Sağlığın geliştirilmesine etki eden faktörler: Yapısal eşitlik modeline dayalı bir araştırma
Factors affecting the promotion of health: A study based on structural equation modeling
- Tez No: 816687
- Danışmanlar: PROF. DR. YUNUS EMRE ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Aile Sağlığı, Öz Yeterlilik, Sağlık Okuryazarlığı, Sağlığın Geliştirilmesi, Family Health, Health Literacy, Health Promotion, Self-Efficacy
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu araştırmanın amacı aile sağlığı, sağlık okuryazarlığı ve genel öz yeterlilik değişkenlerinin, sağlığı geliştirici ve koruyucu davranışlara etkisini incelemektir. Ayrıca genel öz yeterliliğin, sağlığı geliştirici ve koruyucu davranışlara etkisinde sağlık okuryazarlığı ve aile sağlığının aracı rolünün incelenmiştir. Araştırmanın verileri Konya ili Selçuklu, Meram ve Karatay ilçelerinde ikamet etmekte olan yetişkin bireylerden toplanmıştır. Araştırmada Sağlığı Geliştirici ve Koruyucu Davranışlar Ölçeği, Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği, Aile Sağlığı Ölçeği ve Genel Öz Yeterlilik Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada Aile Sağlığı Ölçeğinin uyarlanması için 632 kişiden toplanan veriler kullanılırken; yapısal eşitlik modeli için 1240 kişiden toplanan veri kullanılmıştır. Veriler SPSS ve SPSS AMOS programları kullanılarak analiz edilmiştir. Aile Sağlığı Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması için çeviri ve kültürel uyarlama sürecinden sonra geçerlilik ve güvenilirlik analizleri yapılmıştır. Yapısal eşitlik modeli için ölçeklerin doğrulayıcı faktör analizi, ölçekler arası ilişkiler için Pearson Korelasyon analizi ve ölçüm modelleri test edildikten sonra örtük değişkenli yapısal model ve aracılı yapısal model kullanılmıştır. Uyarlama sonuçları Aile Sağlığı Ölçeğinin Türkçe versiyonunun dil ve içerik geçerliliği bakımından yeterli olduğunu göstermiştir. Yirmi üç madde ve dört alt boyuttan oluşan ölçek doğrulayıcı faktör analizine göre iyi uyum göstermiştir. Genel öz yeterlilik ve sağlık okuryazarlığı aile sağlığını pozitif yönde etkilemektedir. Genel öz yeterlilik, aile sağlığı ve sağlık okuryazarlığı, sağlığı geliştirici ve koruyucu davranışları pozitif yönde etkilemektedir. Ayrıca genel öz yeterliliğin sağlığı geliştirici ve koruyucu davranışlara etkisinde aile sağlığı ve sağlık okuryazarlığının aracı rolü tespit edilmiştir. Sonuç olarak aile sağlığı, sağlık okuryazarlığı ve genel öz yeterlilik sağlığı geliştirici ve koruyucu davranışları pozitif yönde etkilemektedir.
Özet (Çeviri)
This research examines the effects of family health, health literacy, and general self-efficacy variables on health-promoting and protective behaviors. In addition, the mediating role of health literacy and family health in the effect of general self-efficacy on health-promoting and protective behaviors was examined. The research data were collected from adult individuals residing in Konya's Selçuklu, Meram, and Karatay districts. The study used the Health Promotion and Protective Behaviors Scale, Health Literacy Scale, Family Health Scale, and General Self-Efficacy Scale. In the study, data collected from 632 people were used to adapt the Family Health Scale; For the structural equation model, data collected from 1240 people were used. Data were analyzed using SPSS and SPSS AMOS programs. Validity and reliability analyses were conducted after the translation and cultural adaptation process for adapting the Family Health Scale to Turkish. After testing the confirmatory factor analysis of the scales for the structural equation model, Pearson Correlation analysis, and measurement models for the relationships between the scales, the latent variable structural model and mediated structural model were used. The adaptation results showed that the Turkish version of the Family Health Scale was sufficient regarding language and content validity. The scale consisting of 23 items and four sub-dimensions showed a good fit according to the confirmatory factor analysis. General self-efficacy and health literacy affect family health positively. General self-efficacy, family health, and health literacy positively affect health-promoting and protective behaviors. In addition, the mediating role of family health and health literacy has been determined in the effect of general self-efficacy on health-promoting and protective behaviors. As a result, family health, health literacy, and general self-efficacy positively affect health-promoting and protective behaviors.
Benzer Tezler
- Assessment of hard tıssue densıty around dental ımplants usıng conventıonal radıographs
Dental implantlar çevresindeki sert doku densitesinin konvensiyonel radyograflar ile incelenmesi
WAEL ALSHAIBANI
Doktora
İngilizce
2010
Diş HekimliğiGazi ÜniversitesiAğız, Diş, Çene Hastalıkları ve Cerrahisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NUR MOLLAOĞLU
- Çekirdeksiz kuru üzümde uygulanan politikanın Ege Bölgesinde üretim ve üretici açısından sonuçlarının değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
GÜVEN ÖZERİN
- Covid 19 pandemi döneminde anestezi teknisyen/teknikerlerinde sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of healthy lifestyle behaviors in anesthesiologist/technicians during the Covid 19 pandemic period
HÜSNE KARAKULAK
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı ile takip edilen bireylerin ergenlik dönemindeki prognoz, prognoza etki eden faktörler ve yaşam kalitesi açısından değerlendirilmesi
Evaluation of individuals who are followed with the diagnosis of autism spectrum disorder in terms of prognosis in adolescence, factors affecting prognosis and quality of life
TUĞÇE ÖZCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZEN KÖSE
- Kobi'lerde biyolojik risklerin yönetimine bütüncül yaklaşım: bir model önerisi
Management of biological risks in smes: A holistic approach modeling proposal
AHMET ÖZLÜ
Doktora
Türkçe
2024
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN BUZGAN
PROF. DR. YÜCEL DEMİRAL