Leylâ Erbil'in eserlerinde yersizyurtsuzlaşma
Deterritorialization in Leylâ Erbil's literature
- Tez No: 816401
- Danışmanlar: PROF. MÜNİRE KEVSER BAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Leylâ Erbil, Yersizyurtsuzlaşma, Roman, Hikâye, Leyla Erbil, Deterritorialization, Novel, Short Story
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Bu çalışmanın amacı; Leylâ Erbil'in kurgu dünyasının kodlarını çözümlemek ve anlam evrenine açılmaktır. Çalışma kapsamında Leylâ Erbil'in roman, hikâye, tiyatro oyunu ve deneme gibi yayımlanmış tüm eserleri Gilles Deleuze ve Felix Guattari tarafından sınırları çizilen yersizyurtsuzlaşma kavramı bağlamında okunmuştur. Yersizyurtsuzlaşma (yurtsuzlaşma); bir oluşun özgün bölgesinden kaçması veya kopması ile gerçekleşen, arzu merkezli kod çözümü olarak tanımlanan kavramın adıdır. Erbil, Türk edebiyatı içinde eserlerinin yersizyurtsuz kurgulanmasından dolayı tuhaf bir yazar olarak adlandırılır. Erbil'in eserleri hem biçimsel olarak hem de içerik olarak majör edebiyattan kopmuş, kaçış çizgileri boyunca ilerlemiş, kendine yeni bir yer yurt edinmeye çalışmıştır. Biçimsel olarak cümle yapısında, imlâ noktalama kullanımında ve edebî türlerin inşasında majör dilin kalıplarını yerinden eden Erbil'in eserleri dilsel yurtsuzlaşma örneğidir. Erbil'in anlatı kişilerinin aykırı kadınlar olarak kurgulanması ve bu kadınların çevresinde yer alan entelektüel çevrenin de aykırı bir duruş sergilemesi içerik olarak da Erbil'in eserlerinin yersizyurtsuz olduğuna işaret etmektedir. Erbil'in kadın karakterlerinin geleneksel düşünce yapısından kopuşlarıyla birlikte kendilerini yeni mekânlarda var etmeye çalıştıkları ve bu yeni mekânları yurtsuzlaştırdıkları tespit edilmiştir. Çoğunluğu aydın, sol muhalif kanatta yer alan kadın karakterler kendilerini metinler dünyasında var ettiği için Erbil'in eserlerinde metinlerarasılık sık başvurulan kurgusal bir yöntem olmuş ve böylelikle metinler yurtsuzlaştırılmıştır. Resmi tarih yazımında yer bulmamış olaylar da anlatı kişileri tarafından kurgusal dünyada tartışmaya açılmış ve yurtsuzlaştırılmıştır. Erbil'in eserleri, bir arayış ve kayboluş anlatıları şeklinde kurgulanmış şizo metinlerdir. Bu metinlerin hedefi geniş bir okur kitlesine ulaşmaktan ziyade dar bir şizo okur kitlesine ulaşmaktır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to decipher the codes of Leyla Erbil's fictional world and to explore its universe of meaning. In the scope of this study, all of Leyla Erbil's published works, including novels, short stories, plays, and essays, were read in the context of the concept of deterritorialization, which was defined by Gilles Deleuze and Felix Guattari. Deterritorialization is a consept that is described as a desire-centered code decipherment that occurs when a being escapes or breaks away from its original region. Erbil is referred to as an odd author in Turkish literature due to the deterritorialized construction of her works. Her works have detached from the major literature both in terms of form and content, progressed along escape lines, and attempted to find a new homeland for themselves. Erbil's works are examples of linguistic deterritorialization, as they displaced the forms of the major language in sentence structure, spelling, and the construction of literary genres. The fact that Erbil's narrative characters are constructed as divergent women and that the intellectual circles around these women also displays a divergent stance indicates that Erbil's narratives are deterritorialized in terms of content. It has been determined that Erbil's female characters, along with their detachment from traditional thought patterns, attempt to exist in new spaces and deterritorialize these new spaces. Since the majority of the female characters are intellectuals and leftist dissidents, intertextuality has become a commonly used fictional method in Erbil's narratives, and thus, the texts have been deterritorialized. Unwritten unofficial historical events have also been fictionalized and deterritorialized by the narrative characters. Erbil's works are schizo-texts constructed as stories of search and loss. The aim of these texts is to reach a narrow schizo-reader audience rather than a wider audience.
Benzer Tezler
- Leylâ Erbil'in eserlerinde mitolojik unsurlar
The mythological components in the works of Leyla Erbil
EDA NİLAY ÇİLSALAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıKastamonu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ONUR HASDEDEOĞLU
- Leylâ Erbil'in eserlerinde tahkiye yapısı: Anlatı, söylem ve hermenötik
The narrative poetics in Leylâ Erbil's works: Narrative, discourse and hermeneutics
HÜSEYİN SOYLU
Doktora
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELMA BAŞ
- Leyla Erbil'in romanlarının psikanalitik açıdan incelenmesi
An analysis of Leyla Erbil's novels from psychoanalytic perspective
MEHMET ŞAHİN YAVUZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıYüzüncü Yıl ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELMA BAŞ
- Leylâ Erbil'in Kalan ve Tuhaf Bir Erkek romanlarında postmodernizmin yansımaları
The reflections of postmodernism in the novels Kalan and Tuhaf Bir Erkek by Leyla Erbil
YASEMİN ERKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıÇağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELMAS ŞAHİN
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e ?ressentiment?ın dönüşümü: Nezihe Muhiddin ve Leylâ Erbil
The transformation of ressentiment from Tanzimat to Republic: Nezihe Muhiddin and Leylâ Erbil
TUBA DİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. TALAT HALMAN