رسالة شريفة في الكلام على آيتي الوضوء والتيمم لبرهان الدين المأموني(القسم الثالث: آية الماء) (دراسةً وتحقيقاً)
Burhâneddin el-Me'mûnî'nin Risâletun Şerîfe fi'l-Kelâmi alâ Âyetey el-Vudû ve't Teyemmum adlı eseri (Üçüncü bölüm: Su Ayeti) (İnceleme ve tahkik) / 'Risala Sharifah ala Ayatai al-Wudua Wa al-Tayammum' by Burhan al-Din al-Ma'mouni (Part three: The Verse of Water) (Study and investigation)
- Tez No: 824906
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAIBA FARHAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tefsir, Me'mûnî, Abdest, Teyemmüm, Furkan Suresi, Su Âyeti, Tahkik
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Bu araştırmada İbrahim b. Muhammed Burhâneddîn el-Me'mûnî'nin (ö. 1079) Risâletü'n-şerîfe fi'l-kelâm alâ âyeteyi'l-vudû ve't-teyemmüm isimli eserinin tahkik ve analizi yapılmıştır. Müellif eserinde Furkân suresinde sudan bahseden iki ayeti tefsir etmiştir. Araştırma su ayeti başlığını taşıyan üçüncü bölüm ile sınırlandırılmıştır. Risalenin önemi, âlim ve talebelerin istifade ettiği çeşitli konularla ilgili fıkhî ahkamı içermesi kaynaklıdır. Amacı ise bu iki ayette ele alınan suyla ilgili ahkamı tafsilatlı bir şekilde beyan etmektir. Zira ayetle ilgili ilmi meselelerin hepsi hakkında bilgi vermiştir. Araştırmada İstanbul Feyzullah Efendi Kütüphanesi'ndeki yazma nüsha ile Konya Ağa Yusuf Kütüphanesi'ndeki nüsha karşılaştırılmıştır. Me'mûnî'nin biyografisi, şahsi ve ilmi hayatından bahsedilirken betimleyici tarihsel metot; metnin yazılmasında ise talik ve tahkik yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada ulaşılan neticelerden önemlileri şunlardır: Me'mûnî fıkıh, usul, akâid konularıyla ilgili görüşlere farklı konularda ihtilaflı görüşler olsalar dahi isnaflı ve tarafsız bir şekilde değinmiştir. Şöyle söylerseniz ben de böyle söylerim; onlar şöyle söylerlerse biz de böyle söyleriz şeklinde diyalektik tarza ve sözel tartışma yeteneğine delalet eden farazî ifadeleri sık kullanmıştır. Kur'ân'ı Kerîm'in belâgî icâz yönünü açıklamaya büyük bir önem vermiştir. Eserde en çok Beydâvî ve Zemahşerî tefsirlerine atıf yapılmıştır. Bu iki eser, müellifin ana iki kaynağı olarak ifade edilebilir. Lügat ve nahiv konularında mütekaddimûn alimlerinden çok İbn Hişâm ve Dümeynî gibi meteahhirûn alimlere atıf yapmıştır. Fıkıh konularında kullandığı kaynaklar ise şunlardır: Şâfiî mezhebinde Müzenî'nin Gunye, Hanefi mezhebinde Kudûrî olmak üzere Âmidî, İz b. Abdusselâm, Zerkeşî, İbn Arafe ve diğer meşhur fıkıh kitaları. Müellifin belâgat ilminin esas, inceliklerini bilmesi, başlıca eserlerine aşina olması, onun ilmî şahsiyetini ve farklı ilimlerdeki bilgisinin bolluğunu gösterir niteliktedir. Bu durum suyla ilgili risalesine büyük bir ilmi önem katmıştır.
