Çifthisar havzası ve yakın çevresinin (Adıyaman) kütle hareketleri açısından cbs tabanlı duyarlılık analizi
Gis based sensitivity analysis of the Çifthisar basin and its vicinity (Adıyaman) in terms of mass movements
- Tez No: 821528
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET SERDAR AYTAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Adıyaman, Gerger, Kütle Hareketleri Duyarlılık Analizi, Parametre Haritalarının Ağırlıklı Çakıştırılması Yöntemi, Heyelan, Adıyaman, Gerger, Mass Movement Sensitivity Analysis, Weighted Overlay Method of Parameter Maps, Landslide
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Yeryüzünün değişmesinde ve şekillenmesinde etkili olan doğal olaylardan bir tanesi kütle hareketleridir. Kütle hareketlerine duyarlık, günümüzde“kütle hareketine maruz kalan alanlar gelecekte de kütle hareketlerine maruz kalabilir”savından yola çıkarak kütle hareketlerinin gerçekleşme potansiyelinin belirlenmesidir. Duyarlılık haritaları, kütle hareketlerinin oluşumları üzerinde etkili olan günümüzdeki hazırlayıcı ve tetikleyici faktörlerin, gelecekte de etkili olabileceği düşünülerek hazırlanır. Duyarlılık analizi, alansal bazda yapılan kütle hareketleri çalışmalarında ilk adımı oluşturup, kütle hareketi oluşumuna ilişkin risk ve tehlikenin belirlenmesine yönelik çalışmaların yürütülmesinde etkin rol oynar. Araştırma sahası olarak seçilen Çifthisar Havzası ve çevresi Doğu Anadolu Bölgesinin, Yukarı Fırat Bölümünde yer almaktadır. İdari olarak Adıyaman ili Gerger ilçesi sınırları içerisinde kalan Çifthisar Havzası, Nemrut Dağı Milli Parkı'nın doğusunda yer alır. Gerger ilçe merkezi havzanın kuzeydoğusunda konumlanmıştır. Çifthisar Havzası ve yakın çevresinde kütle hareketleri belirlenmesi ve sahanın kütle hareketleri açısından duyarlılığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için parametre haritalarının ağırlıklı çakıştırtılması yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında litoloji, eğim, bakı, paleo kütle hareketleri, baraj gölüne yakınlık bitki örtüsü, yükselti, hazırlayıcı parametreler olarak; fay hatlarına yakınlık, yağış tetikleyici parametreler olarak belirlenmiştir. Araştırma sonucunda sahanın kütle hareketleri duyarlılık haritası oluşturulmuştur. Bu haritaya göre sahada duyarsız alanlar 1,95 km2, çok az duyarlı alanlar 173,93 km2, duyarlı alanlar 249,54 km2, olarak hesaplanmıştır. Duyarsız alanda kütle hareketlerinin gerçekleşmediği, gerçekleşmiş hareketlerinin %17sinin çok az duyarlı alanlarda, %83'nün duyarlı alanlarda olduğu saptanmıştır. Sahada kütle hareketlerinin, stratigrafik olarak geçirimliliğin düşük olduğu formasyonların üzerine gelen jeolojik birimlerde, Adıyaman fayı tarafından yoğun bir şekilde parçalanmış dik yamaçlarda, yüksek eğimli çevresine göre yüksek yamaçlarda, geçmiş dönemlerde Fırat nehrinin alttan oyduğu yamaçlarda, günümüzde Atatürk baraj gölü kenarında nispi dalga aşındırmasının görüldüğü alanlar ile bitki örtüsünün olmadığı veya cılız olduğu alanlarda gerçekleştiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu çalışma doğrultusunda üretilen duyarlılık haritası, alanda yürütülecek risk ve tehlike çalışmalarına öncülük edecek, özellikle de“Risk ve tehlike çalışmaları nerede yapılmalıdır?”sorusuna cevap olacaktır.
Özet (Çeviri)
Mass movements are one of the natural phenomena that are effective in the change and shaping of the earth. Sensitivity to mass movements is the determination of the potential of mass movements based on the assertion that“areas exposed to mass movements today may also be exposed to mass movements in the future”. Sensitivity maps are prepared by considering that the current preparatory and triggering factors that are effective on the occurrence of mass movements may also be effective in the future. Sensitivity analyses constitute the first step in areal-based mass movement studies and play an active role in carrying out studies to determine the risk and hazard of mass movement occurrence. Cifthisar Basin and its surroundings, selected as the research area, are located in the Upper Euphrates Section of the Eastern Anatolia Region. Cifthisar Basin, which is administratively within the borders of Gerger district of Adıyaman province, is located to the east of Nemrut Mountain National Park. Gerger district centre is located in the northeast of the basin. It is aimed to determine the mass movements in and around the Cifthisar Basin and to determine the sensitivity of the area in terms of mass movements. In order to realise this aim, the method of weighted overlapping of parameter maps was used. Within the scope of the research, lithology, slope, aspect, palaeo-mass movements, proximity to the dam lake, vegetation cover, elevation were determined as preparatory parameters; proximity to fault lines and precipitation were determined as triggering parameters. As a result of the research, a mass movement sensitivity map of the site was created. According to this map, insensitive areas are calculated as 1.95 km2, very little sensitive areas as 173.93 km2, and sensitive areas as 249.54 km2. It was determined that mass movements did not occur in the insensitive area, 17% of the movements occurred in very little sensitive areas and 83% in sensitive areas. It has been concluded that mass movements in the area occur in geological units overlying stratigraphically low permeability formations, on steep slopes intensely fragmented by the Adiyaman fault, on high slopes with high slopes compared to their surroundings, on the slopes undercut by the Euphrates River in the past, in areas where relative wave erosion is seen today on the edge of Atatürk Dam Lake and in areas where vegetation cover is absent or sparse. The susceptibility map produced in line with this study will lead the risk and hazard studies to be carried out in the area, especially the question“Where should risk and hazard studies be carried out?”will be answered.
Benzer Tezler
- Gölhisar Gölü (Burdur) su kuşlarının biyoekolojisi
The bioecology of Gölhisar (Burdur) lake waterfoul
ALİ UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
BiyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF AYVAZ
- Servikal kanserlerde paraaortik lenf nodu örneklemesinde pozitron emisyon tomografisi, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme ile cerrahi evrelemenin karşılaştırılması
Başlık çevirisi yok
TOLGA ÇİFTPINAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Kadın Hastalıkları ve DoğumGATAKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜFİT CEMAL YENEN
- Yetenek yönetiminin iş tatmini ve örgütsel bağlılıktaki rolü
The role of talent management on job satisfaction andorganizational commitment
FUNDA ÇİFTPINAR
- Deutsche Relativsaetze und ihre Wiedergabe im Türkischen eine kontrastive Analyse unter syntaktischen Aspekt
Başlık çevirisi yok
BÜLENT ÇİFTPINAR
- Deutsche lehnwörter im schriftum der Türkischen presse reprasentative untersuchungenim zusemmenhang fremdsprachlicher einflusse zwischen 1960 und 1990
1960-1990 yılları arasında, Almanca alıntı kelimelerin Türk yazılı basınındaki yeri ve toplumundaki anlaşılırlık oranının incelenmesi
BÜLENT ÇİFTPINAR
