Türk dili ve edebiyatı ders kitaplarında eleştirel düşünme eğitimi üzerine bir değerlendirme (Lise 1 ve 2 örnekleri)
A valuation on critical thinking education in the text books of Turkish language and literature
- Tez No: 81700
- Danışmanlar: PROF. DR. CAHİT KAVCAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Türk Dili ve Edebiyatı, duygu, akıl ve uygulama arasında bütünleşmeyi sağlayan etkili bir eğitim biçimidir. Dile dayalı sanatların eğitimini ve bu sanatlar yoluyla kişilik eğitimini gerçekleştirir. Bir yaşam boyu kullanılacak bilgi ve beceriler kazandırır. Yine, anadili bilincinin oluşması, temel dil becerilerinin gelişmesi, estetik beğeni düzeyinin yükselmesi de bu eğitim ile olasıdır. Bu eğitimde temel gereç Türk Dili ve Edebiyatı ders kitaplarıdır ve ne yazık ki dersin içerik, amaç, yöntem gibi sorunlarının yanı sıra, ders kitapları da önemli bir sorun oluşturmaktadır. Mevcut kitaplar, nitelikli bir Türk Dili ve Edebiyatı eğitimi için önemli kaynaklar olmaktan uzaktır. Bunlar, öğrencileri tek tip düşünmeye ve hareket etmeye yönlendiren, ezberlenecek bilgiler sunan, estetik boyutları zayıf, birçok dönemden pek çok sanatçı ve yapıtın derlendiği, edebiyat tarihi niteliğinde kitaplardır. Bu sorunlar, değişik yayınevlerince yayımlanmış hemen her ders kitabı için geçerlidir. MEB'in belirlediği ölçütlere göre seçilen parçaların yanı sıra, kitap yazarlarınca yazılan bölümler de - Türk Dili ve Edebiyatı eğitimi kapsamında ve bu eğitimin bir gereği olarak - yaratıcılık, sorun çözme ve eleştirel düşünme eğitimlerine olanak vermemektedir. Bu durum, yayınevleri farklı da olsa, kitapları benzer kılmaktadır. Oysaki Türk Dili ve Edebiyatı eğitiminin işlevsel olması, öğrencileri“soru sormaya, araştırma yapmaya, bilgiler arasında hatlar kurmaya, mantıklı ve dikkatli düşünmeye, ipuçlarını ve kanıtlan değerlendirmeye, nesnel kararlara ulaşmaya, satıyaralannı okumaya, önyargıdan uzak olmaya, seçenekleri düşünmeye ve incelemeye, ıraksak düşünmeye, bireşimler yapmaya, dili tüm olanakları ile kullanmaya”yönlendirmesiyle olanaklıdır. Tüm bunlar, eleştirel düşünme eğitimine de yer veren bir Türk Dili ve Edebiyatı eğitimi ve bu eğitimin önemli bir boyutu olan Türk Dili ve Edebiyatı ders kitapları ile gerçekleşecektir.
Özet (Çeviri)
The course on Turkish Language and Literature, is an efficient type of education that helps to integrate between emotions, wisdom and application. It realizes the education of the literary arts which is dependant on language and thereby the development of the personality through such arts. It actualizes the acquisition of knowledge and skills which may be used throughout the whole life. The formation of consciousness of the mother tongue, development of basic language skills and raising of the aesthetic enjoyment level is possible by such education. The basic requirement in this education is the text books of Turkish Language and Literature. Regretfully, apart from problems of content, objective and method, the text books of the said course pose an important problem. The existing text books are far from being source books for a qualified education potential in Turkish Language and Literature. Such text books, rather tend to direct people to think or act in unified ways, render information that must be memorized, by weak aesthetic aspects. Such books rather furnish information about the history of the literature in which the works of several literary artists from different periods are gathered together.135 Such contents are applicable to almost all of the text books that are published by different publication companies. In addition to the literary works that are selected according to the criteria specified by the Turkish Ministry of National Education in the parts that are written by the authors of the books, such prerequisites or factors of arts -including creativity, problem solving and critical thinking- are not mentioned at all. Therefore the opportunities on education on such critical factors of the literary arts are neglected or not mentioned in the said text books at all. Also to enable Turkish Language and Literature to be functional, such qualifications including "Asking questions, making research, establishing relations among information, to evaluate the clues and evidence, to arrive at objective decisions, to read the details, to be aware of prejudices, to consider all the alternatives, to think logically and carefully and use the language with all its potential must also be considered. All these factors can be realized by the text books of Turkish Language and Literature which is an important dimension of Education in Turkish Language and Literature.
Benzer Tezler
- İlköğretim 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlere dayalı olarak hazırlanan sorular üzerine bir inceleme
An Investigation on the questions used in the 8th grade Turkish course book texts in primary education
MURAT ŞENGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ZÜLFİ GÜLER
- On birinci sınıf Türk edebiyatı ders kitabındaki Tanzimat sonrası şiirlerin öğretim programı açısından değerlendirilmesi
The post poems after Tanzimat on the eleventh grade Turkish literature book in education
MERYEM KORKMAZ YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEMAL SARAÇ
- Postmodernizmin Türk Dili ve Edebiyatı Öğretimine etkileri
The effects of postmodernism on Turkish Language and Literature Teaching
SELMA ÖZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FETHİ DEMİR
- Dokuzuncu sınıf Türk Dili ve Edebiyatı ders kitaplarındaki metinlerin yaşam becerileri açısından incelenmesi
Ninth grade Turkish Language and Literature textbooks in terms of life skills
İSMAİL ÇİFTÇİLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAMZA KOLUKISA
- Eleştirel düşüncenin kazandırılması açısından MEB 1936-1960 arası ilkokul ve ortaokul Türkçe okuma kitaplarının tarihî seyri ve gelişiminin incelenmesi
Investigation of the history and development of primary and secondary school Turkish reading books in the Ministry of National Education between 1936-1960 in terms of gaining critical thinking
AYŞENUR ELHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN KOÇER