Geri Dön

Kullanıcı verisi ve içeriği üzerinden gerçekleşen dijital emek sömürüsü: Facebook'un eleştirel ekonomi politiği

Digital labour exploitation through user-generated data and content: Political economy of facebook

PDF İndir

  1. Tez No: 822197
  2. Yazar: MALİK ASLANYÜREK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEÇKİN ÖZMEN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, İletişim Bilimleri, Labour Economics and Industrial Relations, Communication Sciences
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 429

Özet

Meta Platforms (Facebook), en büyük sosyal medya şirketidir. Şirketin gelir modeli mikro hedeflemeye dayanan reklamcılıktır. Bu gelir modelinde kullanıcıların sosyal platformlarda bıraktığı beğeni ve veriler, meta olarak reklamverenlere satılmaktadır. Sosyal platformlarda kullanıcıların tüm zaman ve dikkatlerini platforma vermesi beklenmektedir. Kullanıcı sayısı ne kadar artar, platformda ne kadar zaman harcanırsa o kadar fazla kullanıcı dikkati ve verisi hasat edilebilmektedir. Platformların sermaye birikimi gerçekleştirebilmesinin önkoşulu budur. Kullanıcılar, bu platformların onlara sağladığı göreli kazanımlardan vazgeçmemek adına çoğunlukla verilerinin toplanıp reklamverenlere satılmasına razı olmaktadırlar. Aynı zamanda kullanıcılar, içeriğin hem üreticisi hem tüketicisidir. Bu döngüde kullanıcıların hatırı sayılır bir emek-zamanı harcadığı bilinmektedir. Platformda harcadıkları emek-zamanı ve satılan verileri karşılığında kullanıcılara hiç ödeme yapılmaz. Bu durum dijital emek sömürüsü olarak adlandırılmaktadır. Sosyal medya teoride bedavadır; fakat pratikte ödenen bedel kullanıcının sömürülmesidir. Bu tez çalışmasında literatürdeki konuya ilişkin teorik ve pratik eksikliğin giderilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda, sosyal medyada karşılığı ödenmemiş kullanıcı emeği ve verisiyle karakterize olan dijital emek sömürüsü bir olgu olarak sunulmuştur. Tezin kuramsal kısmında dijital emek sömürüsü eleştirel ekonomi politik yaklaşım kullanılarak, Facebook'un sermaye birikim modeli üzerinden incelenmiştir. Pratiğe ilişkin boşluğu gidermek amacıyla kotalandırılmış tesadüfi örneklem sitemiyle seçilen Türkiye'deki sosyal medya kullanıcılarının dijital emek sömürüsü karşısındaki tutum ve farkındalıklarını tespit etmek amacıyla da anket tekniğiyle bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Alan araştırmasında, kullanıcıların yabancılaşması nedeniyle dijital emek sömürüsüyle ilgili farkındalıklarının yüksek olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, sömürüye en çok maruz kalan Z kuşağı mensubu kullanıcıların yüksek oranda yabancılaşma nedeniyle sömürülmeye razı oldukları ve platform kullanımından vazgeçmedikleri ortaya çıkmıştır.

Özet (Çeviri)

Meta Platforms (Facebook) is the largest social media company. The company's revenue model is advertising based on microtargeted. In this revenue model, social platform users' likes and data are sold to advertisers as a commodity. On social platforms, users are expected to devote their complete time and attention to the platform. The greater the number of users and time spent on the platform, the greater the amount of user attention and data that can be harvested. This is the prerequisite for platforms to realise capital accumulation. Users frequently consent to the collection and sale of their data to advertisers in order to retain the relative benefits that these platforms provide. Users are simultaneously producers and consumers of content. It is known that users devote a substantial amount of labour-time to this cycle. Users are neither compensated for the time they spend on the platform nor for the sale of their data. This is referred to as digital labour exploitation. Social media is free in theory, yet the exploitation of the users is the price to be paid in practice. This dissertation seeks to address the theoretical and practical gaps in the relevant literature. Digital labour exploitation, characterised by unpaid user labour and data in social media, is presented as a phenomenon in this context. In the theoretical part of the the dissertation, digital labour exploitation is examined through the viewpoint of Facebook's model of capital accumulation and a critical political economy perspective. In order to address the gap in practise, a survey-based field research was conducted to determine the attitudes and awareness of social media users in Turkey, selected using a quota random sampling system, towards digital labour exploitation. Due to alienation, it was determined through field research that users' awareness of digital labour exploitation is inadequate. Furthermore, it came to light that Generation Z users, who are the most exposed to exploitation, are willing to be exploited at a high rate due to alienation and do not abandon the platforms.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    677316

    Al 2050-T84 alaşımının tuzlu su çözeltisinde korozyonlu yorulma davranışının incelenmesi

    Investigation of corrosion fatigue behavior of Al 2050-T84 alloy in salt water solution

    MÜFİT KACAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT BAYDOĞAN

  2. Tez No

    804574

    Kişisel verilerin sözleşmeye konu olması

    Başlık çevirisi yok

    MUHAMMET EMİRHAN HAVAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN MURAT DEVELİOĞLU

  3. Tez No

    378538

    A large scale recommender system utilizing social data

    Sosyal veri kullanan büyük ölçekli bir tavsiye sistemi

    AYHAN FUAT ÇELİK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    İşletmeDokuz Eylül Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÜZİN ÖZDAĞOĞLU

  4. Tez No

    439711

    Time series forecasting via computational intelligence methods

    Zaman serileri tahminlemede bilgi işlemsel zeka uygulamaları

    ATAKAN ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TUFAN KUMBASAR

  5. Tez No

    557399

    Traffic and mobility aware delay modeling for software-defined networks (SDN)

    Yazılım tanımlı ağlar için trafik ve hareket duyarlı gecikme modeli

    MÜGE ÖZÇEVİK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BERK CANBERK

Geri Dön