Mimari anlatılarda mekan-zamansal okumalar: Zaha Hadid'in erken dönem çizimlerinde deneyim
Spatial readings in architectural narrative: Experience in Zaha Hadid's early drawing
- Tez No: 815278
- Danışmanlar: PROF. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Tez çalışması, mimari temsil bağlamında deneyim kavramını, özne ve anlatı ilişkisi üzerinden araştırmaktadır. Anlatı olarak ele alınan üretimler, kağıt üzerinde kurulan mekansal ve zamansal bilgileri özneye aktaran temsil biçimlerini kapsamaktadır. Bu anlatıların özne algı ve belleği ile kurduğu ortaklıklar sonucu ortaya çıkan mekan-zamansal deneyim, çalışmanın araştırma konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada öncelikle deneyimin ortaya çıkışı ve temsil ile ilişkisi araştırılmaktadır. Deneyimin (öznel) zamansallığı olan“süre”kavramı, anlatı olarak ele alınan üretimlerin sahip olduğu anlatı zamanı ile ilişkilendirilmektedir. Bu karşılıklı okuma, deneyimin yalnızca özneyle değil, anlatının kuruluş biçimiyle de şekillendiğini göstermektedir. Buradan yola çıkarak, anlatıların özneye sunduğu deneyim alanları araştırılmaktadır. Anlatıların olanaklarıyla birlikte, deneyimlenen zamanın özne ile kişiselleşmesi gibi, anlatı da öznenin algı ve belleğinde yakaladığı ortaklıklarla yeni anlamlarına kavuşmaktadır. Anlatının, öznenin sezgileriyle tamamlayabileceği zamansal ve anlamsal boşluklara sahip olması, anlatının çok anlamlı bir üretime dönüşmesini sağlamaktadır. Anlatının boşluklarında özgür kalan özne ise, anlatıyı kendi zamansallığı olan sürede deneyimleyerek tamamlamakta ve yeniden üretmektedir. Tez çalışmasında, deneyimleme eylemi bir zamansallığı belirtmekle birlikte; özne ile deneyimlenen temsil arasındaki bir iletişimi de tariflemektedir. Özne ve anlatı karşılaşması, boşlukların algı ve bellek ile kurulan ortaklıklar sayesinde tamamlanması; bu karşılaşmanın yeniden üretimlere dönüşmesini sağlamaktadır. Öncelikle farklı disiplinlerden anlatı üretimlerinin, özneyle iletişim kuran, deneyimi görünür kılan yönleri incelenmektedir. İncelenen anlatılar, zamansal ve anlamsal boşlukların sağladığı deneyim alanlarına imkan veren temsil örnekleri olarak ele alınmaktadır. Her örnekte boşlukları ortaya çıkaran özgün kuruluş biçimleri birer temsil aracı olarak ele alınmaktadır. Anlatıyı kurma yöntemi olarak belirlenen araçlar, tez kapsamında anlatıda zamansal ve anlamsal boşlukları aramak için örneklemler olarak ele alınmaktadır. Tez çalışmasında yazar, Zaha Hadid'in erken dönem çizimlerine seyirci konumunda bulunmakta; bu araçlar yardımıyla çizimlerde mekan-zamansal deneyimin izlerini aramaktadır.“Mimari anlatıda mekan-zamansal deneyim nasıl ortaya çıkar?”araştırma sorusunun cevabı, Hadid'in erken dönem çizimlerinde zamansal ve anlamsal boşluk okumaları ile aranmaktadır. Hadid'in çizimlerindeki ona özgü kaligrafik çizgiler, zamansal boşluğu; süprematizm akımının etkisiyle ortaya çıkan parçalanmalar ise anlamsal boşluğu incelemek için ortam sağlamaktadır. Hadid ve üretimleri, tez çalışmasının deneyim arayışı için bir araca dönüşmektedir.
