Ortaokul öğrencilerinin biyoteknolojiye ilişkin bilgi ve tutumları ile sosyo-bilimsel konularda karar verme becerilerinin incelenmesi
Examination of secondary school students' knowledge and attitudes regarding biotechnology and decision-making skills on socio-scientific issues
- Tez No: 811950
- Danışmanlar: PROF. DR. SİBEL KAHRAMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin biyoteknoloji bilgi düzeylerini, biyoteknoloji tutumlarını ve sosyo-bilimsel konularda karar verme becerilerini çeşitli değişkenler (cinsiyet, okul türü, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, fen bilimleri öğretmenin mesleki kıdemi, fen bilimleri öğretmenin mezun olduğu bölüm) açısından incelemek ve bu bağımlı değişkenlerin birbirleriyle ilişkisini ortaya koymaktır. Araştırmada nicel araştırma desenlerinden betimsel tarama modeli ve ilişkisel modellerden olan nedensel karşılaştırma yöntemi ve korelasyon yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2015-2016 eğitim öğretim yılı Malatya ili Merkez ilçe sınırları içinde yer alan devlet ve özel ortaokullarının 8. sınıflarında öğrenim gören toplam 10 146 öğrenci içerisinden kademeli örnekleme yöntemi kullanılarak seçkisiz olarak belirlenen 444 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama araçları olarak öğrencilerin biyoteknoloji bilgi düzeylerini ölçmek amacıyla Öcal, Şad & Kahraman (2016) tarafından geliştirilen“Biyoteknoloji Başarı Testi (BBT)”, biyoteknoloji tutumlarını ölçmek amacıyla Öcal, Şad & Kahraman (2016) tarafından geliştirilen“Biyoteknoloji Tutum Ölçeği (BTÖ)”kullanıldı. Sosyo-bilimsel konular ile ilgili karar verme becerilerini ölçmek amacıyla araştırmacı tarafından geliştirilen“Karar Verme Beceri Testi”kullanılmıştır. Verilerin analizinde normallik varsayımı karşılandığı için parametrik istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Buna göre araştırmanın alt problemleri doğrultusunda betimsel istatistikler (ortalama ve standart sapma), nedensel karşılaştırmalı analizlerde bağımsız gruplar için t-testi ve tek faktörlü ANOVA (varyansların eşit olmadığı gruplarda Welch), Post Hoc testi olarak Scheffe testi (varyanslarının eşit olmadığı durumlarda Dunnett's C) ve korelasyon analizlerinde çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Verilerin analizinde anlamlılık düzeyi p< .05 olarak alınmıştır. Araştırmanın sonucunda; öğrencilerin bilgi düzeylerinin orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin bilgi testinden aldıkları puanların cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermediği; okul türü, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, öğretmenin kıdemi ve öğretmenin mezun olduğu bölüme göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Öğrencilerin biyoteknoloji tutum puanı sonuçlarına göre sağlık ve gıda uygulamalarına katılmadıkları, klonlama uygulamalarına ise orta düzeyde katıldıkları belirlenmiştir. Öğrencilerin biyoteknoloji tutum ölçeğinden aldıkları puanlar öğretmenin kıdemine göre anlamlı farklılık gösterirken; cinsiyet, okul türü, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu ve öğretmenin mezun olduğu bölüme göre anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Öğrencilerin sosyo-bilimsel konular ile ilgili karar verme beceri puanlarının cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermediği; okul türü, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu, öğretmenin kıdemi ve öğretmenin mezun olduğu bölüme göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bu çalışmada sosyo-bilimsel konularda karar verme becerisinin (bilimsellik, ahlaki ve ideolojik boyutları) en önemli yordayıcısının biyoteknolojisi bilgisi olduğu bulunmuştur. Biyoteknoloji tutumunun ise sosyo-bilimsel konularda karar verme becerisinin anlamlı bir yordayıcısı olmadığı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to examine the biotechnology knowledge levels, biotechnology attitudes and decision making skills in socio-scientific issues of secondary school students in terms of various variables (gender, school type, educational level of mother, educational level of father, professional seniority of science teacher, department graduation of science teacher) and to reveal the relationship of these dependent variables with each other. In the research, descriptive survey model from quantitative research designs and causal comparison method and correlation method from relational models were used. The sample of the study included 444 students randomly selected based on gradually sampling method from among 10 146 students who attended the 8th classes state and private