'Arap Baharı'nın derinleştirdiği İran-Suudi Arabistan arasındaki güvenlik ikilemi ve bu ikilemin bölgesel rekabete etkisi
The security dilemma deepened by the 'Arab Spring' between Iran-Saudi Arabia and it's impact on regional competition
- Tez No: 824530
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Uluslararası İlişkiler, Political Science, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Uluslararası İlişkiler disiplininde güvenlik kavramı önemli anahtar kavramlardan birisi olarak değerlendirilmektedir. Tarihsel olarak süreç içerisinde güvenlik kavramı dönemlerin ve koşulların farklılığına bağlı olarak meydana gelen tehdit ve risk unsurlarına göre şekillenmiştir. Kavramın şekillendiği dönemlerden birisi olan Soğuk Savaş döneminde ise güvenlik ikilemi kavramı ortaya çıkmıştır. Bu çalışmada Soğuk Savaş döneminde uluslararası güvenlik yaklaşımlarından birisi olarak ortaya çıkan güvenlik ikilemi kavramı incelenerek, Orta Doğu coğrafyasının iki önemli aktörü olan İran ve Suudi Arabistan arasındaki güvenlik ikilemine odaklanılmaktadır. Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesinde meydana gelen ve Arap Baharı olarak adlandırılan sürecin bölge ülkelerini nasıl etkilediği ve İran ile Suudi Arabistan arasındaki güvenlik ikilemini derinleştirerek iki ülke arasındaki bölgesel rekabetin Yemen, Suriye ve Bahreyn'de nasıl varlık gösterdiği değerlendirilmektedir. Bu çalışmada öncelikli kavramsal çerçeve olarak güvenlik ikilemi kavramının geleneksel tanımı ele alınmış ve Soğuk Savaş sonrası kavram özelinde zenginleştirilerek yapılan yeni tanımlamaların teorik değerlendirmesi yapılmıştır. Teorik zemin oluşturulduktan sonra İran ve Suudi Arabistan'ın dış politikalarını belirleyen temel unsurlar ve güvenlik politikaları incelenmiştir. Ardından ikili ilişkilerin tarihsel seyrinde meydana gelen ulusal ve uluslararası olayların iki ülke arasındaki ilişkileri nasıl etkilediği ve rekabet düzeylerinde meydana gelen dalgalanmalar incelenerek, İran ve Suudi Arabistan arasında dış ve güvenlik politikalarının farklılıkları ekseninde Körfez bölgesinde iki ülkeyi karşı karşıya getiren rekabet alanları değerlendirilmiştir. Aynı zamanda büyük güçlerin İran ve Suudi Arabistan üzerindeki etkisine yer verilmiştir. Son olarak Orta Doğu bölgesini derinden etkileyen ve bölge dinamiklerini değiştiren Arap Baharı sürecinin nasıl ortaya çıktığı ve bölge ülkeleri üzerindeki etkisine değinilmiştir. İran ve Suudi Arabistan'ın Arap Baharı sürecini nasıl algıladığı, bu süreçte bölge ülkelerinde meydana gelen değişikliklerin iki ülke arasındaki güvenlik ikilemini nasıl derinleştirdiği ve özellikle Yemen, Suriye ve Bahreyn'de iki ülkenin rekabetinin nasıl varlık gösterdiği değerlendirilmiştir. Son olarak ise bu çalışmanın kaleme alındığı tarihte İran ve Suudi Arabistan arasındaki ilişkilerin Çin Halk Cumhuriyeti aracılığıyla nasıl bir boyut kazandığı ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
The security concept is one of the important key concepts in the field of international discipline. During history, the concept of security has been shaped according to the threat and risk elements that occur depending on the difference of periods and conditions. During the Cold War period, which is one of the periods when the concept was shaped, the concept of security dilemma emerged. In this study, the concept of security dilemma emerged as one of international security approaches during Cold War is discussed. This thesis stduy examines the security dilemma between Iran and Saudi Arabia, two important actors of the Middle East Geography. It is evaluated how the process that took place in the Middle East and North Africa (MENA) region and called the Arab Spring affected the countries of the region and how the regional rivalry between the two countries existed in Yemen, Syria and Bahrain by deepening the security dilemma between Iran and Saudi Arabia. In this study, the traditional definition of the security dilemma concept is discussed as the primary conceptual framework and the theoretical evaluation of the new definitions made by enriching the concept in the post-Cold War period has been made. After laying the theoretical basis, the main factors determining the foreign policies of Iran and Saudi Arabia and their security policies are examined. Then, examining how the national and international events that occurred in the historical course of bilateral relations affected the relations between the two countries and the fluctuations in the level of competition, On the axis of the differences in foreign and security policies between Iran and Saudi Arabia, the areas of competition that bring the two countries against each other in the Gulf region have been evaluated. Furthermore, the influence of great powers on Iran and Saudi Arabia has been included. Finally, the emergence of the Arab Spring process, which deeply affected the Middle East region and changed the dynamics of the region, and its impact on the countries of the region were mentioned. It has been evaluated how Iran and Saudi Arabia perceived the Arab Spring process, how the changes in the countries of the region deepened the security dilemma between the two countries and how the rivalry between the two countries existed, especially in Yemen, Syria and Bahrain. Finally, it has been discussed how the relations between Iran and Saudi Arabia gained a changed through the Republic of China at the time this study was written.
Benzer Tezler
- Limited effects of social media and relevance of opinion leader theory on Arab Spring: The case of Tunisia and Egypt
Arap Baharı'nda sosyal medyanın sınırlı etkisi ve fikir önderlerinin rolü: Tunus ve Mısır örneği
TUGAY SARIKAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
İletişim BilimleriKadir Has ÜniversitesiYeni Medya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EYLEM YANARDAĞOĞLU
- Arap Baharı'nın Türkiye'ye ekonomik ve siyasi etkileri: Seçilmiş ülkeler üzerine değerlendirme
The economic and political effects of the Arab Spring on Turkey: evaluation on selected countries
FATİH MUSAB YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE ATAŞ
- Arap Baharı'nın Suudi Arabistan dış politikasına etkileri
Başlık çevirisi yok
İDRİS KARDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Uluslararası İlişkilerİstanbul Yeni Yüzyıl ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN YAŞAR HACISALİHOĞLU
- Suriyeli göçmen kadın girişimcilerin Türkiye'deki ticari faaliyetleri: Gaziantep örneği
Commercial activities of Syrian refugee women entrepreneurs in Turkey: The case of Gaziantep province
AYÇA YEŞİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Siyasal BilimlerGaziantep ÜniversitesiGöç Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ORHUN BURAK SÖZEN
- Arap Baharı'nın ardından Libya'da yaşanan vekalet savaşları
Proxy wars in Libya after the Arab Spring
CANAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Uluslararası İlişkilerVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiUluslararası Politik Ekonomi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞABAN ÖZTÜRK