Geri Dön

Yöresel aşure çeşitleri, farklılıkları ve sosyokültürel özelliklerinin değerlendirilmesi

Evaluation of varieties, differences and sociocultural characteristics of local ashura

  1. Tez No: 814129
  2. Yazar: ALİ ŞAHİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TUFAN SÜREN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Gastronomi ve Mutfak Sanatları, Gastronomy and Culinary Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 104

Özet

Geçmişten günümüze bereket ve hayat ile ilişkilendirilmiş olan buğdaya dair çeşitli inançlar ve ritüeller geliştirilmiştir. Bu inanışın bir ürünü olarak ortaya çıkan aşure, birçok farklı toplumda kendine yer bulmuştur. Aşure, tarih boyunca bolluk, bereket, huzur ve toplumsal birliği ifade eden güçlü bir unsur olarak karşımıza çıkmış ve aynı zamanda kendisine atfedilen dini değerler dolayısıyla kutsal bir yiyecek haline gelmiştir. Dünya üzerinde aşureye dair çeşitli örneklerin ve farklı ritüellerin bulunduğu görülmektedir. Ülkemiz için de önemli bir değer olan aşurenin, Türkiye'nin farklı bölgelerinde ne amaçla ve hangi malzemeler ile pişirildiğinin incelenmesi, yöresel farklılıkların ortak kültürel bir yiyecek için ne gibi değişiklikler teşkil ettiğinin saptanması ve bu farklılıkların neden kaynaklandığının tespit edilmesi bu çalışmanın temel amacını oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında, Türkiye'nin 7 farklı coğrafi bölgesinden seçilen ve konu ile ilgili güvenilir kaynaklara sahip olan 14 il (Afyonkarahisar, Muğla, Bursa, Edirne, Isparta, Kahramanmaraş, Ordu, Rize, Niğde, Ankara, Malatya, Tunceli, Siirt, Şanlıurfa) örneklem olarak alınmıştır. Çalışma kapsamına alınan iller nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi yöntemiyle incelenmiş ve aşure yapımındaki farklılıklar ortaya konmuştur. Örnekleme dahil edilen aşurelerin sosyokültürel özellikleri ve aşure yapımında kullanılan malzemeler için tanımlayıcı analiz uygulanmıştır. Araştırmaya dahil edilen 14 ilden elde edilen aşurelerin standart reçeteleri oluşturulmuştur. Yapılan çalışma sonucunda, aşure yapımında kullanılan malzemelerin yöreden yöreye farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca aşurenin yapılış amacı ve yapılış zamanı incelendiğinde, ortaya çıkan farklılıkların yöresel değil; kültürel ve dini farklılıklar olduğu ortaya konulmuştur. 14 farklı şehirden alınan yöresel aşure reçetelerinin kalori ve besin değerleri incelendiğinde, aşurelerin yaklaşık olarak benzer kalori ve besin değerlerine sahip olduğu sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Various beliefs and rituals have been developed about wheat, which have been associated with blessing and life from the past to the present. Ashura, which emerged as a product of this belief, has found its place in many different societies. Throughout history, Ashura has appeared to us as a powerful element of abundance, blessings, peace and social unity, and has also become a sacred food due to the religious values attributed to it. It is seen that there are various examples and different rituals related to Ashura around the world. The main purpose of this study is to examine the purpose and the ingredients used in the cooking of the ashura, which is an important value for our country, in different regions of Turkey, to determine how regional differences constitute changes for a common cultural food and to determine the reasons for these differences. Within the scope of the study, 14 provinces selected from 7 different geographical regions of Turkey and having reliable sources on the subject (Afyonkarahisar, Muğla, Bursa, Edirne, Isparta, Kahramanmaraş, Ordu, Rize, Niğde, Ankara, Malatya, Tunceli, Siirt, Şanlıurfa) were taken as a sample. The provinces included in the scope of the study were examined by document analysis method, one of the qualitative research methods, and the differences in making ashura were revealed. A descriptive analysis was applied for the sociocultural characteristics of the sampled ashura and the ingredients used in making ashura. The standard recipes of the ashuras obtained from the 14 provinces included in the study were created. As a result of the study, it was determined that the ingredients used in making ashura varies from region to region. In addition, when the purpose and time of construction of the ashura were examined, it was revealed that the differences that emerged were cultural and religious differences, not regional differences. When the calorie and nutritional values of the local ashura recipes from 14 different cities were analyzed, it was concluded that the ashuras had approximately similar calorie and nutritional values.

Benzer Tezler

  1. Alevi toplumunda yemek kültürü ve cemde yapılan lokma ritüelleri

    Food culture in Alevi society and lokma rituals in cem

    EZGİ ATEŞOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Gastronomi ve Mutfak SanatlarıBaşkent Üniversitesi

    Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLKAY YILMAZ

  2. Gastronomik açıdan Adana ili yöresel yemeklerinin restoranlarda uygulanabilirliği üzerine bir çalışma

    A study on the applicability of Adana province local foods in restaurants determining in view of gastronomy

    ESRA KANOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Gastronomi ve Mutfak SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FULYA SARPER

  3. Âşık Aşur Uygur'un hayatı - sanatı ve eserleri

    Lover Aşur Uygur's life - arts and works

    ÖMER ÖZBEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. FATMA AHSEN TURAN

  4. Savur'daki mimari eserler

    Architctural works in Savur

    İRFAN YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Sanat TarihiYüzüncü Yıl Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. ALİ BORAN

  5. Adapazarı bölgesi örneğinde hava kalitesi belirleme çalışması: şehir hava kalitesi ölçümleri ile dispersion modeli sonuçlarının karşılaştırılması

    Study of air quality determination in Adapazarı, Turkey: Comparison of dispersion model predictions and the results from an urban air quality measurement network

    EZZEDDİNE GHANDOUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Çevre MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLEN GÜLLÜ