Nadire Divanı (İnceleme-metin-dizin)
Divan of Nadire (Analysis-text-index)
- Tez No: 824634
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SAİDBEK BOLTABAYEV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Çağatay Türkçesi, Hokand Hanlığı, Kadın Şair, Nadire, Divan, Dil İncelemesi, Kelime Grupları, Chagatai Turkish, Hokand Khanate, Female Poet, Nadire, Divan, Language Analysis, Phrases
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 280
Özet
Bu çalışmada Nadire'nin Çağatay Türkçesiyle yazdığı Divanın Özbekistan Şarkşinaslık Enstitüsü Kütüphanesinde bulunan el yazması nüshasından incelenmiştir. Çalışmanın el yazması nüshası esas alınarak yapılmış olması dönemin dil özelliklerinin tespitinin doğruluğu açısından önemlidir. Bu çalışma ile dönemin dil özelliklerinin yanı sıra Çağatay Türkçesiyle eser yazan kadın şairlerin düşünceleri, sıkıntıları gibi hususların aydınlanmasına katkı sağlanması amaçlanmıştır. Yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu çalışma, Çağatay Türkçesiyle yazılmış Özbekistan Bilimler Akademisi Ebu Reyhan Birunî adlı Şarkşinaslık Enstitüsü Kütüphanesinde 4182/1 numarayla kayıtlı Nadire Divanı nüshasının dil bilgisi özelliklerini, transkripsiyonlu metnini, dizin-sözlük çalışmasını içermektedir. Çalışmanın birinci bölümünde Son Dönem Çağatay Türkçesi, Hokand Hanlığında eğitim ve kültürel hayat, Hokand edebî çevresi, Nadire'nin hayatı ve faaliyetleri, onun edebî mirası ve divanının Türk edebiyatındaki yeri hakkındaki bilgilere yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde nüshanın yazım özellikleri üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde Divan, ses bilgisi açısından incelenmiştir. Dördüncü bölümde ise Divan'da görülen kelime grupları ele alınmıştır. Çalışmanın beşinci bölümü, Özbekistan Bilimler Akademisi Ebu Reyhan Birunî adlı Şarkşinaslık Enstitüsünde 4182/1 numarayla kayıtlı Nadire Divan nüshasının transkripsiyonunu içermektedir. Ardından Dizin-Sözlük bölümünde ise metinde geçen kelimelerin alfabetik gramatikal dizini, özel adlar dizini hazırlanmış ve kelimeler eser içerisindeki kullanımlarına uygun olarak anlamlandırılmıştır. Bütün bu çalışmaların ışığında Nadire'nin Çağatayca Divan'ının dönemin söz varlığı, dil özellikleri, anlam bilimi açısından oldukça değerli bir kaynak olduğu ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the manuscript copy of the Divan, written by Nadire in Chagatai Turkish, in the Library of Uzbekistan Orientalism Institute was used. The fact that the study was based on the manuscript copy is important in terms of the accuracy of the language characteristics of the period. With this study, it is aimed to contribute to the enlightenment of the issues such as the thoughts and troubles of the female poets who wrote works in Chagatai Turkish, as well as the language characteristics of the period. This study, which was prepared as a master's thesis, includes the grammar features, transcription text, index-dictionary work of the Nadire Divanı copy, which was written in Chagatai Turkish and registered with the number 4182/1 in the Library of the Uzbekistan Academy of Sciences, Ebu Reyhan Birunî. In the first part of the study, information about the Last Period Chagatai Turkish, education and cultural life in the Kokand Khanate, the literary environment of Hokand, the life and activities of Nadire, his literary heritage and the place of his divan in Turkish literature are given. In the second part of the study, the writing features of the copy are emphasized. In the third chapter, Divan is examined in terms of phonetics. In the fourth chapter, the word groups seen in the Divan are discussed. The fifth part of the study includes the transcription of the Nadire Divan copy registered with the number 4182/1 in the Institute of Oriental Studies named Ebu Reyhan Birunî of the Uzbekistan Academy of Sciences. Then, in the Index-Dictionary section, the alphabetical grammatical index of the words in the text, the index of proper names were prepared and the words were interpreted in accordance with their use in the work. In the light of all these studies, it has been revealed that Nadire's Chagatai Divan is a very valuable resource in terms of vocabulary, language features and semantics of the period.
Benzer Tezler
- Rehâyî Divanı (inceleme - metin - dizin)
Divan of Rehâyî (research - text - index)
FATİH YERDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
- Edirneli Faiz divanı inceleme-metin-dizin
The Divan of Edirneli Faiz analysis-text-index
TARIK DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiEski Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
- İstanbullu Nüzhet İsmail ve Divanı (İnceleme-metin-dizin)
Nüzhet İsmail from Istanbul and his divan (Review-text-index)
ZEYNEP ÖZEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ERDOĞAN
- 18. yy. şairi Asaf ve dîvânı(inceleme-tenkitli metin-dizin)
An 18th century poet Asaf and his divan (The study-an edition critical text-index)
HASAN KAYA
Doktora
Türkçe
2009
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. NİHAT ÖZTOPRAK
- Derviş Selim Sırri Divanı (inceleme-metin-diliçi çeviri-dizin-tıpkıbasım)
The divan of Dervish Selim Sirri (analysis-text with transcription-intralingual translation-index-facsimile)
MAHİR SELİM KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM SONA