Geri Dön

Klasik Arap edebiyatında ihvâniyât bahisleri çerçevesinde 'Dostluk' teması

The theme of friendship in classical Arabic literature in the frame of ihvâniyât

  1. Tez No: 820894
  2. Yazar: MURAT ATAMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ŞENER ŞAHİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 238

Özet

Tarihin her döneminde insanların kaçınılmaz olarak deneyimlediği toplumsal ve ahlaki olgulardan biri dostluktur. Tarih, fıkıh, hadis, tefsir, akait, edebiyat gibi ilimlerin birçoğunda dostluk ve onunla ilgili konu ya da temalarla doğrudan veya dolaylı olarak ilgilenilmiştir. Kuşkusuz bunlar içerisinde edebiyat sahasının, dostluk olgusuna yaklaşımı gerek tematik çeşitlilik gerekse de üslup zenginliği itibariye diğerlerinden oldukça farklıdır. Arap edebiyatının uzun tarihinde, yüzyılların ilmi, fikri, edebi, tecrübi birikimi büyük bir dil estetiği ve zevki üzerinden satırlara dökülmüş ve ihvâniyât adını verdiğimiz edebi tür talebe-i ulûmdan ulema sınıfına, devlet ricalinden sıradan halka muazzam bir teveccüh görmüştür. Edeb kitaplarında çok çeşitli yönleriyle irdelenen dostluk olgusu, Müslüman ilim adamlarına özgü bir dostluk ahlakının varlığından söz etmeyi haklı kılacak niteliktedir. Klasik kaynaklarda dostluğun anlamı, dost seçimi, dostlukları pekiştiren ve dejenere eden hususlar gibi birçok konu ele alınmış olup, ilgili malzeme yer yer neredeyse sanatsal bir üslup içerisinde sunulmuştur. İhvâniyât bahislerini besleyen en temel kaynaklar arasında ise Kur'ân ayetleri, hadis metinleri, lengüistik tahliller, meseller, aforizma kültürü, tarihsel anekdotlar ve fabllar gelmektedir.

Özet (Çeviri)

Friendship is one of the social and moral phenomena that people inevitably experience in every period of history. In many Islamic sciences such as history, fiqh, hadith, tafsir, akaid and literature, friendship and related issues or themes were directly or indirectly dealt with. Undoubtedly, the approach of the literary field to the phenomenon of friendship is quite different from the others in terms of both thematic diversity and stylistic richness. In the long history of Arabic literature, centuries of scientific, intellectual, literary and experiential accumulation have been poured into lines through a great linguistic aesthetic and taste, and the literary genre we call“İhvâniyât”has received tremendous favor from students to the ulema class, from state dignitaries to ordinary people. The phenomenon of friendship, which is examined in various aspects in literary books, has the quality to justify mentioning the existence of a friendship ethic peculiar to Muslim scholars. Many subjects such as the meaning of friendship, the choice of friend, the issues that reinforce and degenerate friendships are discussed in classical sources, and the relevant material is presented in an almost artistic style from time to time. Among the most basic sources that feed the heresy are the verses of the Qur'an, hadith texts, linguistic analysis, parables, aphorism culture, historical anecdotes and fables.

Benzer Tezler

  1. Klasik Arap edebiyatında nükte derleyiciliğinin ilk sistematik örneği: el-Ecvibetü'l-Müskite

    The first systematic example of anecdote compilation in classical Arabic literature: al-Ajwibatu'l-Mosketah

    MUHAMMED FARUK ÇAKIR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞENER ŞAHİN

  2. Klasik Arap edebiyatında bir mizah tekniği olarak kutsal metnin gücünden yararlanma

    Utilization of the power of the holy scripture as a humour tecnique in Classical Arabic literature

    MUHAMMED EFİL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DilbilimUludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞENER ŞAHİN

  3. Klasik Arap edebiyatında şiir eleştirisi: İbn Sellâm el-Cumahî örneği

    Poetry criticism in classical Arabic literature: The example of Ibn Sallām al-Jumahī

    İSMAİL ARAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİL İBRAHİM KAÇAR

  4. Klasik Arap edebiyatında bir mizah figürü olarak hekim ve hekim nükteleri

    The physician figure and jokes in classical Arabic humor

    YAHYA EREN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞENER ŞAHİN

  5. Abbâsî sarayının hazırcevap nedîmi: Ebü'l-'Aynâ (Hayatı-mizahçılığı-nükteleri)

    Abu'l-'Aynâ, the witty courtier of Abbasid palace: His life, sense of humor and anecdotes

    MUHAMMED FARUK ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıBursa Uludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞENER ŞAHİN