Orta Asya'nın İslamlaşma sürecinde Soğdlular (VII-VIII. yüzyıllar)
Sogdians in the Islamization process of Central Asia (VII-VIII centuries)
- Tez No: 813466
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA DEMİRCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Sanat Tarihi, Tarih, Economics, Art History, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 605
Özet
Çalışmada Soğdluların VII-VIII. yüzyıllar arasındaki siyasi, idari, sosyal ve kültürel tarihleri incelenmiştir. Orta Asya tarihinde önemli yere sahip olan Soğdluların bulundukları bölgelere İslam'ın gelişi ve İslam ile ilişkileri açıklanmaya çalışılmıştır. Onların etnik kimliklerine de değinmekle birlikte, coğrafyadaki diğer halklar arasındaki yerleri de açıklığa kavuşturulmuştur. İslam'ın gelmesiyle bölgede ortaya çıkan Arap, Türk ve Çin üçgeninin içerisinde kendi siyasi yöntemlerini belirleyerek, onlara yönelik ayrı ayrı politikalar uygulamışlardır. Daha önce bu alanda yapılan araştırmalarda dikkat edilmemiş olan bu hususlar araştırmada detaylıca incelenmiştir. Orta Asya'da ortaya çıkan siyasi olayların özelikle Arap fetihleri döneminde oluşan siyasi faaliyetlerin esas aktörleri oldukları dönemin çeşitli kaynakları incelenerek tespit edilmeye çalışılmıştır. Kendilerine özel olan şehir-devlet görünümündeki yönetim şekilleri ilk defa kapsamlı olarak ele alınmış, idari sistemin faaliyeti ve buradaki ana faktörler tespit edilmiştir. Birbirinden bağımsız sadece tehlikeli dönemlerde birleşebilen mezkûr şehir-devletlerin başında daha çok Türk kökenli insanlar olmasına rağmen, toplumdaki Soğdlu aristokrasi ve onların oluşturduğu aksakallar konseyi en etkili güce sahip olmuştur. Bunun gibi oluşumlar İslam geldikten sonra bir çatı altına girerek daha sonra tek merkezli devletlere dönüşmüştür. Ticarette uzman olan Soğdluların sadece ticari alanda değil aynı anda toplumun diğer alanlarında da etkili oldukları, etrafındaki medeniyetlerden çokça etkilenmiş olsalar da daha sonra bu alanlarda uzmanlaştıkları incelenmiştir. Bu faaliyetler İslam geldikten sonraki medeniyetin temelini oluşturmuştur. Çeşitli inançlara ev sahipliği yapan bölgede sadece bir dine inanan insanlar değil bu inançların önemli aktörleri olduğuna dikkat çekilmiş, İslam'ın gelmesiyle artık bu dinlerin kaybolmaya başlaması araştırılmıştır. Kendilerine özel eğitim sistemleri İslam geldikten sonra ortaya çıkan eğitim kurumlarının temelini oluşturmuş, mühendislik alanındaki uzmanlıkları daha sonraki Orta Asya mimarisini de etkilemiştir. Çalışma Soğdluların tüm alanlardaki faaliyetlerini ve varlıklarını kapsamlı bir şekilde ele almaktadır.
Özet (Çeviri)
In the study, the political, administrative, social and cultural histories of the Sogdians between the VII-VIII centuries were examined. The arrival of Islam in the regions where the Sogdians, who have an important place in the history of Central Asia, and their relations with Islam are tried to be explained. Along with mentioning their ethnic identities, their place among other peoples in the geography has also been clarified. With the advent of Islam, they determined their own political methods within the Arab, Turkish and Chinese triangle that emerged in the region and implemented separate policies towards them. These issues, which had not been taken into account in previous studies in this area, were examined in detail in the study. Various sources of the period in which the political events that emerged in Central Asia were the main actors of the political activities, especially during the Arab conquests, were tried to be determined. For the first time, the forms of government in the city-state appearance, which are unique to them, were discussed comprehensively, the activity of the administrative system and the main factors in it were determined. Although there were mostly people of Turkish origin at the head of the aforementioned city-states, which were independent of each other and could only unite in dangerous times, the Sogdian aristocracy and the council of the elders formed by them had the most effective power. Organizations like this one came under one roof after the advent of Islam and later turned into single-centered states. It has been examined that the Sogdians, who are experts in trade, were influential not only in the commercial field but also in other areas of society, and although they were heavily influenced by the civilizations around them, they later specialized in these areas. These activities formed the basis of civilization after Islam came. It has been pointed out that there are not only people who believe in one religion in the region, which hosts various beliefs, and the disappearance of these religions with the advent of Islam has been investigated. Their systems of private education formed the basis of educational institutions that emerged after the advent of Islam, and their expertise in engineering also influenced later Central Asian architecture. The study comprehensively covers the activities and assets of Sogdians an all areas.
Benzer Tezler
- İlk fetihlerden Gaznelilerin son dönemine kadar Afganistan'ın İslâmlaşma süreci
The Process of Islamisation in Afganistan from the early muslim conquests to the Ghaznavids era
AHAMAD JAWİD NOORULHAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
TarihSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MURAT SARICIK
- Кыргызстандагы мектеп-медреселер(xıx-xx кылымдын башына чейин)
Kırgızistan'daki mektep ve medreseler(xıx-xx yüzyılın başına kadar)
CAYNAGÜL TACİBAY KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2022
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ROZA ABDYKULOVA
- Türk dünyasında inanç turizmi: Ahmed Yesevi Türbesi ve Türkistan örneği
Faith tourism in the Turkish world: The tomb of Ahmed Yesevi and the case of Türkistan
GULDANA BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
TurizmEge ÜniversitesiTurizm Rehberliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP ÖZDÖL KUTLU
- Anadolu'da Selçuklu dönemi yerleşme sistemi ve kent model (ler)i
Urban network and urban model(s) in Abatolia during the Seljuk period
KORAY ÖZCAN