Geri Dön

Pilotlarda algılanan bilişsel iş yükü, prospektif bellek becerisi ve bilinçli farkındalık arası ilişkilerin incelenmesi

The examination of relationships between perceived cognitive workload, prospective memory skills and mindfulness in pilots

PDF İndir

  1. Tez No: 814574
  2. Yazar: ZEHRA NUR KURTOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. PINAR ÜNSAL, PROF. DR. SEVTAP CİNAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Sivil Havacılık, Psychology, Civil Aviation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Havacılık Psikolojisi Araştırmaları Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Havacılık Psikolojisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 93

Özet

Havacılık sektöründe uçuş emniyetini sağlayacak pek çok teknolojik gelişme yaşanmış olsa da, uçak kazalarının yüksek bir oranının insan faktörü kaynaklı olduğu ortaya konmuştur. Eş zamanlı ve birden fazla görevi aksaksız bir biçimde yürütme çabası, pilotların bilişsel bilgi işlem süreçlerini fazlasıyla yoğunlaştırarak, uçuş süresince yapabilecekleri hata riskini artırabilmektedir Pilotların uçuş esnasında birçok prospektif bellek görevleri bulunmaktadır. Pilotların rutin görevlerinin kesintiye uğraması sonucu, kesintiye uğrayan görevlerini ileriki bir zamanda gerçekleştirmeyi hatırlama hedefleri prospektif bellek görevlerini oluşturur. Çoklu görev ortamında beklenmedik olaylar yaşanmasıyla pilotların bilişsel iş yükleri artabilir ve prospektif bellek görevlerini unutma ihtimalleri yükselir. Bu araştırmada pilotların algılanan bilişsel iş yükleri ile prospektif bellek becerileri seviyeleri arasındaki ilişkide bireysel bir faktör olan bilinçli farkındalık seviyelerinin düzenleyici bir rolü olup olmadığına bakılmıştır. Ayrıca, bilinçli farkındalığa ek olarak oluşturulan pilotluk mesleğine özel bilinçli farkındalık ölçeğinin de değişkenler arası düzenleyici rolü olup olmadığı incelenmiştir. Araştırmaya ticari hava yolları işletmelerinde çalışan 124 pilot katılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre prospektif bellek becerisi ve bilişsel iş yükünün beklenenin aksine pozitif yönde ilişkili olduğu görülmüş ancak değişkenlerin ilişkisinde bilinçli farkındalık ya da pilotluk mesleğine özel bilinçli farkındalığın düzenleyici etkisi olmadığı görülmüştür. Diğer yandan, bilinçli farkındalık ve pilotluk mesleğine özel bilinçli farkındalık ile prospektif bellek arasında olumlu yönde ilişki olduğu ortaya konmuştur. Bu çalışma kapsamında bilinçli farkındalık ölçeğine paralel olarak geliştirilen pilotluk mesleğine özel bilinçli farkındalık ölçeğinin iç tutarlılık katsayısının ve bir geçerlilik ölçütü olarak bilinçli farkındalık ölçeğiyle olan korelasyon katsayısının yeterli düzeyde olduğu saptanmıştır.

Özet (Çeviri)

Although there have been many technological developments that will ensure flight safety in the aviation sector, it has been revealed that a high rate of aircraft accidents are caused by human factors. Efforts to perform multiple tasks simultaneously and without a hitch can increase the risk of errors that pilots can make during the flight by intensifying the cognitive computing processes of pilots. Pilots have many prospective memory tasks during flight. As a result of the interruption of the pilots' routine duties, the goals of remembering to perform the interrupted duties at a future time constitute the prospective memory tasks. With unexpected events in a multitasking environment, pilots' cognitive workload may increase and they are more likely to forget prospective memory tasks. In this study, it was examined whether the level of mindfulness, which is an individual factor, has a moderator role in the relationship between the perceived level of cognitive workloads and prospective memory skills of pilots. In addition, it was examined whether the piloting job specific mindfulness scale, which was created in addition to mindfulness, had a moderator role between the variables. In total 124 pilots working in commercial airlines participated in the research. According to the findings of the study, contrary to expectations it was seen that prospective memory skills and cognitive workload were positively related and mindfulness or piloting job specific mindfulness did not have any moderating effect in the relationship of the variables. On the other hand, it has been revealed that there is a positive relationship between mindfulness and piloting job specific mindfulness and prospective memory. Within the scope of this study, it was determined that the internal consistency coefficient of the piloting job specific mindfulness, which was developed in parallel with the mindfulness scale, and the correlation coefficient with the mindfulness scale as a validity criterion were at a sufficient level.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    845430

    Visual verification using augmented reality in cockpit display systems

    Kokpit görüntüleme sistemlerinin artırılmış gerçeklik ile görsel doğrulanması

    CANER POTUR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖKHAN İNCE

  2. Tez No

    313595

    Exploring the effects of working memory capacity, attention, and expertise on situation awareness in a flight simulation environment

    Bir uçuş simulasyonu ortamında çalışma belleği kapasitesi, dikkat ve deneyimin durumsal farkındalık üzerindeki etkilerinin araştırılması

    ORÇUN ORKAN ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    DR. BİLGE SAY

    YRD. DOÇ. DR. MURAT PERİT ÇAKIR

  3. Tez No

    191844

    Ekip kaynak yönetimi uygulamaları ve kültürel farklılılar: Türk pilotlar üzerinde bir araştırma

    Crew resource management and culttural differences: An application on Turkish pilots

    EYÜP BAYRAM ŞEKERLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Sivil HavacılıkAnadolu Üniversitesi

    Sivil Havacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ENDER GEREDE

  4. Tez No

    862171

    Pilotlarda bilinçli farkındalık düzeyi ile algılanan stres düzeyi arasındaki ilişkide yaşam doyumunun aracı rolü

    The mediating role of life satisfaction in the relationship between mindfulness level and perceived stress level in pilots

    KÜBRA ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiHaliç Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP KÜÇÜK

  5. Tez No

    741366

    Sivil pilotlarda gürültü maruziyetine bağlı hiperakuzinin değerlendirilmesi

    Evaluation of hyperacusis due to noise exposure in civilian pilots

    BİLGE NASİBOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Kulak Burun ve BoğazHacettepe Üniversitesi

    Odyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERAL DİDEM TÜRKYILMAZ

Geri Dön