Geri Dön

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda görsel ve dokunsal algı düzeyleri

Attention deficit hyperactivity disorder with visual and tactual perception levels

  1. Tez No: 81882
  2. Yazar: EMEL ERDOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FERHUNDE ÖKTEM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1999
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 127

Özet

m ÖZET DEHB olan çocukların görsel algılama alanında güçlük çektiklerini gösteren bir çok araştırma bulgusu mevcuttur. Ancak bu çocukların dokunsal algılamalarına yönelik çalışmalar çok sınırlıdır. Gözün, ilgili eşyaya odaklanması, onu doğru olarak algılaması; ellere ne zaman ve ne şekilde hareket edeceğini söylemesi şeklinde özetlenebilecek olan görme ile dokunma arasındaki ilişkiden hareketle, görsel algılamadaki bozulmalara dokunsal alandaki bozulamlann da eşlik edebileceği düşünülmüştür. Bu düşünce temel alınarak bu çalışmada DSM- IV (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) ölçütlerine göre Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı alan çocukların görsel ve dokunsal algılama kapasiteleri incelenmiştir. Bulgular 6,8 ile 13,3 yaşlan arasında DEHB tanısı alan araştırma grubu ( 20 kız, 20 erkek ) ve kontrol grubu ( 20 erkek, 20 kız) olmak üzere toplam 80 deneğin oluşturduğu iki gruptan toplanmıştır. Gruplar yaş, cinsiyet ve okul türü açısından eşleştirilmiştir. WISC-R (Wechsler Çocuklar İçin Zeka Ölçeği ), BG (Bender Geştalt Motor Algılama Testi ) ve DAT (Dokunsal Algılama Testi ) test / alt testlerden elde edilen puanlar, 2 (Cinsiyet) X 2 ( Koşul: Araştırma Grubu ve Kontrol Grubu ) Faktörlü Varyans (ANOVA ) uygulanarak analiz edilmiştir. Bu analiz sonucunda, WISC-R' in Parça Birleştirme, Yargılama alt testleri ve Toplam Zeka Bölümünde grup ve cinsiyet ortak etkisi gözlenmiştir. Grup (Araştırma ve Kontrol Grubu) temel etkisi, WISC-R, BG, DAT' lerinin alt ölçeklerinin bir çoğunda gözlenmiştir. Araştırma grundaki çocukların, kontrol grubundaki çocuklara oranla WISC-R' in Genel Bilgi, Benzerlikler, Aritmetik, Sayı Dizileri, Resim Tamamlama, Resim Düzenleme, Küplerle Desen,Parça Birleştirme, Şifre alt testlerinden daha düşük puanlar aldıkları dikkati çekmiştir. Ayrıca araştırma grundaki çocukların, kontrol grubundaki çocuklara oranla Sözel, Performans ve Toplam Zeka Bölümleri daha düşük bulunmuştur. BG Toplam Puanlan dikkate alındığında da araştırma grundaki çocukların, kontrol grubundaki çocuklara oranla; daha yüksek puanlar aldıkları gözlenmiştir. Araştırma grundaki çocukların, kontrol grubundaki çocuklara göre DAT' inin Başat Elle Yapma, Başat Olmayan Elle Yapma, İki Elle Yapma ve Toplam Sürelerinin daha uzun olduğu bulunmuştur. Cinsiyet Temel Etkisi, WISC-R' m Genel Bilgi, Aritmetik, Sayı Dizileri, Resim Tamamlama, Küplerle Desen alt testleri ile Sözel, Performans, Toplam Zeka Bölümlerinde gözlenmiştir. Kızlar, erkeklere oranla Genel Bilgi, Aritmetik, Sayı Dizileri, Resim Tamamlama, Küplerle Desen alt testlerinden daha düşük puanlar almışlardır. Ayrıca kızları erkeklere oranla Sözel, Performans ve Toplam Zeka Bölümleri Puanlanda daha düşük bulunmuştur. Ayrıca uygulanan testler arasında gerek iki grubun ortalamaları arasındaki farklılığı gerek Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunu yordama bakımından anlamlılığı test etmek amacıyla deneklerin WISC-R' in alt testlerinden aldıkları puanlar ve tüm testlerden aldıkları puanlar ayrı ayrı Basamaklı Çoklu Regresyon Analizi kullanılarak incelenmiştir. WISC-R için, en yüksek yordayıcı değişken“Aritmetik alt testi ”olarak bulunmuştur Bunu, sırasıyla Performans Zeka Bölümü ve Sayı Dizileri alt testleri izlemiştir. Tüm testler arasında, en yüksek yordayıcı değişken“ BG Toplam Puanı ”olarak bulunmuştur. Bunu, sırasıyla DAT' inin Dominant El Zamanı ve WISC-R' m Aritmetik alt testi izlemiştir. Hem WISC-R' in alt ölçekleri arasında hem de tüm testler arasındaki ilişkileri saptamak için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu kullanılmıştır. WISC-R' in alt testleri arasındaki ilişkiyi ele alan değerlendirmede sırasıyla, Parça Birleştirme ile Küplerle Desen alt testeri, Aritmetik ile Parça Birleştirme alt testleri, Aritmetik ile Küplerle Desen alt testleri, Aritmetik ile Sayı Dizileri alt testleri, Aritmetik ile Şifre alt testleri arasında anlamlı yüksek korelasyon bulunmuştur. Tüm testlerin birbirleri ileilişkilerini belirlemek amacıyla yapılan analizde ise Başat Olmayan Elle Yapma Süreleri ile İki Elle Yapma Süreleri arasında anlamlı yüksek korelasyon bulunmuştur. Elde edilen bulgular ilgili literatüre dayalı olarak tartışılmış ve DEHB' nun sağ beyin hasarları ve algısal süreçlerle ilişkilerinin farklı deney desenleri ve farklı örneklemlerle çalışılmasına yönelik öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

