Bipolar bozuklukta dürtüselliğin affektif biliş, nörobiliş, sosyal biliş ve affektif mizaç üzerine etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effect of impulsivity on affective cognition, neurocognition, social cognition and affective temperament in bipolar disorder
- Tez No: 817180
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM EMRE BORA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikiyatri, Psikoloji, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinirbilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Sinirbilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
Bu araştırmanın amacı; yüksek ve düşük dürtüselliği olan bipolar bozukluk hastalarında affektif ve nörobilişsel işlevlerin ve affektif mizaç tiplerinin kendi aralarında ve sağlıklı kontrollere göre nasıl farklılaştığını incelemektir. Çalışmanın örneklemi; 33 yüksek dürtüselliğe sahip bipolar (YBB), 34 düşük dürtüselliğe sahip bipolar (DBB) ve 36 sağlıklı kontrolden (SK) oluşmuştur. Hastalar, BDÖ-11 toplam puanlarına göre iki gruba ayrılmıştır. Nörobiliş değerlendirmesinde PBBTT, ST ve İST; affektif biliş değerlendirmesinde GZOT, İT, YİGT, SODPT, DÖTT, PETT, SNÖ, İDDAÖ ve ÖİESG kullanılmıştır. Affektif mizaç, TEMPS-A kullanılarak değerlendirilmiştir. PBBTT ve zihin kuramı testlerinde her iki hasta grubu da SK grubundan daha düşük puan almıştır. İki grup da nötr göz ifadelerini değerlendirirken SK'ya göre daha fazla hata yapmış, İT'de daha fazla hiper ve hipomentalizasyon hatası yapmıştır. YDB grubunun SODPT toplam puanı açısından SK'dan daha başarısız olduğu görülmüştür. Vücut hareketlerinin değerlendirildiği maddelerde ise her iki hasta grubu da SK'ya göre düşük puan almıştır. Ayrıca iki hasta grubu da pozitif değerlikli yüz ifadelerini SK'ya göre daha az güvenilir olarak değerlendirmiştir. Sosyal bilginin değerlendirilmesinde hasta grupları SK'ya göre daha düşük puan almış, daha fazla hata yapmıştır. YDB grubunun negatif ve pozitif maddelere SK grubundan daha az durumsal atıf yaptığı görülmüştür. Duygu tanımada her iki grup da SK'ya göre düşük puan almıştır. YDB grubu üzüntülü, DDB grubu korkulu yüz ifadelerini tanımada SK'ya göre başarısız olmuştur. ÖİESG'de iki hasta grubu da ödül ihtimali ve miktarı yüksek olduğunda SK'ya göre daha az zor görev seçimi yapmıştır. YDB grubunun depresif, siklotimik, irritabl ve anksiyöz mizaç puanları DDB ve SK grubuna göre daha yüksektir. Sonuç olarak bu araştırma, bipolar hastalarda dürtüsellik düzeyinin bilişsel işlevlere etkisinin anlaşılmasında gelecek çalışmalar için yol gösterici olabilir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine how affective and neurocognitive functions and affective temperament types differ among patients with bipolar disorder with high and low impulsivity, compare to healthy controls. The sample of the study consists of 33 bipolar patients with high impulsivity (HIB), 34 bipolar patients with low impulsivity (LIB) and 36 healthy controls (HC). Patients were categorized into two groups based on their BIS-11 total scores. Neurocognitive evaluation included SCIP, ST, TMT; affective cognition assessment included RMET, HT, Trustworthiness Task, PONS, SFRT, Penn-40, SNQ, IPSAQ, EEfRT. Affective temperament was assessed using TEMPS-A. Both patient groups scored lower than HCs in SCIP and theory of mind tests. In evaluating neutral eye expressions, both groups made more errors than HCs, and they made more hyper and hypomentalization errors in HT. The HIB group performed worse than HC in terms of PONS total scores. Both patient groups scored lower than HC on body movement assessments. Additionally, both patient groups perceived positive-valenced facial expressions as less reliable compared to HC. In the evaluation of social knowledge, patient groups scored lower and made more errors than HC. The HIB group made fewer situational attributions to negative and positive-valenced stimuli compared to HC. Both groups scored lower than HC in emotion recognition tasks. The HIB group performed poorly in recognizing sad expressions, while the LIB group struggled with recognizing fearful expressions compared to HC. In the EEfRT, both patient groups made less difficult task choices when the reward probability and amount were high, compared to HC. Depressive, cyclothymic, irritabl and anxious temperament scores of the HIB group were higher than those of the LIB and HC groups. In conclusion, this study can be a guide for future studies in understanding the effect of impulsivity level on cognitive functioning in bipolar patients.
Benzer Tezler
- Bipolar affektif bozukluk ve major depresif bozukluk tanısı alan hastalarda dürtüsellik ve klinik özelliklerle ilişkisi
Impulsivity in patients with bipolar and major depressive disorder ans its association with clinical features
OKAN EKİNCİ
- Bipolar bozukluk tanılı hastalar ve birinci derece akrabalarında mizaç özelliklerinin karşılaştırılması ve kiliniğe yansımaları
Comparison of the temperament of bipolar patients and their firts degree relatives and its reflection to clinics
AYLİN ARSLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriGaziosmanpaşa ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERYAL ÇAM ÇELİKEL
- Obsesif kompulsif bozukluk eşlik eden ve etmeyen bipolar bozukluklu hastalarda mizaç ve dürtüsellik
Temperament and impulsivity between bipolar disorder with and without comorbid obsessive compulsive disorder
FARUK KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2013
PsikiyatriFırat ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN MERMİ
- Genetik etyolojilerinde farklılık olduğu öne sürülen bipolar alt tiplerinin nörobilişsel işlevler ve mizaç özellikleri bakımından incelenmesi: Kontrollü bir çalışma
The investigation of bipolar subtypes which have been proposed to have different genetic etiology with respect to nerucognitive functions and temperamental traits: A controlled study
ECE USLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUZAN ÖZER
- Bipolar bozuklukta karakter özelliği ve endofenotipik özellik olarak dürtüsellik
Impusivity in bipolar disorder as a trait marker and endophenotypic marker
ÇAĞLA BİLGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Psikiyatriİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
UZMAN SERHAN IŞIKLI