Geri Dön

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde otistik özelliklerin tedavi yanıtına ve yan etkilere olan etkisinin boylamsal olarak incelenmesi

A longitudinal study of the effect of autistic traits on treatment response and side effects in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder

  1. Tez No: 822504
  2. Yazar: AYŞEGÜL AKGÜL DOĞRU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DİDEM BEHİCE ÖZTOP
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 118

Özet

Amaç: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı konulan 6-12 yaş arasındaki çocuklarda, DEHB+otistik özellikler veya salt DEHB gruplarında monoterapi olarak veya diğer psikotrop ilaçlarla sürdürülen DEHB tedavisinin 12 hafta boyunca etkinliğini ve güvenliğini natüralistik bir seyirde değerlendirip; etki ve yan etki profilini ortaya koymak, etki ve yan etki profili açısından yordayıcı olabilecek etmenleri saptamaktır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine başvuran 6-12 yaş arası DEHB tanısı konulan ve ilaç başlanılması planlanan 84 hasta dahil edilmiştir. Bu olguların tedavi ve takibi Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğinde, araştırmacı gözetiminde gerçekleştirilmiştir. Hastayı takip eden hekim araştırma hakkında aileye kısaca bilgi vermiş ve çalışmaya katılmaya gönüllü olan olgular, araştırmacı hekime değerlendirme için yönlendirilmiştir. Yönlendirilen olgulara çalışma hakkında detaylı bilgi verilerek bilgilendirilmiş gönüllü onam formu imzalatılmıştır. Katılımcılara, ilaç kullanmaya başlamadan önce komorbiditeleri değerlendirmek amacıyla araştırmacı tarafından ÇDŞG-ŞY- DSM-5-T uygulanmıştır. Ayrıca tüm çocuklara Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Kliniğinde görevli uzman bir psikolog tarafından WÇZÖ-IV Zekâ Testi uygulanmıştır. Ardından çalışmaya dahil edilen hastalara ebeveyn ve öğretmenler tarafından doldurulan Sosyodemografik Veri Formu, Conners Ebeveyn Dereceleme Ölçeği-Yenilenmiş Uzun Form (CEDÖ-YU) ve Conners Öğretmen Derecelendirme Ölçeği-Yenilenmiş Uzun Form (CÖDÖ-YU), Otizm Spektrum Tarama Ölçeği (OSTÖ), Weiss İşlevsellikte Bozulma Ölçeği-Ebeveyn Formu (WİBÖ-E), Duyu Profili Bakımveren Anketi (DPB), Duyu Profili Adolesan/Yetişkin Anketi (DPA), Klinik Global İzlenim Ölçeği (KGİ) ve Barkley Stimulan Yan Etki Değerlendirme Ölçeği uygulanmıştır. Çalışmaya alınan çocuklardan takiplere devam edenlere tedaviden 2 hafta sonra telefon görüşmesi ile ebeveynlerden yan etkiler ile ilgili bilgi alınmış ve kaydedilmiştir. Ayrıca KGİ ölçeği ebeveynlere sorularak araştırmacı tarafından doldurulmuştur. Takiplere devam çocuklar için tedavi başlanmasından 4 hafta sonra yan etki, semptomlarda iyileşme ve tedavi yanıtını değerlendirmek için CEDÖ-YU ve CÖDÖ-YU, KGİ ve Barkley Stimulan Yan Etki Değerlendirme Ölçeği araştırmacı, ebeveyn ve öğretmen tarafından tekrar doldurulmuştur.Tedaviye yanıt ölçek puanlarında %40 ve üzeri azalma olarak kabul edilmiştir ve ilaca doz düzenlemesi yapılarak devam edilmiştir. 12 hafta sonra ilacı kullanmaya devam eden DEHB'li olgulara ilk görüşmede verilen tüm ölçekler tekrar verilmiş ve araştırmacı, ebeveyn ve öğretmen tarafından tekrar doldurulmuştur. Tüm analizler IBM SPSS 22.0 ile yapılmış ve anlamlılık derecesi 0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: DEHB ve otistik özelliklere sahip olan grup (OÖ+), sahip olmayan gruba göre (OÖ-) irritabilite, karın ağrısı ve tırnak yeme yan etkilerini anlamlı olarak daha fazla göstermişlerdir. OÖ+ grupta KOKGB komorbiditesi OÖ- gruba göre anlamlı olarak daha fazla bulunmuştur. Her iki grupta da tedavi sonrası CEDÖ-YU, CÖDÖ-YU, OSTÖ ve WİBÖ-E ölçek puanlarında azalma olduğu saptanmıştır. Sonuç: OÖ+ grupta irritabilite, karın ağrısı ve tırnak yeme yan etkileri OÖ- gruba göre anlamlı olarak fazla oranda saptanmıştır. DEHB tanılı OÖ+ ve OÖ- grupta tedavi sonrası irritabilite ve saldırganca/düşmanca tutum davranışında anlamlı bir azalma olduğu ve tedavi ile irritabilite şiddetinin azaldığı saptanmıştır. DEHB tanılı OÖ+ özellikleri olan çocuklar yan etkilere karşı daha hassas olabileceğinden dikkatli ve ihtiyatlı bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğini, medikasyon planlarken düşük dozdan başlanmasını ve doz artışının yavaş yapılmasını önermekteyiz.

