Geri Dön

Çok kriterli karar verme yöntemleri ile finansalperformans analizi: BİST 100 endeksinde bir uygulama

Financial performance analysis with multi-criteria decision-making methods: an application in BİST 100 index

  1. Tez No: 821580
  2. Yazar: LATİF ERTEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. NEVSER MİNE TÜKENMEZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri, Finansal Performans Analizi, Aras Yöntemi, Codas Yöntemi, Critic Yöntemi, Edas Yöntemi, Vikor Yöntemi, Waspas Yöntemi, Multi Criteria Decision Making, Financial Performance Analysis, Aras Method, Codas Method, Critic Method, Edas Method, Vikor Method, Waspas Method
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Finans Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 113

Özet

Karar vermenin günlük hayattaki önemi büyük olduğu gibi iş hayatında da oldukça önemlidir. Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV), mühendislik, işletme, endüstri, bilim ve devlet idarelerinde yaygın olarak kullanılan bilimsel bir çalışmadır. ÇKKV, karar vericileri çok fazla kriter ve çoğu zaman birbiriyle çelişen alternatifler içeren problemlerle başa çıkmada destekleyici bir disiplindir. Çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinin karşılaştırılması ve aralarındaki ilişkinin saptanması amaçlanmıştır. Bu amaçla BIST 100 endeksi içerisinde işlem gören 10 adet perakende ticaret sektörü firmasına ARAS, CODAS, EDAS, VİKOR, TOPSİS ve WASPAS yöntemleriyle cari rasyo, nakit rasyosu, borçlanma rasyosu, alacak devir hızı rasyosu, stok devir hızı rasyosu, faaliyet karlılığı rasyosu ve özsermaye karlılık rasyosu olmak üzere 7 adet kriter kullanarak finansal performans ölçümü değerlendirmesi yapılmıştır. Ardından firmalar 2017 -2021 yılları için yöntemler bazında sıralanmıştır. Kriterler finansal rasyolardan seçilmiş olup CRITIC yöntemiyle kendi içlerinde ağırlıklandırılmıştır. Yıllar bazında hesaplanan ÇKVV yöntemlerinin sonuçları 2017-2021 yılları için karşılaştırılmıştır. Her yılın değerlendirmesi ayrı yapılmıştır. Değerlendirmeler yapılırken sonuçlar Spearman sıra korelasyon analizi ile karşılaştırılmıştır. Sonuçlara göre, CODAS – WASPAS ve ARAS – TOPSİS yöntemlerinin çalışmaya dahil olan 5 yıl için aralarında pozitif ve anlamlı yönde ilişki bulunmaktadır. Ayrıca EDAS – CODAS, ARAS - CODAS, v ARAS - WASPAS, VİKOR – CODAS ve WASPAS - VİKOR yöntemleri arasında çalışmaya dahil edilen beş yılda da anlamlı ilişki saptanmamıştır.

Özet (Çeviri)

Decision making is very important in business life as well as in daily life. Multi-Criteria Decision Making (MCDM) is a widely used scientific study in engineering, business, industry, science, and government administration. MCDM is a discipline that supports decision makers in dealing with problems involving too many criteria and often conflicting alternatives. In this study, it is aimed to compare multi-criteria decision making methods. For this purpose, 10 retail trade sector companies traded in the BIST 100 index are given the current ratio, cash ratio, debt ratio, receivables turnover ratio, inventory turnover ratio, sales profitability ratio and equity capital ratio with ARAS, CODAS, EDAS, VIKOR, TOPSIS and WASPAS methods. Financial performance measurement evaluation was made using 7 criteria. Then, the companies were listed on the basis of methods for the years 2017-2021. Criteria are selected from financial ratios and weighted within themselves using the CRITIC method. The results of the MCDM methods calculated on the basis of years were compared for the years 2017-2021. Each year was evaluated separately. While making the evaluations, the results were compared with the Spearman rank correlation analysis. According to the results, there is a positive and significant relationship between the CODAS – WASPAS and ARAS – TOPSIS methods for the 5 years included in the study. In addition, no significant relationship was found between the EDAS - CODAS, ARAS - CODAS, ARAS - vii WASPAS, VIKOR - CODAS, and WASPAS - VIKOR methods in the five years included in the study.

Benzer Tezler

  1. Çok kriterli karar verme yöntemleri ile finansal performans analizi: BİST 100 endeksinde bir uygulama

    Financial performance analysis with multi-criteria decision-making methods: An application in BİST 100 index

    BÜŞRA KURTUL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İşletmeDokuz Eylül Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEVSER MİNE TÜKENMEZ

  2. Turizm sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin finansal performans analizi: BIST turizm örneği

    Financial performance analysis of the companies operating in tourism sector: The case of BIST tourism

    SELÇUK YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    İşletmeKafkas Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CEYDA YERDELEN KAYGIN

  3. BIST sürdürülebilirlik endeksindeki şirketlerin çok kriterli karar verme yöntemleri ile karşılaştırılması

    Comparing companies in the BIST sustainability index with multi-criteria decision-making methods

    TUĞÇEHAN SARMUSAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MaliyeKocaeli Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAKAN KAPUCU

  4. BİST100'de işlem gören otomotiv imalat şirketlerinin finansal performansının entropi tabanlı TOPSIS çok kriterli karar verme yöntemi ile belirlenmesi

    Başlık çevirisi yok

    AYŞEGÜL TURUNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Maliyeİstanbul Ticaret Üniversitesi

    Uluslararası Bankacılık ve Finans Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HİCABİ ERSOY

  5. BIST100 endeksinde yer alan şirketlerin pandemi ve öncesi performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri ile değerlendirilmesi

    Evaluation of the performance of companies in the BIST100 index before and during the pandemic with multi-criteria decision making methods

    AHMET KUNTAY DEMİRAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    İşletmeSüleyman Demirel Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ZİHNİ TUNCA