Geri Dön

Hümanist düşünce'de kendini gerçekleştirme (Kendini gerçekleştirmenin felsefi temelleri)

Self-realization in humanist thought (Philosophy foundations of realization)

  1. Tez No: 823005
  2. Yazar: BUKET KAYIŞLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÖNAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Kendini gerçekleştirme, hümanizm, hümanist felsefe, varoluşçu düşünce, tasavvuf, tasavvuf felsefesi, Humanism, humanistic philosophy, existential thought, Sufi philosophy, self-realization
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İnönü Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 138

Özet

Gerek felsefe tarihinden gerekse tasavvufi düşünceden hareketle bu çalışmada hümanist düşünürlerden yola çıkılarak kendini gerçekleştirme kavramının felsefi temelleri araştırılmıştır. Çünkü hümanizm, insanın değerini, potansiyelini ve insan odaklı bir perspektifi vurgular. Bu felsefi akım, Rönesans döneminde ortaya çıkmış olup, insan merkezli düşünce ve değerlere odaklanmaktadır. Hümanizmde, insanın kendini gerçekleştirmesi, en yüksek potansiyeline ulaşması ve içsel olarak gelişmesi önemli bir hedef olarak kabul edilir. Bireyin özgürlüğü, bağımsız düşünme yetisi ve kendi değerlerini oluşturma çabası genel olarak felsefenin ve özel olarak da hümanist felsefenin temel unsurları arasındadır. İnsanın kendini gerçekleştirme süreci onun var olduğu andan itibaren, kendini keşfetme, potansiyelini açığa çıkarma ve içsel tatmini elde etmesine kadar süren bir serüvendir. Bu serüven, bireyin içsel arayışıyla şekillenen anlam ve amaç bulma çabasıyla da ilişkilidir. Bu, bireyin kendini gerçekleştirme kişisel güçlüklerle başa çıkması, kendine güven sağlaması gibi olumlu özellikler kazanmasını mümkün kılmaktadır. Kendini gerçekleştirme felsefi bir konu olarak, insanın kendini anlama, tanıma, ifade etme ve anlamlı bir yaşam sürme amacıyla ilgilenir ki bu husus daha çok bir hayat felsefesi kurma çabası şeklinde literatürde yer bulur. Bu yönüyle o bir açıdan ahlak ve eğitim felsefesine de zemin oluşturur. Buna bağlı olarak, felsefe aynı zamanda ahlaki sorunlarla başa çıkma, anlamlı ilişkiler kurma, birey olarak insanın kendi yaşamını ve dünyayı anlama çabasını şekillendirme gibi alanlarda da rehberlik etmektedir diyebiliriz. Özetle felsefenin kendini gerçekleştirme sürecine katkısı, bireye düşünme ve sorgulama becerileri kazandırması, kendi düşüncelerini ve değerlerini anlaması için rehberlik etmesi, yaşamın anlamı ve amaçları üzerine derinlemesine düşünmeye teşvik etmesi gibi unsurları içerir. Kendini gerçekleştirme fikri, farklı felsefi okullar ve düşünürler tarafından farklı kavramlarla ele alınmıştır. Örneğin, Antik Yunan felsefesinde, Stoacılar ve Epikürcüler tarafından, kendini gerçekleştirme kişisel erdemler ve içsel huzur kavramları altında, Yeniçağ sonrası ortaya çıkan, hümanist ve varoluşçu filozoflarda ise kendini gerçekleştirme daha çok insanın doğasını, özünü, bilincini, özgürlüğünü, iradesini konu alan kavramlar bağlamında ele alınmıştır. Hümanist düşünürler, insanın içsel yeteneklerini ve yaratıcılığını geliştirmesini teşvik eder. Bu cümleden olmak üzere, insanın duygusal, entelektüel ve spiritüel boyutlarını kucaklarlar ve bu alanlarda bireye kendini ifade etme ve potansiyellerini fark edip geliştirme fırsatları sunar. Buna ek olarak, bireyin özgürlüğünü, seçimlerini ve sorumluluklarını vurgular, insanın kendi değerlerine uygun yaşamasını teşvik eder, kişisel tatmin, anlam arayışı ve mutluluğun da kendini gerçekleştirme sürecinde önemli bir rol oynadığını ısrarla ortaya koymaya çalışırlar. İslam düşünce geleneğinde ortaya çıkan bir mistik ve içsel keşif yolu olan tasavvuf felsefesi, yaratıcı ile birlikte olma, ilahi aşkı yaşama ve insanın gerçek özünü keşfetme amacını taşır. Bu bağlamda, tasavvuf felsefesinde de kendini gerçekleştirme kavramı önemli bir yer tutar. İnsanın kendini gerçekleştirmesi, genele olarak Allah'ın hakikatine ulaşması ve onunla birleşmesi olarak anlaşılır. Tasavvufi düşünceye göre, insanın içsel doğası (nefs) ve ruhu, Allah'ın varlığına dönük bir arzuya sahiptir. Bu nedenle, bireyin kendini gerçekleştirmesi, içsel potansiyellerini keşfetmesi ve Allah'ın varlığını tecrübe etmesiyle gerçekleşir. Tasavvuf yolunda, nefsi aşma, ahlaki gelişim, zikir (Allah'ı anma), meditasyon, manevi rehberlik ve marifet (tanıklık) gibi uygulamalar önemlidir. Bu uygulamalar, bireyin içsel zenginliği keşfetmesine ve Allah'a yaklaşmasına yardımcı olur. Birey, nefsi arzularını ve dünyevi bağları aşarak, Allah'ın varlığını ve ilahi gerçekliği içselleştirir. Bütün bu genel bilgilerden hareketle, bu çalışmada, günümüzde psikoloji literatürüne giren“kendini gerçekleştirme”kavramının aslında felsefeden bağımsız olmadığı, kökenlerinin ve içeriğini dolduran birçok verinin felsefi dayanağının olduğu gösterilmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Based on both the history of philosophy and the concepts of Sufi thought, this study explores the philosophical foundations of the concept of self-realization by starting with humanist thinkers. This is because humanism emphasizes the value of the individual, their potential, and a human-centered perspective. This philosophical movement emerged during the Renaissance, focusing on human-centered thought and values. Additionally, in humanism, the realization of oneself, reaching one's highest potential, and inner development are considered significant objectives. Individual freedom, the ability for independent thinking, and the effort to establish one's own values are generally among the fundamental elements of philosophy and particularly of humanist philosophy. The process of self-realization for an individual is a journey that begins from the moment of existence and continues until achieving self-discovery, unleashing potential, and obtaining inner satisfaction. This journey is also associated with the effort to find meaning and purpose shaped by an individual's inner quest. This allows the individual to acquire positive attributes such as coping with personal difficulties and building selfconfidence, enabling them to face challenges and gain personal strengths. As a philosophical topic, the idea of self-realization is concerned with an individual's pursuit of self-understanding, self-recognition, self-expression, and living a meaningful life. This aspect often finds its place in literature as an attempt to establish a philosophy of life. In this regard, it also provides a foundation for ethics and educational philosophy. Consequently, philosophy can be said to guide individuals in dealing with ethical issues, establishing meaningful relationships, and shaping their efforts to understand their own lives and the world. In summary, the contribution of philosophy to the process of self-realization includes equipping individuals with thinking and questioning skills, guiding them to understand their own thoughts and values, and encouraging deep contemplation about the meaning and purposes of life. The concept of self-realization has been addressed by various philosophical schools and thinkers using different terms. For example, in Ancient Greek philosophy, the Stoics and Epicureans considered self-realization under the concepts of personal virtues and inner tranquility. In post-Renaissance periods, humanist and existentialist philosophers focused more on human nature, essence, consciousness, freedom, and will. Humanist thinkers encourage the development of an individual's inner talents and creativity. In this context, they embrace the emotional, intellectual, and spiritual dimensions of a person, offering opportunities for self-expression and realizing potential. Additionally, they emphasize individual freedom, choices, and responsibilities, promoting a life aligned with personal values. They insist that personal fulfillment, the search for meaning, and happiness play crucial roles in the process of self-realization. The philosophy of Sufism, a mystical and inner path that emerged within the Islamic thought tradition, carries the purpose of union with the Divine, experiencing divine love, and discovering one's true essence. In this context, the concept of selfrealization also holds significance in Sufi philosophy. Self-realization in Sufism is generally understood as attaining the truth of Allah and becoming united with Him. According to Sufi thought, an individual's inner nature (nafs) and soul possess a desire directed toward the existence of Allah. Therefore, an individual's self-realization occurs through the exploration of inner potentials and the experience of Allah's presence. On the Sufi path, practices such as transcending the self, moral development, remembrance of Allah (zikr), meditation, spiritual guidance, and witnessing (marifah) are important. These practices assist in uncovering an individual's inner richness and drawing closer to Allah. By surpassing worldly desires and attachments, an individual internalizes the presence of Allah and the divine reality. Based on these general insights, this study attempts to demonstrate that the concept of self-realization, which has entered the realm of psychology literature today, is not separate from philosophy; it strives to show that it has philosophical foundations and is rooted in various sources.

