Dönüştürücü öğrenme kuramına göre hazırlanmış öğrenme etkinlikleri ile sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik bakış açısı dönüşümü: Hayat bilgisi dersi örneği
Transformation of primary school teacher candidates' perspectives on the teaching profession through learning activities based on the transformative learning theory: An example of life study course
- Tez No: 821298
- Danışmanlar: PROF. DR. AYTEN İFLAZOĞLU SABAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Bakış açısı dönüşümü, dönüştürücü öğrenme, hayat bilgisi, öğretmen adayları, öğretmen yeterlikleri, Perspective transformation, transformative learning, life studies, teacher candidates, teacher competencies
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 374
Özet
Bu araştırmanın amacı, dönüştürücü öğrenme kuramına göre hazırlanmış öğrenme etkinlikleri ile sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik bakış açısı dönüşümlerini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda öncelikle öğretmenlik uygulaması dersi ve ilkokul Hayat Bilgisi dersi kapsamında öğretmen adaylarının alan bilgisi, pedagoji bilgisi, pedagojik alan bilgisi, öğretimi planlama, değerlendirme ve uygulamaya yönelik yeterlikleri dönüştürücü öğrenme kuramının ilkeleri bağlamında sorgulanmıştır. Devamında öğretmen adaylarında dönüştürücü öğrenme kapsamında zenginleştirilmiş sürekli sorgulama ve eleştirel yansıtma etkinlikleriyle öğretmenlik mesleğine yönelik bakış açılarındaki dönüşüm değerlendirilmiştir. Bu amaç ve perspektifle öğretmen adaylarında belirlenen ihtiyaç durumları doğrultusunda mesleki yeterlik ve mesleki bakış açısı kazandırmaya çalışılmıştır. Dönüştürücü öğrenme kuramının aşamalarına uygun olarak tasarlanan araştırma, katılımcı eylem araştırması deseniyle yürütülmüştür. Mesleki bakış açısı belirleme çalışmaları sonucunda, sınıf öğretmenliği mesleğini hafife alan ve mesleki yeterlikleri önemsemeyen 4. sınıfa devam eden 15'i kadın, biri erkek olmak üzere 16 sınıf öğretmeni adayı belirlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunun belirlenmesinden sonra öğretmen adaylarının mesleki yeterliklerine yönelik ihtiyaç analizi yapılmıştır. İhtiyaç analizi sonucunda, mesleki yeterlik gelişimini sağlamaya yönelik taslak eylem planı hazırlanmıştır. Eylem planlı tasarlanırken dönüştürücü öğrenme kuramının ilkeleri dikkate alınarak öğretmen adaylarının mesleki yeterlikleri fark etmelerine ve geliştirmelerine yönelik uygulamalara yer verilmiş, devamında ise mesleki yeterlik bağlamındaki bakış açılarındaki değişim/dönüşüm anlaşılmaya çalışılmıştır. Bu süreçte, mesleki yeterlik geliştirmeye yönelik bireysel ve grup uygulamaları, ders planları, öz değerlendirme, akran değerlendirme, rubrik, e-portfolyo, gözlemlere yer verilmiştir Mesleki bakış açısı dönüşümünü anlamak amacıyla ise eleştirel düşünme ve yansıtmaya dayalı olarak eğitim günlükleri, araştırmacı günlüğü, SWOT analizi ve sınıf içi tartışmalara yer verilmiştir. Eğitim sürecinde yer verilen bu araçlar aynı zamanda birer veri kaynağı olarak değerlendirilmiştir. Bu çoklu veri toplama araçlarından elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenerek anlamsal yapılar çıkarılmaya çalışılmıştır. Araştırma, haftada iki saat olmak üzere toplamda 14 haftada gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öğretmen adaylarının ihtiyaç analizleri sonucunda; alan bilgisi, pedagoji bilgisi, pedagojik alan bilgisi, öğretimi planlama, değerlendirme ve uygulama mesleki yeterlik alanlarında ihtiyaç durumları belirlenmiştir. Bu doğrultuda bu altı mesleki yeterlik alanı kendi içerisinde bir döngü oluşturacak şekilde planlanmış ve uygulanmıştır. Her bir mesleki yeterlik alanı alt bir döngü olarak kabul edilmiş olup bu alt döngülerin tamamı kapsamında belirlenen kazanımlar tamamlanana kadar o alt döngü sürdürülmüştür. Döngünün kazanımlarına ulaşılınca diğer mesleki yeterlik alanına geçilmiştir. Araştırmada mesleki yeterlikleri geliştirmeye yönelik bir genel döngü olmasının yanı sıra ihtiyaç analizi ile belirlenen gelişim alanları mesleki yeterlik alanları altında toplanması bakımında altı alt eylem döngüsünden oluşmaktadır. Araştırmadaki eylem planlarının genel amacı mesleki yeterlik kazandırmaktır. Mesleki yeterlik geliştirmeye yönelik oluşturulan bu eylem planları ile aynı zamanda geliştirilmeye çalışılan mesleki yeterlik alanına yönelik anlam şemalarındaki dönüşüm incelenmiştir. Eylem döngülerinin tamamlanması sonucunda ise sınıf öğretmenliği mesleğine yönelik geliştirdikleri anlam perspektiflerinde