Tip 2 diyabetli yetişkinlerin sağlık okuryazarlığı ile hastalığa ilişkin sağlık inançları arasındaki ilişki
The relationship between health literacy of the adults with type 2 diabetes and their disease-related health beliefs
- Tez No: 817427
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADİLE TÜMER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Public Health, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Bu araştırma, tip 2 diyabetli yetişkinlerin sağlık okuryazarlığı ile hastalığa ilişkin sağlık inançları arasındaki ilişkinin incelemesi amacıyla yapılmıştır. Kesitsel ve ilişki arayıcı tipteki araştırma 1 Temmuz-30 Eylül 2022 tarihleri arasında bir eğitim ve araştırma hastanesinde, tip 2 diyabet tanısı almış 210 yetişkinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Veri toplamada“Sosyo-demografik Veri Formu”,“Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği”ve“Diyabet Hastalarında Sağlık İnanç Modeli Ölçeği”kullanılmıştır. Diyabet Sağlık Okur-yazarlığı Ölçeği toplam puan ortalamasının 47.83±4.15 olduğu belirlenmiştir. Ölçek alt boyutlarının puan ortalaması sırasıyla, Fonksiyonel Sağlık Okur-yazarlığı 17.20±2.06, İnteraktif Sağlık Okur-yazarlığı 20.44±2.44 ve Eleştirel Sağlık Okur-yazarlığı 10.20±1.40 şeklindedir. Diyabet Hastalarında Sağlık İnanç Modeli Ölçeği toplam puan ortalamasının 118.92±10.20 olduğu saptanmıştır. Ölçek alt boyutlarının puan ortalaması sırasıyla, Algılanan duyarlılık 12.72±2.15, Algılanan ciddiyet 13.37±1.92, Algılanan yarar 27.61±5.59, Algılanan engeller 22.20±5.69 ve Sağlıkla ilgili önerilen aktiviteler 43.00±5.36 şeklindedir. Tip 2 diyabetli yetişkinlerin sağlık okuryazarlığı ile hastalığa ilişkin sağlık inançları arasında pozitif yönlü zayıf bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r=0.256; p=0.000).Araştırmada tip 2 diyabetli yetişkinlerin sağlık okuryazarlığının orta düzeyde ve sağlık inançlarınıniyi düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırmanın bulguları diyabet hastalarında sağlık inançlarını ve okuryazarlık düzeyini artıracak müdahale çalışmaları için yol gösterici olabilir. Konuyla ilgilirandomize kontrollü araştırmaların artırılması önerilir.
Özet (Çeviri)
This research was conducted to examine the relationship between health literacy and health beliefs about the disease in adults with type 2 diabetes. The cross-sectional and correlational study was conducted between 1 July-15September2022 in a training and research hospital with the participation of 210 adults diagnosed with type 2 diabetes.“Socio-demographic Data Form”,“Health Literacy Scale”and“Health Belief Model Scale in Diabetic Patients”were used in data collection. Diabetes Health Literacy Scale total score average was determined to be 47.83±4.15. The mean scores of the sub-dimensions of the scale were 17.20±2.06 for Functional Health Literacy, 20.44±2.44 for Interactive Health Literacy and 10.20±1.40 for Critical Health Literacy. The total mean score of the Health Belief Model Scale in Diabetes Patients was found to be 118.92±10.20. The mean scores of the sub-dimensions of the scale were, respectively, Perceived sensitivity 12.72±2.15, Perceived seriousness 13.37±1.92, Perceived benefit 27.61±5.59, Perceived barriers 22.20±5.69 and recommended health-related activities 43.00±5.36It was determined that there was a weak positive correlation between the health literacy of adults with type 2 diabetes and their health beliefs about the disease (r=0.256; p=0.000).In the study, it was found that adults with type 2 diabetes had a moderate perception of health literacy and a good level of health beliefs. The findings of the study can be a guide for intervention studies that will increase health beliefs and literacy levels in diabetes patients. It is recommended to increase randomized controlled studies on the subject.
Benzer Tezler
- Yetişkinlerin sağlık okuryazarlık durumları ve etkileyen faktörler: Tip II diyabetli hasta örneği
Yetişkinlerin sağlik okuryazarlik durumlari ve etkileyen faktörler: Tip II diyabetli hasta örneği
FİLİZ ASLANTEKİN
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL UYSAL
- Kronik hastalığı olan kadınların beslenme okuryazarlığı düzeyleri ile akdeniz diyetine uyumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between nutrition literacy levels ofwomen with chronic diseases and their adherence to the mediterraneandiet
RUMEYSA ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikSelçuk ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLPERİ DEMİR
- Tip 2 diyabetes mellitus tanılı 18-64 yaş arası yetişkinlerde beslenme okuryazarlığı ve öz etkililiğin diyabet ve öz bakım aktivitelerine etkisi
The relationship among nutrition literacy, self efficacy and self care activities as regards adults aged between 18-64 years old diagnosed with type 2 diabetes mellitus
EZGİ ÜNDEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Hemşirelikİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEDİNE YILMAZ
- Kadınlarda beslenme okuryazarlığı ve beslenme durumu ile tip 2 diyabet riski arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Determination of relationship between nutrition literacy and nutritional status with type 2 diabetes risk in women
ÇAĞLA PINARLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikAcıbadem Mehmet Ali Aydınlar ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÖZDE ARITICI
- Tip 2 diyabetli yetişkinlerin beslenme durumları ile antropometrik ölçümleri, glisemi ve lipid düzeylerinin değerlendirilmesi
The evaluation of nutritional status and anthropometric measurements, glycemia and lipid profi̇les of Type 2 diabetic adults
ESİN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Okan ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜVEDDET EMEL TÜFEKÇİ ALPHAN