Menopoz dönemindeki obez olan ve olmayan kadınların beslenme okuryazarlığı ve yeme davranışlarının karşılaştırılması
Comparison of nutritional literacy and eating behaviors of obese and non-obese women in menopausal period
- Tez No: 823604
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ LEYLA MUSLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Menopoz, Obezite, Beslenme Okuryazarlığı, Yeme Davranışı, Menopause, Obesity, Nutrition Literacy, Eating Behavior
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Amaç: Bu çalışma, menopoz dönemindeki obez olan ve olmayan kadınlarda beslenme okuryazarlığı ve yeme davranışlarını karşılaştırmak amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı karşılaştırmalı tipteki bu çalışma menopoz dönemindeki obez olan (n=206) ve olmayan (n=204) toplam 410 kadınla yürütüldü. Bu çalışma Konyaaltı Şehit Muhammed Oğuz Kılınç Sağlıklı Hayat Merkezi ve Sahil Yolu Aile Sağlığı Merkezinde gerçekleştirildi. Çalışmanın verileri, kişisel bilgi formu, Yetişkinlerde Beslenme Okuryazarlığı Değerlendirme Aracı (YBOYDA) ve Hollanda Yeme Davranışı Anketi (DEBQ) ile Mart-Temmuz 2022 toplandı. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler; Ki Kare Testi, Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis Testi, Bağımsız Gruplar için T Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Menopoz dönemindeki obez olan kadınların YBOYDA ile DEBQ arasında pozitif yönde ve çok zayıf düzeyde; obez olmayan kadınların ise YBOYDA ile DEBQ arasında negatif yönde çok zayıf düzeyde ilişki tespit edilmiştir. Obez olan kadınların YBOYDA puan ortalaması 22,67±4,50, obez olmayan kadınların YBOYDA puan ortalaması 26,52±4,07 olup obez olmayan kadınların YBOYDA düzeyleri obez olan kadınların puanından yüksek bulunmuştur. Obez olan kadınların DEBQ puan ortalamaları 89,21±15,52, obez olmayan kadınların DEBQ puan ortalaması 76,61±16,38 bulunmuştur. Kısıtlayıcı yeme davranışlarının obez olup olmama durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılaşma göstermediği tespit edilmiştir. Kadınların duygusal ve dışsal yeme davranışları ile genel yeme davranışı puanlarının obez olup olmama durumlarına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır. Sonuç: Menopoz dönemindeki obez olan ve olmayan kadınların beslenme okuryazarlığı ve yeme davranışları belirlenerek, sağlıklı beslenme ve normal kilonun korunmasına yönelik teşvik edici hemşirelik girişimleri yapılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: This study was conducted to compare nutritional literacy and eating behaviors in obese and non-obese menopausal women. Method: This descriptive comparative study was conducted with a total of 410 obese (n=206) and non-obese (n=204) menopausal women. It was held at the Konyaalti Şehit Muhammet Oğuz Kılınç Wellness Center and the Sahil Yolu Family Health Center. The data of the study was collected with the personal information form, the Adult Nutrition Literacy Assessment Tool (YBOYDA), and the Dutch Eating Behaviour Questionnaire (DEBQ) between March and July 2022.In the evaluation of the obtained data descriptive statistics, Chi-Square Test, Mann-Whitney U Test, Kruskal-Wallis Test, Independent Samples T Test, One-Way Analysis of Variance (ANOVA), and Pearson Correlation analysis were used. Results: Among obese women, a very weak positive relationship between YBOYDA and DEBQ was observed, while among non-obese women, a very weak negative relationship between YBOYDA and DEBQ was identified. The mean YBOYDA score for obese women was 22.67±4.50, while for non-obese women it was 26.52±4.07. Non-obese women showed higher levels of nutrition literacy in all sub-dimensions and overall nutrition literacy compared to obese individuals. The mean DEBQ score for obese women was 89.21±15.52, whereas for non-obese women it was 76.61±16.38. Statistically significant differences were not observed in restrictive eating behaviors based on obesity status. However, significant differences were noted in emotional and external eating behaviors, as well as general eating behavior scores, based on obesity status. Conclusion: As a result, it is recommended to determine the nutritional literacy and eating behaviors of obese and non-obese women in the menopause period, and to make encouraging nursing interventions to maintain healthy nutrition and normal weight.
Benzer Tezler
- Obezite ve vitamin D ilişkisinin incelenmesi
Analysis of the relationship between obesity and vitamin D
SEVGİ NUR ALAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BiyolojiDumlupınar ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA YÖNTEM
YRD. DOÇ. DR. FATMA EMEL KOÇAK
- Metabolik olarak sağlıklı olan hafif şişman ve obez bireylerin beslenme, fiziksel aktivite ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of nutrition, physical actiivty and quality of life in metabolically healthy overweight and obese individuals
SÜMEYRA ÖTELEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Beslenme ve DiyetetikHacettepe ÜniversitesiToplum Beslenmesi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PELİN BİLGİÇ
- Peri ve postmenopoz kadınlarda menopoz semptomları ve vücut kitle indeksi ile ilişkisi
The relationship of menopausal symptoms with body mass index in peri and postmenopause women
ABDURRAHİM UYANIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
HemşirelikMarmara ÜniversitesiDoğum, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
Profesör Doktor. HATİCE YILDIZ
- Özel beslenme ve danışmanlık merkezine başvuran post menopozal dönemde ve pre menopoz döneminde olan obez kadınların yaşam kalitesi düzeyinin belirlenmesi
Determination of quality of life of obese women in pre menopausal period and post menopausal period referring to special nutrition and counseling center
TUĞBA NUR ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikEge ÜniversitesiBeslenme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE FÜSUN SAYGILI
- Postmenopozal kadınlarda obezitenin menopoz semptomlarına ve şiddetine etkisi
The effect of obesity on menopausal symptoms and its severity in postmenopausal women
ELİF BÜŞRA ARAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile Hekimliğiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HACER HİCRAN MUTLU
DOÇ. DR. KAĞAN GÜNGÖR