dönüşüm olup olmama durumu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Anlam perspektifindeki dönüşümü deneyimleme durumuna yönelik üç farklı veri toplama aracından faydalanılmıştır. Bunlar; Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik bakış açısı anketi, öğrenme etkinlikleri anketi (ÖEA) ile mesleki bakış açısı ve öğretmenlik uygulaması eğitimini değerlendirmeye yönelik yarı yapılandırılmış görüşme formudur. Araştırma sonucunda, 16 öğretmen adayının 15'inin anlam perspektifinde dönüşüm gerçekleştiği, birinde ise dönüşüme dair veriler olmasına rağmen veriler arası tutarsızlığın olması açısından bu öğretmen adayında dönüşümün gerçekleştiği ifade edilememiştir. Araştırma sürecinde mesleki yeterlikler ile mesleki bakış açısı arasında bir etkileşim olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının mesleki yeterlik kazandıkça bakış açılarında değişimler meydana geldiği; değişen bakış açısına bağlı olarak mesleki yeterliklerini geliştirmeye yöneldikleri sonucuna ulaşılmıştır. Dönüştürücü öğrenme kuramına göre tasarlanan araştırmanın bu etkileşime yol açtığı ve bu etkileşim sonucunda öğretmen adaylarının yeni yollar, roller ve ilişkiler keşfetmeye yöneldikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ulaşılan bu sonuç eleştirel yansıtmanın dönüşüm için kritik bir öneme sahip bir beceri olduğunu ve bu becerinin ortaya çıkabilmesi için uygun öğrenme ortamının oluşturulması, bu öğrenme ortamında eleştirme ve yansıtma becerilerinin işe koşulacağı ve bireyler arası etkileşimin yüksek düzeyde tutulacağı etkinliklere yer vermenin bir gereklilik olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The study aims to investigate the transformation of primary school teacher candidates' perceptions on the teaching profession through the learning activities based on the transformative learning theory. In accordance with this aim, with the scope of teaching practice course and life studies course in primary school, this study explores primary school teacher candidates' competencies in content knowledge, pedagogical knowledge, pedagogical content knowledge, teaching planning, evaluation, and practice through the context of transformative learning theory principles. Afterwards, the evaluation of teacher candidates' perspectives towards the teaching profession was evaluated with the forms of continuous questioning and critical reflection enriched within the scope of assessment learning. With this purpose, the current study endeavors to gain professional competence and professional perspective in line with the identified needs of teacher candidates. The research, which was designed in accordance with the stages of transformative learning theory, was conducted with a participatory action research design. As a result of analyzing professional perspective, 16 fourth-grade primary school teacher candidates comprising 15 female and one male was identified. These participants exhibited a tendency to underestimate the significance of the teaching profession and displayed indifference towards professional competencies. After determining the study group for the research, a needs analysis was undertaken to assess the professional competencies of the teacher candidates. As a result of the needs analysis, a draft action plan was prepared to ensure professional competence development. While designing with an action plan, practices for primary school teacher candidates' awareness and development of professional competencies were included by taking into consideration the principles of transformative learning theory, and then the change/transformation in their perspectives in the context of professional competence was tried to be understood. In this process, data collection tools were employed to investigate the professional competence, encompassing individual and group practices, lesson planning, self-assessment, peer assessment, utilization of rubrics, e-portfolios, and observations. Educational diaries, researcher diaries, SWOT analysis and classroom discussions based on critical thinking and reflection were utilized to understand the professional perspective transformation. These tools, included in the training process, were also considered as a data source. The data obtained from these multiple data collection tools were analyzed by content analysis and semantic structures were tried to be extracted. The research was carried out for a total of 14 weeks, two hours a week. In consequence of the needs analysis, the study revealed the identified needs in the area of content knowledge, pedagogical knowledge, pedagogical content knowledge, teaching planning, evaluation, and practicing of professional competence. Accordingly, a cyclic approach has been devised and carried out to encompass these six domains of professional competence. Each professional competence area was accepted as a sub-cycle, and the sub-cycle was continued until the objectives determined within the scope of all these sub-cycles were completed. After the cycles' objectives were achieved, other professional competence area was taken into consideration. In addition to a general cycle to develop professional competencies in the research, it consists of six sub-action cycles by bringing the development areas determined by needs analysis under professional competency areas. The general purpose of the action plans in the research is to enable participants to gain professional competence. With these action plans created to develop professional competence, it was also investigated the transformation in the meaning schemas related to the professional competence area being developed. As a result of the completion of the action cycles, it was tried to reveal whether there was a transformation in the perspectives of meaning they developed for the teaching profession. Three different data collection tools were used for experiencing the transformation in the perspective of meaning. These are a questionnaire on the prospective classroom teachers' perspective towards the teaching profession, the Learning Activities Survey, and a semi-structured interview form to evaluate the participants' professional perspectives and teaching practice training. As a result of the research, it was found that 15 of 16 primary school teacher candidates were transformed in the perspective of meaning. Although there was data on the transformation in one of them, it could not be stated that the transformation took place in this teacher candidate due to the inconsistency between the data. In the research process, it was concluded that there is an interaction between professional competencies and professional perspective. As teacher candidates gain professional competence, changes occur in their perspectives. Hence, it has been concluded that depending on the changing perspective, they tend to develop their professional competencies. It was concluded that the transformative learning theory adopted in the current study led to this interaction and as a result of this interaction, teacher candidates tended to discover new ways, roles and relationships. It has been concluded that critical reflection is a skill with significant importance for transformation and it is a necessity to create a suitable learning environment for this skill to emerge and to include activities in which criticizing and reflecting skills will be used and interpersonal interaction will be kept at a high level.
Benzer Tezler
- Dönüştürücü öğrenme kuramına göre İngilizce dersinde hazırlanmış öğrenme etkinliklerinin üniversite öğrencilerinin bakış açısı dönüşümlerine etkisinin incelenmesi
Examining the effects of English learning activities designed in view of transformative learning theory on perspective transformation of university students
EREN AKDAĞ KURNAZ
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASIM ARI
- Yaşam boyu öğrenme bağlamında dönüştürücü öğrenme kuramına göre hazırlanmış bir içerik yönetim sisteminin değerlendirilmesi
Evaluation of a content management system prepared according to transformative learning theory within the context of lifelong learning
MUSTAFA ÖNCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET TEKİN
- Dönüştürücü öğrenme kuramı açısından öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojileri entegrasyonu uygulamaları
Preservice teachers? information and communication technologies integration practices in terms of transformative learning theory
ÖZDEN ŞAHİN İZMİRLİ
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL KABAKÇI YURDAKUL
- Genç yetişkinlerin toplumsal duyarlılık projelerine katılımı ve dönüştürücü öğrenme
Participation of young adults in social awareness projects and transformative learning
FATMA TUĞÇE ARIKAN
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DOÇ. DR. N. FEVZİYE SAYILAN
- Kanser hastası yetişkinlerin dönüştürücü öğrenme deneyimleri
Transformative learning experiences of adults with cancer
ŞENGÜL ERDEN
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YILDIZ