Benzer Tezler

  1. Hegel's republican idea of freedom: A comparision between Hegel's idea of freedom and Pettit's freedom as non-domination

    Hegel'in cumhuriyetçi özgürlük anlayışı: Hegel'in özgürlük idesi ile Pettit'nin tahakkümsüzlük olarak özgürlük yaklaşımlarının karşılaştırılması

    MAGDA MKHEIDZE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Siyasal Bilimlerİstanbul Teknik Üniversitesi

    Siyaset Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ JAN KANDİYALİ

  2. Çeviri dersinde yapılaşma (uygulama sorunları-yöntem önerileri)

    Strukturierung im übersetzungsunterricht (probleme der praxis-vorschlage zur methodik)

    A. TURGAY KURULTAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı

    PROF.DR. ŞARA SAYIN

  3. Tacitus'un Annales'te beliren tarihçiliği ve humanizmi

    Başlık çevirisi yok

    BEDİA DEMİRİŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1990

    Tarihİstanbul Üniversitesi

    Latin Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MÜZEHHER ERİM

  4. The existence of the image in portraiture

    Portre resminde imge'nin varoluşu

    HATİCE ÖZKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Güzel SanatlarYeditepe Üniversitesi

    Plastik Sanatlar Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. GÜLVELİ KAYA

  5. Wilhelm Von Humboldt'un dil ve eğitim anlayışı çerçevesinde dil ve eğitim bağıntısı üzerine bir çalışma

    A study on the relationship of language and education within the framework of the language and education understanding of Wilhelm Von Humboldt

    SAMED ERGEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Alman Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RECEP RAGIP BAŞBAĞI