Özel gereksinimli kardeşe sahip 8-12 yaş arası tipik gelişim gösteren çocuklar ile annelerin özel gereksinimli çocukla ilişkilerinin incelenmesi
An investigation of the relationships of 8-12 years old typically developing children with special needs siblings and their mothers with the special needs child
- Tez No: 819518
- Danışmanlar: PROF. DR. NERİMAN ARAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Özel gereksinimli olan bireyin bağımsız yaşam sürmesi için anne ve tipik gelişim gösteren kardeşin desteği kaçınılmazdır. Bu nedenle özel gereksinimli çocukla kurulan iletişimin ve etkileşimin önemi oldukça büyüktür. Bu araştırmada özel gereksinimli kardeşe sahip tipik gelişim gösteren çocukların ve annelerin özel gereksinimli çocukla ilişkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma karma araştırma yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel çalışma grubunu, Çanakkale ve İzmir ilinde özel eğitim ve rehabilitasyon merkezine devam eden 70 özel gereksinimli çocuğun 8-12 yaş arası tipik gelişim gösteren kardeşi ve annesi oluştururken; nitel çalışma grubunu da araştırmaya katılmayı ve resim çizmeyi kabul eden 15 tipik gelişim göstren kardeş oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, çocuk ve aileleri ile ilgili bilgileri elde etmek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan“Genel Bilgi Formu”, anne ve tipik gelişim gösteren kardeşlere yönelik Schaeffer-Edgerton (1979) ve Mc Hale ve ark. (1986) tarafından geliştirilen, Ahmetoğlu ve Aral tarafından (2008) Türkçeye uyarlanan ve geçerlik-güvenirliği yapılmış olan“Schaeffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeği”ve araştırmacı tarafından oluşturulan ve kapsam gerçerliği yapılan“Resim Bilgi Formu”kullanılmıştır. Araştırmada nicel verilerin analizinde SPSS paket programı, nitel verilerin analizin de de içerik analizi kullanılmıştır. Annelerin ve 8-12 yaş arasındaki tipik gelişim gösteren çocukların özel gereksinimli çocukla arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılan araştırma sonucunda; annenin yaşı, babanın yaşı, aile yapısı, ailedeki çocuk sayısı, özel gereksinimli çocuğun tanısı, yaşı ve problem davranış durumu, tipik gelişim gösteren çocuğun cinsiyeti ve yaşı, tipik gelişim gösteren çocuk ile özel gereksinimli çocuğun anlaşma, özel gereksinimli çocuk ile annenin anlaşma durumlarıyla kardeş davranışı değerlendirme ölçeği arasında anlamlı bir farklılık bulunurken, çizilen resimlerden elde edilen bulgularda da tipik gelişim gösteren kardeşler resimlerinde çekirdek ailelerini çizdikleri ve resimde özel gereksinimli kardeşlerini mutsuz olarak çizerken kendilerini mutlu şekilde çizdikleri bulunmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara dayanarak ailedeki tüm bireylerin özel gereksinimli çocuk ile kaliteli zaman geçirmesi ve özel gereksinimli çocukların bilgi ve ihtiyaçlarına yönelik tipik gelişim gösteren kardeşlerin bilgilendirmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The support of the mother and the sibling with typical development is inevitable for the individual with special needs to lead an independent life. For this reason, the importance of communication and interaction with the child with special needs is very important. In this direction, it is aimed to examine the relationships of children with special needs and typically developing children and mothers with special needs children. This study was carried out using mixed research method. The quantitative study group of the research consisted of 70 special-purpose children who continue to special education and old age in Çanakkale and İzmir, and their siblings and mothers who show adult development between the ages of 8-12; 15 studies that also agree to maintain the skill set and to draw form the typical developmental chest fraternity. As a data collection tool in the study, the leaked“General Information Form”by the researcher in order to obtain information about children and their families, and Schaeffer-Edgerton (1979) and Mc Hale et al. (1986), adapted into Turkish by Ahmetoğlu and Aral (2008) and validated and validated, the“Schaeffer Sibling Behavior Scale”and the“Picture Information Form”targeted by the researcher and whose scope was validated were used. In the research, SPSS package program was used in quantitative data analysis and content analysis was used in qualitative data analysis. As a result of the research conducted between mothers and individuals with general development between the ages of 8-12 with special-purpose children; mother's age, father's age, family structure, number of children in the family, characteristics of children with special characteristics, children and problem behavior status, gender and age of the child with general development, agreement between child with typical development and child with special wishes, agreement between child with special wishes and mother with siblings While they found an impression between the behavioral evaluation periods, the siblings who showed permanent improvement in the drawings obtained from the drawings drew their nuclear families in their pictures, and in particular, they drew themselves happily when drawing their siblings as unhappy. According to the result obtained from the research, it was revealed that all members of the family spend quality time with the child with special purposes, and children with general development for information and purposes for children with special consumers are informed.
Benzer Tezler
- Kanser hastası çocuğu olan ailelerin dayanıklılık, travma sonrası büyüme ve hastalık sürecine ilişkin deneyimleri
Experiences of families of children with cancer regarding resilience, post-traumatic growth and disease process
FEYRUZ USLUOĞLU
- Los Personajes y los temas en las novelas de unamuno
Başlık çevirisi yok
HALE GÖKNAR
Doktora
İspanyolca
1989
DilbilimAnkara Üniversitesiİspanyol Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER ARIKAN
- Özel gereksinimli kardeşe sahip tipik gelişim gösteren çocukların aile temalı resimlerinde kardeşlik olgusuna ilişkin yansımaları
The reflections on the family themed pictures regarding the fraternity case of the typically developing children who has siblings with special needs
ELİF ELUMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SUNAGÜL SANİ BOZKURT
- Otizmli kardeşe sahip olan bireylerin kardeşiyle ilişkilerinde yaşanan sorunların ve geleceğe yönelik beklentilerinin incelenmesi
Examining the problems of the individuals who have autism spectrum disorder with their siblings and their expactations for the future
DUYGU KIVRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALEV GİRLİ
- Kaynaştırma eğitimi alan özel gereksinimli ortaokul öğrencilerine yönelik fen bilimleri tutum ölçeğinin geliştirilmesi
Development of science attitudes scale for middle school students with special needs in inclusive classrooms
MÜNİRE DEMİR SAĞLAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimArtvin Çoruh ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ KOLOMUÇ