachers working in different kindergartens, primary schools, secondary schools and high schools in Bağcılar district of Istanbul province using the questionnaire technique. Personal information form, Critical Leadership Scale of School Administrators, Organizational Cynicism Scale and Organizational Commitment Scale were included in the questionnaire form. The findings showed that teachers' critical leadership perception affects their organizational commitment: The total score of the critical leadership scale and the sub-dimensions focusing on development and making decisions are a positive predictor of self-interested commitment. It has been determined that the total score of the scale and the sub-dimensions of critical decision making and actions are a negative predictor of forced commitment. It was concluded that the total score and sub-dimensions of the scale, open-mindedness and flexibility, and focus on development and decision-making are positive predictors of moral commitment. In addition, teachers' critical leadership perception affects their organizational cynicism; it was concluded that the total score of the critical leadership scale and the sub-dimensions of open-mindedness and flexibility are positive predictors of organizational cynicism. It was found that the total scores of the teachers' critical leadership styles scale and the scores of its four sub-dimensions did not differ according to the gender and staff status of the teachers, on the other hand, they differed significantly according to the school level, mainly in favor of kindergarten and high school teachers. It has been determined that the teachers' self-interested commitment, moral commitment and forced commitment scores differ according to school level, predominantly in favor of kindergarten and high school teachers, and according to staff status, predominantly in favor of paid teachers. It was concluded that the level of self-interested commitment of female teachers to their organizations is higher than that of male teachers. It has been determined that organizational cynicism does not differ according to the gender of teachers, on the other hand, it differs according to school level, predominantly in favor of kindergarten teachers, and according to staff status, predominantly in favor of paid teachers.
Benzer Tezler
- Okul müdürlerinin eleştirel liderlik yeterliklerinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi
Okul müdürlerinin eleştirel liderlik yeterliklerinin öğretmen görüşlerine göre i̇ncelenmesi
NUMAN SAYLIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN BASRİ MEMDUHOĞLU
- Okul müdürlerinin sosyal adalet liderliğinin öğretmen motivasyonuna etkisinin incelenmesi
Examining of the effect of principals' social justice leadership on teacher motivation
ELMAS YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKarabük ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT POLATCAN
- Bürokrasi ve gündelik hayat bağlamında okul müdürlüğünün incelenmesi
Principalship in the context of daily life and bureaucracy
ABDULLAH BALIKÇI
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AYPAY
- Ortaöğretim okulu yöneticilerinin kültürel liderlik rollerinin, değişime olan direnç üzerindeki etkileri
The role of the secondary school principals? cultural leading qualification in influncing the resistance against alterations
NİLGÜN SÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ÜNAL
- Lise öğrencilerinin sosyal adalet liderliği algı ve görüşleri
High school students' perceptions and views of social justice leadership
TANER TUNCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SONER DOĞAN