Hellenistik ve Roma dönemlerinde Tykhe/Fortuna kültü ve ikonografisi
Cult and iconography of Tyche/Fortuna in the Hellenistic and Roman periods
- Tez No: 817528
- Danışmanlar: PROF. DR. ERKAN İZNİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eskiçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 254
Özet
Hellen dünyasında Tykhe, Roma uygarlığında Fortuna olarak bilinen şans, talih ve kader tanrıçası, özellikle Hellenistik Dönemle birlikte öne çıkan bir tanrıça olmuş, Roma İmparatorluğuyla birlikte özel bir tapınım ve birçok anlam kazanarak eskiçağ dünyasında etkin tanrıçalardan biri olmuştur. Tykhe, Hellenistik Dönem'in siyasi, sosyal, kültürel ve dini değişimleriyle beraber ikonografik anlamda kendini sıklıkla göstermeye başlamıştır. Roma'nın Hellenistik dünya ile etkileşime geçmesiyle birlikte, olumsuz niteliklerle de ilişkilendirilen Tykhe zamanla, Roma'nın olumlu anlamlar ifade eden yerel bereket, refah ve iyi talih tanrıçası Fortuna'nın yerini almıştır. Böylece Tykhe'nin özellikleri, Fortuna'nın kişiliğine ve ikonografisine etki etmiş ve iki tanrıça bir tutulur hale gelmiştir. Tanrıçanın ikonografisi, dönemlere göre siyasi, dini ve sosyal gelişmelerden dolayı sürekli değişmeye ve farklı anlamlar kazanmaya devam etmiştir. Nitekim büyük saygı gösterilen tanrıçanın ikonografisi, Hellenistik ve Roma dönemlerinde krallar, ileri gelen devlet adamları, komutanlar ve imparatorlar tarafından geniş bir coğrafyada, onu övmek ve onurlandırmak için kullanılmıştır. Bu çalışma, sikkeler, arkeolojik kanıtlar ve filolojik kaynaklar aracılığıyla, tanrıçanın Hellenistik Dönem'den, Roma İmparatorluğu'nun MS üçüncü yüzyılının ortalarına kadarki zaman diliminde Akdeniz coğrafyasında yayılan ikonografisinin; kullanımını, gelişimini, değişimini, yayılımını, niteliklerini ve kült uygulamalarını ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Known as Tyche in Greek world and Fortuna in the Roman civilization, the goddess of luck, fortune and fate became a prominent goddess especially in the Hellenistic period, and became one of the most effective goddesses in the ancient world by acquiring a special worship and many meanings in the Roman empire. With the political, social, cultural and religious changes of the Hellenistic period, Tyche began manifested herself frequently in iconographically. As Rome interacted with the Hellenistic world, Tyche, who was also associated with negative qualities, gradually replaced Fortuna, the local goddess of fertility, prosperity an good fortune, which had positive meanings. Thus, characteristics of Tyche influenced Fortuna's personality and iconography, and two goddess became synonymous. The iconography of the goddess has continued to change and take on different meanings due to political, religious and social changes of the periods. As a matter of fact the iconography of the goddess, who was highly revered, was used by kings, dignitaries, generals and emperors in the Hellenistic and Roman periods to praise and honor her in a wide area. Through coins, archeological evidence and literary sources, this study aims to reveal the use, development, change and spread of goddess' iconography, her attributes and cult practices that spread across the Mediterranean region from the Hellenistic period to the middle of the third century AD of the Roman Empire.
Benzer Tezler
- Klasik Çağ'dan Erken Bizans'a Myra kenti ve teritoryumu
From the Classical Period to the Early Byzantine time the city of Myra and its territory
MEHMET ALKAN
Doktora
Türkçe
2013
ArkeolojiAkdeniz ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BURAK TAKMER
- Doğu Dağlık Kilikia (Olba) bölgesi Hellenistik ve Roma Dönemi tapınakları
Hellenistic and Roman Tempels in the region of Eastern Rough Cilicia (Olba)
GAMZE TULUMCU
- Hellenistik ve Roma dönemlerinde Kilikia bölgesi ile Lykaonia bölgesi arasındaki ilişkiler
The relationships between regions of Lycaonia with Cilicia in the Hellenistic and Roman periods
KÜRŞAT BARDAKCI
- Hellenistik ve Roma dönemlerinde dağlık Phrygia bölgesi kaya mezarları
Rock-cut tombs within Hellenistic and Roman periods in The Highlands of Phrygia
RIFAT ESER KORTANOĞLU
- Hellenistik ve Roma dönemleri patara Unguentariumları
Unguentaria of patara in Hellenistic and Roman periods
ERKAN DÜNDAR