Yetişkinlerde kendini sabotaj: Mükemmelliyetçilik, öz-eleştirel ruminasyon ve metakognitif inançlarla ilişkisinin incelenmesi
Self-handicapping in adult: Relationship with perfectionism, self-critical rumination and metacognitive beliefs
- Tez No: 824153
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP TEMEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Kendini sabotaj, kişinin kendi performansına sözel veya davranışsal engeller oluşturması olarak ifade edilmektedir. Psikolojik iyi oluşu olumsuz etkilemekte ve erteleme, alkol madde bağımlılığı gibi uyumsuz davranışların ortaya çıkmasına yol açabilmektedir. Geçmiş çalışmalar mükemmeliyetçilerin, öz-eleştirel ruminasyona eğilimli bireylerin ve olumsuz üstbilişlere sahip kişilerin başarısızlıktan ve olumsuz öz-değerlendirmeden kaçınmak için farklı stratejileri kullandıklarını göstermektedir. Bu çalışmada ise yetişkinlerde mükemmeliyetçilik, öz-eleştirel ruminasyon ve üstbilişsel inançların kendini sabotaja etkisinin ve bu değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya 18-65 yaş aralığındaki 351 kişi dahil edilmiştir. Veri toplama araçları sırasıyla demografik bilgi formu, Kendini Sabotaj Ölçeği, APS Mükemmeliyetçilik Ölçeği, Öz-eleştirel Ruminasyon ve Üstbiliş Ölçeği-30 Ölçeğidir. Kendini Sabotaj yordayıcılarının belirlenmesi için Çoklu Doğrusal Regresyon modelleri kullanılmıştır. Tahmin edilen modeller sonucunda; kendini sabotaj puanlarına ve demografik değişkenlere göre uyumsuz mükemmeliyetçilik, uyumlu mükemmeliyetçilik, öz-eleştirel ruminasyon, kontrol edilemezlik ve tehlike, bilişsel güven, düşünceleri kontrol ihtiyacı puanlarının kendini sabotaj üzerinde farklı etkiler oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bulgular, alanyazındaki bilgiler ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Self-handicapping is defined as creating verbal or behavioral obcstacles to one's own performance. It negatively affects psychological well-being and may lead to the emergence of maladaptive behaviors such as procrastination, alcohol and substance abuse. Past studies show that perfectionists, individuals prone to self-critical rumination, and people with negative metacognitions use different strategies to avoid failure and negative self-evaluation. In this study, it is aimed to examine the effects of perfectionism, self-critical rumination and metacognitive beliefs on self-handicapping and the relationship between these variables in adults. 351 people between the ages of 18-65 were included in the study. Data collection tools are demographic information form, Self-Sabotage Scale, APS Perfectionism Scale, Self-Critical Rumination, and Metacognition Scale-30, respectively. Multiple Linear Regression models were used to identify Self-Sabotage predictors. As a result of the estimated models; According to self-handicapping scores and demographic variables, maladaptive perfectionism, adaptive perfectionism, self-critical rumination, uncontrollability and danger, cognitive confidence and the need to control thoughts have different effects on self-handicapping. The findings were discussed in the light of the information in the literature.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve psikolojik dayanıklılığın kendini engelleme üzerindeki etkisi
The effect of perfectionism, intolerance to uncertainty and psychological resilience on self-handicapping in university students
EMRAH SAATÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELEK ASTAR
- Yetişkinlerde kendini sabote etme, benlik saygısı ve kaygı arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between self-handicapping, self esteem and anxiety in adults
HÜMA ÇARPANER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiİSTANBUL BEYKENT ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KEREM DOKSAT
- Yetişkin bireylerde kendini sabotaj kavramının olumsuz değerlendirilme korkusu ve savunma mekanizmaları ile ilişkisi
The relationship between the concept of self-sabotage and fear of negative evaluation and defense mechanisms in adults
ÖZNUR SAYLIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Gedik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN DUMAN
- Genç yetişkinlerde öz şefkat ve kendini sabotaj arasındaki ilişkide bilişsel çarpıtmaların aracı rolü
The mediating role of cognitive distortions in the relationship between self-compassion and self-sabotage in young adults
KÜBRA UZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET SAPANCI
- Yetişkinlerde şema modları, kişiler arası bağımlılık eğilimi ve kendini sabotaj arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examination of the correlation between schema modes, interpersonal dependency tendency and self handicapping in adults
NEDİM AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDE GÖKBEN HIZLI SAYAR