VI ABSTRACT There are exist many research findings which show children with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) meet with difficulty in visual perception field. However works related to children' s tactual perception are very limited starting from the relation between hearing and seeing, which can be summarized as eye' s focusing on related object, perceiving it exactly, telling the hands when and how to move, it has been thought that disorders of tactual field may accompany with disorders of visual perception, this thought considered as base, tactual and visual perception capacities of children who were diagnosed as with DEHB according to the DSM-IV criterion were examined in this research. Findings have been gathered from two groups consisting of total 80 test subjects; The control group ( 20 male, 20 famele ) and the research group diagnosed as with ADHD between the ages of 6,8 and 13,3 ( 20 male, 20 famele ). Groups have been matched according to their age, sez and school type. Scores obtained from Wechsler Intelligence Scale for Children- Revised (WISC-R), Bender Geştalt Test (BG), Tactual Performance Test (TPT) tests \ subtest, have been analysed by implementing 2 (Sex) X 2 (Condition: Research Group and Control Group ) ANOVA. As a result of this analysis, group and sex interaction have been observed in WISC-R' s Object Assembly, Comprehension and and the Full Scale IQ score. Group main effect has been observed in most of sub-scale of WISC-R, BG, TAT. Children in research group when contrasted with ones in contorl group got lower scores from WISC-R' s Information, Similarities, Arithmetics, Digit Span, Picture Completion, Picture Arangement, Object Assembly, Block Desing, Coding sub-tests.vıı Also, Verbal, Performance and Total IQ parts of the children in research group have been found lower when compared with the one's in control group, when we look at the BG total scores, we see that children in research group got higher scores when compared with the ones in control group. It has been found that TAT' s making with“ dominant hand ”, making with“ non-dominant hand ”, making with“ both hands ”and“ total periods ”of children in research group are longer then the ones in control group. Sex main effect is observed in WISC-R' s Information, Arithmetics, Digit Span, Picture Completion, Block Desing subtest and in Verbal, Performance and Total IQ score. Girls got lower scores in Information, Arithmetics, Digit Span, Picture Completion, Block Desing subtests compared to boys. Also score of Verbal, Performance and Total IQ parts score of girls have been found lower when compared to the boys. Moreover, in order to test the difference between the means of two groups and the significance of predicting ADHD the practiced tests, WISC-R' s sub-tests scores of tests subjects and the scores they got from all teste were examined by using Stepwise Multiple Regression Technique. For WISC-R The highest predicting varient was found to be“ Arithmetics ”subtest This is follewed respectively Performance IQ part and Digit Span sub-test. Of all these tests, the highest predicting varient was found to be“ BG Total Score.”This was follewed respectively by“ Dominant Hand Time ”and WISC-R“ Arithmetics ”sub-test. In order to determine the relations between WISC-R' s sub-tests and between all the tests,“ Pearson Moments Multipication Correlation ”was used. In the assessment dealing with the relations between WISC-R' s subtests, Object Assembly and Block Desing sub-tests, Arithmetics and Object Assembly sub-tests, Arithmetics and Block Desing sub-tests, Arithmetics and Digit Span sub-tests, Arithmetics andvuı Coding sub-tests, there was found a significant hige correlation in this order. In the analysis made to determine the relations between all the tests each other, a significant high correlation was found between doing with Non-Dominant Hand period and doing with Both Hands period. Gathered findings have been discussed considering the related literature and suggestions were proposed regarding the examining of ADHD' s Right Brain Injury and perceptual process relations with different experiment figures and different samples.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    113484

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda zekanın Wechsler Zeka Testi ve Raven Standart Progresif Matrisler Testi ile analizi

    The Analysis of intelligence with Wechsler Intelligence Scale and Raven Standart Progressive Matrices Test in attention deficit hyperactivity disorder

    NURCİHAN KİRİŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SİREL KARAKAŞ

    PROF. DR. AYŞE AVCI

  2. Tez No

    493171

    Çocukluk çağı obsesif kompulsif bozukluğunda inhibitör kontrolün tespitinde fonksiyonel MRG kullanımının yeri

    The role of functional magnetic resonance imaging in pediatric obsessive-compulsive disorder during tasks of inhibitory control

    İKRAM EDA DUMAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Radyoloji ve Nükleer TıpMarmara Üniversitesi

    Radyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GAZANFER EKİNCİ

  3. Tez No

    165145

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda uyarıcı tedavinin uyku üzerine etkisinin serum melatonin düzeyleri ile ilişkisi

    The relation ship between serum melatonin levels and sleep disorders in children with attenion deficit-hyperactivity disorder after stimulan therapy

    SANCAR EMİNOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGazi Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. KIVILCIM GÜCÜYENER

  4. Tez No

    164199

    Özgül öğrenme bozukluğu ile binişiklik gösteren diğer psikiyatrik bozuklukların araştırılması

    Başlık çevirisi yok

    DURSUN KARAMAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıGATA

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. TÜMER TÜRKBAY

  5. Tez No

    70422

    Dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğunun nöropsikolojik değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    MELTEM KORA (ERÖCAL)

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıklarıİstanbul Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

Geri Dön