Geri Dön

Sosyal bilgiler ders kitaplarınında dijital vatandaşlık

Digital citizenship in social studies textbooks

  1. Tez No: 816135
  2. Yazar: NURGÜL ÇALIŞKAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. KİBAR AKTIN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sinop Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 97

Özet

İçinde bulunduğumuz çağda nesnelerin interneti (IoT), yapay zekâ (Al) ve akıllı ulaşım sistemleri (ITS) gibi dijital yenilik ve dönüşümler vatandaşlık rollerini değiştirmiştir. Dijital dünyada haklarını ve sorumluluklarını bilen güvenli, yasal ve etik kurallara uygun olarak davranma becerisine sahip bilinçli vatandaş olmak önemlidir. Bu becerilerin bireylere kazandırılmasında sosyal bilgiler dersi büyük rol oynamaktadır. Bu çalışmada 4, 5, 6 ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarının dijital vatandaşlık alt boyutları kapsamında incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma yaklaşımı kullanılmış ve doküman analizi yönteminden yararlanılmıştır. Tipik durum örneklemesi ile belirlenen ders kitapları, dijital vatandaşlık boyutlarına ait kategorik çerçeve esas alınarak betimsel olarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda Sosyal Bilgiler ders kitaplarında dijital vatandaşlık kategorileri esas alınarak değerlendirildiğinde en fazla dijital vatandaşlık kategorilerine 4 ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarında yer verildiği görülmüştür. En az dijital vatandaşlık kategorilerine 6 ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabında rastlanmıştır. Ders kitaplarında hiç yer verilmeyen kategorinin dijital görgü kategorisi, en az yer verilen kategorinin ise dijital sağlık (4 Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabında mevcut) olduğu görülmüştür. Sırasıyla dijital güvenlik (4 ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarında mevcut), dijital hak ve sorumluluklar (4 ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarında rastlanmadı), dijital kanun (5 ve 6.Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarında mevcut) ve dijital okuryazarlık (4, 5 ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitaplarında mevcut) kategorilerine rastlanmıştır. Sosyal Bilgiler ders kitaplarında bu dijital vatandaşlık kategorilerine yönelik bilgilendirici, pekiştirici ve destekleyici ölçme ve değerlendirme etkinliklerinin eksik kaldığı görülmüştür.

Özet (Çeviri)

In the current era, digital innovations and transformations such as the Internet of Things (IoT), artificial intelligence (AI) and intelligent transportation systems (ITS) have changed the roles of citizenship. It is important to be conscious citizens who know their rights and responsibilities in the digital world and have the ability to act in accordance with safe, legal and ethical rules. The social studies course plays a major role in helping individuals acquire these skills. In this study, it was aimed to examine the 4th, 5th, 6th and 7th grade social studies textbooks within the scope of digital citizenship sub-dimensions. Qualitative research approach was used in the study and document analysis method was employed. The textbooks determined by typical case sampling were analyzed descriptively based on the categorical framework of digital citizenship dimensions. As a result of the analysis, it was seen that the most digital citizenship categories were included in 4th and 5th grade Social Studies textbooks based on digital citizenship categories. The least digital citizenship categories were found in 6th and 5th grade social studies textbooks. It was observed that the category that was not included at all in the textbooks was digital etiquette, and the least included category was digital health (present in 4th grade social studies textbooks). The categories of digital security (present in 4th and 5th grade social studies textbooks), digital rights and responsibilities (not found in 4th and 5th grade social studies textbooks), digital law (present in 5th and 6th grade social studies textbooks) and digital literacy (present in 4th, 5th and 7th grade social studies textbooks) were found respectively. It was observed that informative, reinforcing and supporting assessment and evaluation activities for these digital citizenship categories were missing in the social studies textbooks.

Benzer Tezler

  1. Sosyal bilgiler ders kitaplarının temel vatandaşlık değerleri ve becerileri açısından değerlendirilmesi

    Evaluation of social studies textbooks in terms of main citizenship values and skills

    BETÜL GÖKÇINAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLKER DERE

  2. İlkokul sosyal bilgiler ve fen bilimleri ders kitaplarının anahtar yetkinlikler açısından incelenmesi

    Analysis of primary school social studies and science textbooks in term of key competiencies

    ABDULLAH ENİS TAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimDicle Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH YILMAZ

  3. İttihat ve Terakki dönemi vatandaşlık eğitimi politikaları ve uygulamalarının değerlendirilmesi

    Evaluation of citizenship education policies and practices in the period of the Committee of Union and Progress

    HATİCE ADAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ MEYDAN

  4. Temel eğitim programları ve ders kitaplarının dijital okuryazarlık bağlamında incelenmesi

    Investigation of primary education curricula and textbooks in the context of digital literacy

    NİLGÜN ALTUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLGÜN ALPAN

  5. İlkokul sosyal bilgiler ders kitaplarında kadın imgesi (1980-2000)

    The Image of woman in primary school social studies textbooks (1980-2000)

    SEDANUR GİLEY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN