Geri Dön

İşlevsel halkbilim kuramına göre Altay destanlarında hediyeleşme

Gift giving in Altai epicsaccording to the functional folklore theory

  1. Tez No: 825281
  2. Yazar: RABİA KAÇMAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. RECEP TEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
  6. Anahtar Kelimeler: İşlevsel Halkbilimi Kuramı, Altay Destanları, Hediye, Hediyeleşme, Destan, Functional Folklore Theory, Altaic Epics, Gift, Gifting, Epic
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Halkbilimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 151

Özet

Türk halk anlatıları arasında önemli bir yere sahip olan ve medeniyetlerin milli kimliklerini, toplumsal düşüncelerini yansıtan bir tür olan destan metinlerinde hediye ve hediyeleşme örneklerine rastlanmaktadır. Hediyeleşmeler kültürlerin belleğini ve ruhunu yansıtmaktadır. Bu tez çalışmasında Altay destanları özelinde hediye ve hediyeleşme örnekleri incelenmiştir. Altay destanlarında hediye ve hediyeleşme örneklerinin çok çeşitli olduğu görülmektedir. William Bascom'un oluşturmuş olduğu“İşlevsel Halkbilimi Kuramı”yalnızca halk edebiyatı ürünlerine değil kültür aktarıcılığını üstelenen gelenek ve göreneklere de uygulanmaktadır.“İşlevsel Halkbilim Kuramı”bağlamında Altay destanlarında hediye ve hediyeleşme örneklerine açıklık getirilmiştir. Altay destanlarındaki hediyeleşme örnekleri destanın olay örgüsüne katkısı ve Türk toplumsal yaşamından izler barındırması bakımından önemlidir. İşlevsel halkbilimi kuramına göre Altay destanlarında hediyeleşme örnekleri, ağırlıklı olarak değerlere, toplum kurumlarına ve törelere destek işlevi görmektedir. Bununla beraber hoşça vakit geçirme, eğlenme ve eğlendirme, eğitim ve kültürün gelecek kuşaklara aktarılması, toplumsal ve kişisel baskılardan kurtulma mekanizması işlevlerine örnek teşkil edecek hediye ve hediyeleşme örnekleri mevcuttur. Bu çalışmayla Türk toplumsal yaşamında öne çıkan geleneklerden biri olan hediye ve hediyeleşmenin, Altay destanlarındaki işlevi ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

There are examples of gifts and giving in epic texts which have a significant place among Turkish folk narratives and reflect the national identities and social thoughts of civilizations. Giving gifts reflects the memory and spirit of cultures. In this thesis, the examples of gifts and giving presents in the Altai epics were examined. It is seen that the examples of gifts and presents are very various in the Altai epics. The“Functional Folklore Theory”created by William Bascom is applied not only to folk literature products but also to traditions and customs that undertake cultural transmission. In the context of“Functional Folklore Theory”, the examples of gift and gift giving in the Altai epics were clarified. Gift giving examples in Altai epics are important in terms of the epic's contribution to the plot and the traces of Turkish social life. According to the functional folklore theory, the examples of gift giving in the Altai epics mainly serve to support values, social institutions and customs. Also, there are examples of gifts and presents that will serve as an example for the functions of having a good time, entertaining and amusing, transferring education and culture to future generations, and getting rid of social and personal pressures. With this study, the function of gift and gift giving, which is one of the prominent traditions in Turkish social life, in the Altai epics has been revealed.

Benzer Tezler

  1. Adana mani söyleme geleneği ve Adana'da söylenen maniler (Derleme / inceleme)

    Adana mani tradition and mani's compiled in Adana

    MISRA UĞURLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Halk Bilimi (Folklor)Çukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. REFİYE ŞENESEN

  2. Mardin masallarının işlevsel açıdan değerlendirilmesi

    Functional evaluation of Mardin tales

    HAYRİYE SEMA MUNGAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıMardin Artuklu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE KÜBRA UYGUR

  3. Mersin fıkralarının bağlam merkezli halkbilimi kuramları açısından incelenmesi

    Exami̇nati̇on of Mersi̇n jokes in terms of context centered folklore theori̇es

    ZEYNEP İREM DEGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Halk Bilimi (Folklor)Mersin Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİLGÜN ÇIBLAK COŞKUN

  4. Afyonkarahisar efsanelerinin eğitim açısından incelenmesi

    The examination of the legend of Afyonkarahisar in terms of the education

    ASİYE ATAKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Halk Bilimi (Folklor)Dokuz Eylül Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET YARDIMCI

  5. Özbek halk inanışları

    Uzbek folk beliefs

    ZEHRA IŞIK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Halk Bilimi (Folklor)Hacettepe Üniversitesi

    Türkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZKUL ÇOBANOĞLU