Özet (Çeviri)
The thesis study explores the concept of experience in the context of architectural representation through the relationship between subject and narrative. The productions, which are handled as narratives, include forms of representation that transfer spatial and temporal information established on paper to the subject (paper architecture). In the title of the narrative, the ways of production from different disciplines and the way they represent time are used as tools to examine the relationship between the narrative and the subject. The temporality in narratives emerges when the subject experiences the narrative by establishing relationships between the parts that make up the narrative. The temporality shaped by the subject experiencing the narrative is used as a tool to reveal the potential spatio-temporal experience of the representation form. The subject experience with which these narratives are related reveals the spatio-temporal experience; constitutes the research subject of the study. In the study, firstly, the emergence of experience and its relationship with representation are investigated. The concept of“duration”, which is the (subjective) temporality of an experience, is associated with the narrative time of the productions in narratives. From this point of view, the experience areas that the narratives offer to the subject are investigated. As experienced time becomes personal and creates duration, narratives create new meanings by becoming personalized with the relations established by the subject's perception and memory. The fact that the subject has temporal and semantic gaps that can be completed with his/her intuition enables the narrative to turn into a multi-meaning production. The subject, who is enable in the spaces of the narrative, completes, interprets and reproduces the narrative by experiencing it in its own temporality. In the thesis work, although the act of experiencing indicates a temporality; It also describes a communication between the subject and the experienced representation. Principally, the aspects of narrative productions from different disciplines that communicate with the subject and make the experience visible are examined. The analyzed narratives are considered as examples of representation that allow for the fields of experience provided by temporal and semantic gaps. In each example, the original forms of establishment that reveal the gaps are handled as a means of representation. The tools of the method of narrative constructing are considered as samples to search for temporal and semantic gaps in the narrative within the scope of the thesis. When examples from different fields of art are examined in the context of architectural representation and narrative; temporal and semantic gaps correspond to the forms that compose them and the spatial dimension. In this way, they can be considered as tools for spatio-temporal experience. The concept of temporal gap reveals a temporal dimension of the space created by the forms that carry the sense of movement in a narrative. Forms such as rhythm, repetition and linear continuity shape this temporal gap that each subject experiences differently. Thus, temporal gaps represent a period of time that is felt and perceived depending on the subject's experience. Similarly, the concept of semantic gap emerges when the part-whole relations of abstract and ambiguous images are left open to the interpretation of the subject. As these gaps allow the subject to establish and complete relations with the narrative, multiple meanings emerge in it. In this way, the narrative becomes an open work in which the meaning is multiplied by the perspectives of the subject. Examining the movement, the part-whole relations, and the spatio-temporal experience that creates temporal and semantic gaps in the architectural narrative reveals the multi-layered and subject-proliferated meaning of architectural representation. From this point of view, examples in which spatial-temporal experience is sought in architectural narrative are examined through Zaha Hadid's early productions. Hadid's early drawings have the effect of suprematism with angular geometries, fragmented forms and dynamic compositions. Hadid's layered designs enable the subject to establish relationships between the parts of the whole and therefore reach the whole. The representations of temporal and semantic gaps in visual narratives, which are taken as examples, are also encountered in Hadid's early drawings. In this thesis, the author is a spectator to Zaha Hadid's early drawings; With the help of these tools, he searches for traces of spatio-temporal experience in drawings.“How does spatio-temporal experience emerge in architectural narrative?”The answer to the research question is sought by readings of temporal and semantic gaps in Hadid's early drawings.
Benzer Tezler
- Konut üzerinden bir mikro-tarih anlatısı: İstanbul, Bağdat Caddesi
A micro-historical narrative on housing: Istanbul, Bagdat Street
EMEL CANTÜRK
Doktora
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURBİN PAKER KAHVECİOĞLU
- Süreksiz bir düşünsel zemin olarak heterarşik kartografiler ve kamusal işgal arzuları
Heterarchic cartographies and desires for public occupation as a transient intellectual ground
SERİM AYGEN KİŞTİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİZAM ONUR SÖNMEZ
- A study with architects on the use of gestures with and without speech for representing shapes
Jestlerin konuşma ile konuşmasız olarak şekillerin temsili için kullanımı üzerine mimarlarla bir çalışma
AYŞE IŞKIN TÖRE
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. ELİF SEZEN YAĞMUR KİLİMCİ
- Bedensel bir kırılganlık olarak uyku ve mekansal anlatıları
Sleep as vulnerability of the body and its spatial narratives
ŞADİYE YAĞMUR DURAK
- Kente mümkün bakışlar: 'Tarihi Yarımada' üzerine çizgisel olmayan bir kent anlatısı
Potential/possible perspectives to the city: A non-linear urban narrative on 'Historical Peninsula'
EMİRHAN KURTULUŞ