Kütahya merkez ağzı söz varlığı
Vocabulary of Kutahya central dialect
- Tez No: 823903
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE NUR SIR DÜNDAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kalıplaşmış Dil Birimleri, Kütahya Merkez Ağızları, Özel Adlar, Türkiye Türkçesi Ağızları, Kütahya Central Dialects, Proper Nouns, Standardized Language Units, Turkish Dialects
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 330
Özet
Dil, insanların yaşadığı coğrafyaya, yaşayış biçimine ve duygu düşüncelerine göre değişiklik gösterir. Bu değişikliklere de dillerin söz varlığında rastlanılır. Dilde yer alan tüm sözler, sadece bir dil unsuru olmakla kalmaz aynı zamanda o dili konuşan toplumun dünyayı algılama ve adlandırma biçimini ortaya koyar. Temel iletişim aracı olan dil, pek çok işlevinin ve özelliğinin olmasından dolayı farklı açılardan inceleme alanlarına konu olmuştur. Bu konular arasında ağız çalışmalarının yeri oldukça büyüktür. Ölçünlü dil olarak kullanılmadığı için değişime daha dirençli olabilen ağızlar, söz varlığı açısından o dili kullanan toplumları da anlayabilmek ve tanıyabilmek için çok değerli bir inceleme malzemesidir. Bu çalışmada, Kütahya-Merkez ve merkeze bağlı köylerden derlenen metinlerdeki söz varlığı üzerinde durulmuştur. Amaç, derleme yapılan yörede kullanılan söz varlığını belirlemek ve bunları leksikolojik açıdan incelemektir. Bu incelemenin neticesinde yapılan çalışma, Türkiye Türkçesinin sahip olduğu söz varlığına ve bu alanda yapılan ağız çalışmalarına da katkı sağlayacaktır. Ağız özelliği yansıtan sözcükler madde başı olarak; ses, biçim, söz dizimi ve anlam özelliklerine göre ele alınmıştır. Çalışma sırasında bölgenin sahip olduğu tarihsel ve kültürel zenginliğinin dile yansıdığını, yazı dilinde kullanılmayan pek çok ögenin ağızda yaygın olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla Türkçenin geçmişten günümüze uzanan süreçte sahip olduğu ve ağızlarda yaşayan sözcükler, söz öbekleri ve kalıp ifadeler belirlenerek kayıt altına alınmasının önemi ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Language varies depending on the geography, lifestyle, and emotions of people. These variations can also be observed in the vocabulary of languages. All the words in a language not only serve as linguistic elements but also reveal the way the speaking community perceives and names the world. As the primary means of communication, language has been the subject of study from various perspectives due to its multiple functions and characteristics. Among these topics, the study of dialects is of great importance. Dialects, not being used as standardized language, can be more resistant to change and serve as valuable material for understanding and recognizing the societies that speak that language. In this study, the focus is on the vocabulary in the texts compiled from Kütahya-Merkez and its surrounding villages. The aim is to determine the vocabulary used in the region and examine them from a lexicological perspective. The results of this study will contribute to the vocabulary of Turkish and to the dialect studies conducted in this field. Words reflecting the dialect feature are examined under separate headings such as sound, form, syntax, and meaning. During the study, it was observed that the historical and cultural richness of the region is reflected in the language, and many elements not used in written language are commonly used in the dialect. Therefore, it has been revealed that determining and recording the words, word combinations, and idiomatic expressions that have been present in Turkish from the past to the present and are living in the dialects is of great importance.
Benzer Tezler
- Tavşanlı Karakeçili ve Kızılkeçili yörüklerinin söz varlığı
Vocabulary of Karakeçili and Kızılkeçili nomads (yuruks) of Tavşanlı
AYŞENUR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıKütahya Dumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE NUR SIR DÜNDAR
- Atabey ağzı (giriş-inceleme-metinler-sözlük)
Atabey dialect (introduction-analysis-texts-glossary)
ALİ OSMAN YALKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN YILDIZ
- Gölbaşı (Adıyaman) ağzı
The dialect of Gölbaşi (Adiyaman)
ALİ DEMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıErzincan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SÜLEYMAN AYDENİZ
- Bayat köyleri ağzı
The dialect of Bayat
FATİH SÜLEYMAN ZEYBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DOÇ. DR. ERDOĞAN BOZ
- Şarkikaraağaç ağzı (İnceleme-metin-sözlük)
Şarkikaraağaç dialect (Phonetics-morphology-result)
FATMA TEZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN YILDIZ