Gazâli düşüncesinde akıl
Mind in the thought of al-Ghazali
- Tez No: 811872
- Danışmanlar: PROF. DR. VAHİT GÖKTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 214
Özet
Yapmış olduğumuz bu çalışmada Gazâlî'nin hayatı, eserleri, Gazâlî'nin akıl ile eş anlamlı kullandığı kalp, ruh ve nefs kavramları, akıl ile ilişkilendirilen kavramlar ilk dönem sûfîlerinde akıl kavramı, kelam, felsefe, tasavvuf düşüncesinde akıl kavramı ve Gazâlî düşüncesinde akıl kavramı literatür taraması yöntemiyle ele alınmaya çalışılmıştır. Genelde tasavvufa özelde ise Gazâlî'ye yönelik eleştirilerin başında tasavvufun ve Gazâlî'nin akla ve aklî düşünceye karşı olduğu, bilim ve İslâm düşüncesinin gerilemesine neden olduğu iddiası gelmektedir. Tasavvuf genel olarak aklı, akl-ı meâş ve akl-ı meâd olmak üzere iki kısma ayırmaktadır. Akl-ı meâş gündelik hayatta kullanılan akıl olarak nitelendirilirken akl-ı meâd evrensel akıl olarak ele alınmaktadır. Buradaki sorun sûfîlerin aklı saf dışı bırakması değil hangi aklı tercih ettikleri sorunudur. Tasavvufa göre eleştirilen ve yetersiz görülen akıl gündelik yaşam için kullanılan akl-ı meâştır. Akıl vahyin ışığında aydınlanırsa gerçeği arama yolculuğunda bir rehber olur. Hakk akl-ı meâd denilen bu akılla bilinebilir. Çalışmamızda Gazâlî'ye karşı yapılan bu eleştirilerin yersiz olduğu, Gazâlî düşüncesinde akıl kavramı ele alınmış olup, Gazâlî'nin vahiyle aydınlanmış aklı savunduğu ve akla verdiği değer incelenmeye çalışılmıştır
Özet (Çeviri)
In this study we have done, Ghazali's life, works, the concepts of heart, soul and self, which Ghazali used synonymously with mind the concepts associated with mind, the concept of mind in the early sufis, the consept of mind in sufi thought, remark and philosopy and the concept of mind in Gazali's thought were tried to be discussed with literature review method. At the beginning of the criticisms against Sufism in general and Ghazali in particular, comes the claim that Sufism and Ghazali are against mind and rational thought, causing the decline of thought and scientific life. Sufism generally seperates the mind into two parts: akl-i meâs and akl-i mead. While akl-ı meâş is described as the mind used in daily life, akl-ı meâd is considered as the universal mind. The problem here is not that the Sufis eliminate mind, but which mind they prefer. According to Sufism, the mind, which is criticized and seen as insufficient, is the mind which criticized and seen as in sufficent is the mind that is used for dailylife. If the mind is enlightened in the light of revelation, it becomes a guide in the journey of seeking the truth. God can be known through this mind, which is called akl-ı meâd. In our study, these criticisms against Ghazali are nansense, the concept of mind in Ghazali's thought is discussed, and the mind that Ghazali defends enlightenedwith revelation and the value he gives to mind has been tried to be studied on.
Benzer Tezler
- مفهوم العقل بين علم الكلام والفلسفة، كانط والغزالي نموذجًا
Kelam ilmi ve felsefe'nin akıl eleştirisi: Gazali ve Kant örneği
ORABİ ORABİ
Doktora
Arapça
2023
DinÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN TAŞCI
- Gazali düşüncesinde estetik
Aestheitic thought of al -Ghazali
MEVLÜT SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinCumhuriyet ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. HASAN ÖZALP
- Gazâlî düşüncesinde güzel ahlâkın önündeki engeller
Obstacles to good morality in al-Ghazzal thought
HELİN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TÜRKERİ
- Çağdaş Arap İslam düşüncesinde akıl tasavvuru: Muhammed Arkoun örneği
العقل في الفكر العربي الإسلامي المعاصر محمد أركون أنموذجا
SOUKARY SYLLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRAHİM MOHAMMED HUSSEİN AL-WAJRAH
- Gazali'nin bilgi felsefesi
Ghazali's knowledge philosopy
SALİH SEPİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİnönü ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMDİ ONAY