Özet (Çeviri)
This thesis aimed to study and verify a book by Ibrahim bin Muhammad Burhan al-Din al-Ma'mouni (d. 1079 AH) called it“Risala Sharifah Ala Ayatai Al-Wudua Wa Al-Tayammum”. İn this book the author dealt with the interpretation of two parts of two verses that talk about water and were mentioned in al-Furqan sura. This study is determined by the investigation of the third section which is the sign of water. The importance of this letter comes because of the various jurisprudential rulings it contained that benefit scholars and students. His aim is to explain the rulings related to water in these two verses in detail, as it presents everything that the research and scientific context of the noble verse leads to. This study relied on the copy of the Feizullah Effendi Library in Istanbul, and it was matched with the copy of Agha Yusuf in Konya. The study followed the historical descriptive approach when translating Al-Ma'mouni and his scientific biography, and the method of investigation and commentary in the investigated text. The conclusions o the study were that Al-Ma'mouni was concerned with presenting the sayings and opinions of jurisprudence, fundamentalism and belief, regardless of their diversity and differences, in fairness without bias. Al-Ma'mouni also made many hypothetical formulas in his treatise, such as his saying: If he said, we say, and if they said, we say, which indicates the dialectical nature and his ability to argue verbally. He cared about the statement of the rhetorical miracle of the Holy Qur'an, and relied in his footnotes on the interpretations of Al-Baydawi and Al-Zamakhshari, and they were his most prominent sources. Al-Ma'mouni also relied in language and grammar on the later ones more than the earlier ones, such as Ibn Hisham and Al-Damamini. As for his sources in jurisprudence and its origins: al-Ghunyah by al-Muzni from the Shafi'i school, al-Quduri from the Hanafi school, al-Aamidi, al-Izz ibn Abd al-Salam, al-Zarkashi, Ibn Arafa, and other famous jurists. The author's knowledge of the fundamentals of the science of rhetoric, his knowledge of its subtleties, and his knowledge of its literature, which indicates his scientific personality and the abundance of his knowledge in different sciences. All of that gave his book on water and its rulings a great scientific importance.
Benzer Tezler
- رسالة شريفة في الكلام على آيتي الوضوء والتيمم لبرهان الدين المأموني دراسة وتحقيق القسم الثاني منه وهو آية المائدة
İbrâhîm b. Muhammed el-Me'mûnî'nin 'Risâle fi'l-Kelâm alâ Âyeteyi'l-Vuzû ve'Teyemmüm' adlı eserinin edisyon kritiği (3. kısımdan mülhak bahsine kadar) / An Honorable Treatise on the Two Verses of Ablution and Tayammum by Burhan al-Din al-Mamouni, study and investigation (The second part of it, which is the Ayat al-Maaida)
MOKHALAD MASLAT FAISAL GHRAIRI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ALİ AYTEKİN
- تحقيق مخطوط 'هذه رسالة شريفة في الكلام على آيتي الوضوء والتيمم' لبرهان الدين المأمونيالقسم الأول منه وهو آية النساء، من اللوح رقم 3 وحتى اللوح رقم 38
Burhân al-Dîn al-Me'mûnî'nin (1079 Hicrî) 'Abdest ve teyemmüm ayetlerine dair Risale-i Şerîfe' adlı çalışması
WİSAM ABED KHALEEFAH AL BUSUDAH
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. ABDULSALAM YOUSUF AL-YAGOOB
- المشرفاألستاذ الدكتور منصور محمود حسن أبو زينةقدمت هذه األطروحة استكماال لمتطلبات الحصول على درجة الدكتوراه فيعلم التفسير
Standards for determination of evidence in qur'anicmetaphors of al-alusi in his tafsir (ruh al-ma'ani)
SADIK SEYMEN
- اﻟﺸِّﻌﺮُ اﻟﻌ َﺮﺑ ِﻲﱡ وَ أَﺛَﺮُه ُ ﻓﻲ اﻟﺨُﻄَﺐِ اﻟﺪِّﯾ ْﻨ ِﯿﱠﺔ
Eş-şi'ru'l-'Arabiyyu ve Eseruhu Fi'l-Hutabi'd-Diniyye
NATIQ FAWZI IBRAHIM AL-AZZAWI
Doktora
Arapça
2024
DilbilimUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM KOCABIYIK
- تحقيق المناط الخاص وأثره في تنزيل الأحكام دراسة تأصيلية
Özel manatı elde etmek ve hüküm indirmeye etkisi, özgün bir çalışma
AHMED BLAMAI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSAMA AL HAMWI