secondary schools in Malatya city centre during the 2015-2016 academic year. In the research as data collection tools were used“Biotechnology Knowledge Test”developed by Öcal, Şad & Kahraman (2016) in order to determine biotechnology knowledge levels and“Biotechnology Attitude Scale”developed by Öcal, Şad & Kahraman (2016) in order to determine biotechnology attitudes of students. In order to determine decision making skills regarding socio-scientific issues“Decision Making Skills Test”developed by the reseracher was used. Parametric statistical techniques were used in data analysis as the data set fulfilled the normality assumption. In accordance with the sub-problems of the research the data analysis included descriptive statistics (mean values and standard deviation), independent samples t-test and one way ANOVA (alternatively Welch the when variances are not equal) in causal-comparative analyses with Scheffe (alternatively Dunnett's C when variances are not equal) as Post Hoc test, and multiple linear regression analyses in correlational comparisons. Significance level was considered p< .05. As a result of the research; It has been determined that the knowledge level of the students is at medium level. It was found that the scores of the students in the knowledge test did not differ significantly according to gender; It has been determined that there are significant differences according to school type, mother's education level, father's education level, teachers seniority and teachers graduation. According to the results of the biotechnology attitude score of the students, it was determined that they did not participate in health and food practices, but participated in cloning practices at a moderate level. While the scores of the students from the biotechnology attitude scale differ significantly according to the seniority of the teacher; it was determined that there was no significant difference according to gender, school type, mother's education level, father's education level and teacher's graduation department. It was found that students' decision-making skill scores on socio-scientific issues did not differ significantly according to gender; it has been determined that there are significant differences according to school type, mother's education level, father's education level, teacher's seniority and teacher's graduation department. In this study, it was found that the most important predictor of decision-making skills (scientific, moral and ideological dimensions) on socio-scientific issues is knowledge of biotechnology. It was determined that biotechnology attitude was not a significant predictor of decision-making skills in socioscientific issues.
Benzer Tezler
- Farkli zekâ alanlarina sahip ortaokul öğrencilerinin biyoteknoloji uygulamalarına ilişkin karar verme süreçleri
Decision-making processes of primary school students with different intelligence fields regarding biotechnology applications
FATMA KÜTÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE BELGE CAN
- Ortaokul öğrencilerinin iklim değişikliği bağlamında çok fonksiyonlu tarım okuryazarlığına yönelik bilişsel yapıları ve görüşleri
Secondary school students' cognitive structures and views on multifunctional agricultural literacy in the context of climate change
TUBA DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NACİYE SOMUNCU DEMİR
- Yaşam temelli ve işbirlikli öğrenme ile ortaokul öğrencilerinin biyoteknoloji ve biyogüvenlik konularında akademik başarı, tutum, duyarlılık ve etik algılarının incelenmesi
Investigation of academic achievement, attitude, sensitivity and ethics perceptions of secondary school students on biotechnology and biosafety using life-based and cooperative learning
AYSUN GÖCÜK
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA ŞAHİN
- Ortaokul 8. sınıf dna ve genetik kod ünitesine yönelik STEM etkinliklerinin öğrencilerin kavramsal anlamaları üzerine etkisi
The effect of STEM activities about dna and genetic code unit on the secondary school 8th grade students' conceptual understanding
ZEYNEP ÇALIŞKAN DİKİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDA TELLİOĞLU
- A study for training and raising awareness of elementary school students about nanotechnology and biotechnology subjects
İlköğretim öğrencilerini nanoteknoloji ve biyoteknoloji konularında eğitmeye ve bilgilendirmeye yönelik bir çalışma
ÜMRAN ATABAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Bilim ve TeknolojiFatih ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAHRETTİN GÜCİN
YRD. DOÇ. Z.EBRAR YETKİNER ÖZEL