Özet (Çeviri)

Objective: To evaluate the efficacy and safety of ADHD treatment as monotherapy or with other psychotropic drugs for 12 weeks in ADHD+autistic traits or ADHD-only groups in children aged 6-12 years diagnosed with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) in a naturalistic course; to reveal the effect and side effect profile and to determine the factors that may be predictive in terms of effect and side effect profile. Material and Method: In our study, 84 patients aged 6-12 years who were diagnosed with ADHD and planned to be started on medication and who were admitted to Ankara University Faculty of Medicine, Child and Adolescent Mental Health and Diseases outpatient clinic were included. The treatment and follow-up of these patients were carried out in the Pediatric and Adolescent Psychiatry outpatient clinic of Ankara University Faculty of Medicine under the supervision of the researcher. The physician who followed the patient briefly informed the family about the study and the patients who volunteered to participate in the study were referred to the researcher for evaluation. The referred subjects were given detailed information about the study and signed an informed consent form. A semi-structured interview was conducted with Kiddie Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School Age Children-Present and Lifetime Version to the participants to assess comorbidities before starting medication use. In addition, all children were administered the WISC-IV Intelligence Test by an expert psychologist working at Ankara University Faculty of Medicine, Department of Child and Adolescent Mental Health and Diseases. Subsequently, the patients included in the study were administered the Sociodemographic Data Form, Conners Parent Rating Scale-Revised Long Form (CPRS-R/L) and Conners Teacher Rating Scale-Revised Long Form (CTRS-R/L) completed by parents and teachers, Autism Spectrum Screening Questionnaire (ASSQ), Weiss Functional Impairment Scale-Parent Form (WFIRS), Sensory Profile Caregiver Questionnaire (SPCQ), Sensory Profile Adolescent/Adult Questionnaire (SPA), Clinical Global Impression Scale (CGI) and Barkley Stimulant Side Effect Rating Scale were administered. Among the children included in the study, information about side effects was obtained and recorded from the parents via telephone interview 2 weeks after treatment for those who continued follow-up. In addition, the CGI scale was filled out by the researcher by asking the parents. CPRS-R/L and CTRS- R/L, CGI and Barkley Stimulant Side Effect Rating Scale were filled out again by the researcher, parent and teacher to evaluate side effects, improvement in symptoms and treatment response 4 weeks after the initiation of treatment for children who continued to follow-up. Response to treatment was accepted as a 40% or more decrease in scale scores and the medication was continued with dose adjustment. After 12 weeks, all scales given in the first interview were given again to the ADHD patients who continued to use the medication and filled in again by the researcher, parent and teacher. All analyses were performed with IBM SPSS 22.0 and the significance level was accepted as 0.05. Findings: The group with ADHD and autistic trait (AT+) showed significantly more irritability, abdominal pain and nail biting side effects than the group without (AT-). Comorbidity of ODD was found to be significantly higher in the AT+ group than in the AT- group. In both groups, CPRS-R/L, CTRS-R/L, ASSQ and WFIRS scale scores decreased after treatment. Conclusion: The side effects of irritability, abdominal pain and nail biting were significantly higher in the AT+ group compared to the AT- group. It was found that there was a significant decrease in irritability and aggressive/hostile behavior after treatment in ADHD- diagnosed AT+ and AT- groups and the severity of irritability decreased with treatment. We suggest that a careful and cautious approach should be adopted since children with ADHD diagnosed with ADHD with AT+ characteristics may be more sensitive to side effects, and that a low dose should be started when planning medication and the dose increase should be made slowly.

Benzer Tezler

  1. Eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan prepubertal erkek çocuklarda otizm benzeri belirtilerin ve agresyonun serum testesteron, oksitosin, kortizol ve androstenedion ile ilişkisi

    Association between autism-like symptoms and agression with serum testosterone, oxytocin, cortisol and androstenedione in prepubertal malechildren with attention deficit hyperactivity disorder

    ABDÜLBAKİ ARTIK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikiyatriHacettepe Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SADRİYE EBRU ÇENGEL KÜLTÜR

  2. Dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu tanılı 6-12 yaş arası çocuklarda periferik dolaşımda klaudin-5, okludin, zonulin ve trisellülin düzeyleri

    Peripheral circulation levels of claudin-5, occludin, zonulin and tricellulin in children 6-12 years old with attention deficit/hyperactivity disorder

    HURŞİT FERAHKAYA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikiyatriNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER FARUK AKÇA

  3. Zihin kuramı çerçevesinde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların duygu tanıma ve diğer kişilerin zihinsel durumlarını temsil performansları

    Emotion recognition of children with attention deficit and hyperactivity disorder as well as other's people's mental states' representative performance according to theory of mind

    SARITA ELHADEF

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikolojiBeykent Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYTEN ERDOĞAN

  4. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde, internet oyun oynama bozukluğu tanısının varlığının DEHB alt tipleri, hastalık şiddeti, emosyonel, davranışsal sorunlar, sürekli performans test profili üzerindeki etkisi

    Effects of internet gaming disorder on disease subtypes, severity, emotional and behavioral problems and continous performance test profiles in children and adolescents with attention-deficit/hyperactivity disorder

    EZGİ KARAGÖZ TANIGÖR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikiyatriDokuz Eylül Üniversitesi

    Çocuk Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYNUR AKAY

  5. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde patolojik internet kullanımı, saldırganlık ve siber zorbalık ilişkisinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the relationship among pathological internet use, aggression and cyberbullying in children and adolescents

    AHMET YASİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikiyatriAdnan Menderes Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEVCAN KARAKOÇ DEMİRKAYA